یک سال مهلت به بیسوادان ایرانی برای سوادآموزی
۱۳۹۴ اردیبهشت ۲۹, سه‌شنبه
به گزارش خبرگزاری ایسنا، علی باقرزاده، معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان نهضت سوادآموزی ایران، روز سه‌شنبه (۲۹ اردیبهشت / ۱۹ مه) اعلام کرد که دولت به بیسوادان یک سال مهلت می‌دهد تا به طور رایگان خواندن و نوشتن بیاموزند، وگرنه از ابتدای سال ۱۳۹۵ با محدودیت‌های اجتماعی روبرو خواهند شد.
سیاست تشویقی
باقرزاده در گفت‌وگو با ایسنا به مصوبه جدید دولت مبنی بر باسواد کردن افراد بیسواد اشاره کرد و گفت دولت سوادآموزی را ضروری می‌داند و برای آن سیاست‌های تشویقی برنامه‌ریزی کرده است.
به گفته رئیس نهضت سوادآموزی، سیاست‌های تشویقی شامل رایگان بودن سوادآموزی برای همه در سال ۹۴، رایگان بودن لوازم‌التحریر و کتاب و پرداخت ۱۰ درصد هزینه رفت و آمد می‌شود.
سیاست تنبیهی
براساس گفته باقرزاده، دولت برای وادار کردن به خصوص افراد ۱۰ تا ۴۹ ساله، به سوادآموزی تصمیم به اتخاذ سیاستی تنبیهی گرفته است.
باقرزاده در مصاحبه با ایسنا گفت در صورتی که "گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ اصرار داشته باشند که بیسواد بمانند" از آغاز سال ۹۵ با محدودیت‌هایی مواجه خواهند شد. این محدودیت‌ها شامل عدم صدور و تمدید گواهینامه رانندگی، عدم تمدید و صدور پروانه کسب برای افراد بیسواد خواهد بود.
همچنین به گفته معاون وزیر آموزش و پرورش: «پرداخت مستمری به کسانی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند همراه با ثبت نام و آموزش سوادآموزی خواهد بود و در غیر این صورت متقاضیان از سیاست‌های حمایتی این دو نهاد نیز محروم می‌شوند».
مهلت سوادآموزی برای سه و نیم میلیون نفر
طبق سرشماری سال ۱۳۹۰، در ایران حدود ۱۰ میلیون بیسواد بالای ۶ ساله زندگی می‌کنند. طبق این آمار، گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ ساله، ۳۸ درصد جمعیت بیسواد مطلق ایران را تشکیل می‌دهد. حدود ۱۱ میلیون نفر نیز کم‌سواد هستند.
علی باقرزاده پیش از این در یک همایش نهضت سوادآموزی با استناد به نتایج سرشماری سال ۹۰ گفته بود که بیشتر جمعیت بیسواد ایران بالای ۵۰ سال سن دارند که از آن میان دو سوم زن هستند. او در عین حال اعلام کرده بود که هدف نهضت سوادآموزی افراد ۱۰ تا ۴۹ ساله هستند.
باقرزاده همچنین اردیبهشت ماه سال ۹۳ به سایت "تسنیم" گفته بود که حدود ده میلیون نفر در ایران بیسواد مطلق هستند که حدود سه و نیم میلیون نفرشان بین ۱۰ تا ۴۹ سال و ۶ میلیون نفر آنها بالای ۵۰ سال سن دارند.
چند مشکل نهضت سوادآموزی
با این حال شناسایی افراد بیسواد، به گفته علی باقرزاده، کار آسانی نیست. باقرزاده در همایش سازمان نهضت سوادآموزی ایران گفته بود که آمارهای موجود فقط شمار بیسوادان یک شهر را ذکر می‌کند، بی‌آنکه اسم و نشانی از آنان به دست بدهد. به نظر می‌رسد که شیوه‌ای که هم اکنون برای فراخوان به سوادآموزی به کار گرفته شده، در نظر دارد معضل شناسایی بخشی از بیسوادان را حل کند.
باقرزاده در همایش یادشده همچنین به مشکل‌های مالی دولت برای مقابله با بی‌سوادی اشاره کرده و گفته بود که ریشه‌کن کردن بی‌سوادی در این کشور نیاز به ۱۷۵۰ میلیارد تومان دارد، اما بودجه لازم به این کار اختصاص داده نشده است.
رئیس نهضت سوادآموزی بارها گفته است که عدم وجود اراده جمعی برای ریشه‌کن کردن بی‌سوادی و ناشناس بودن بیسوادان از دلایل اصلی ناکام بودن برنامه‌های این سازمان بوده است.
سازمان نهضت سوادآموزی ایران در سال ۱۳۵۸ به فرمان روح‌الله خمینی، نخستین رهبر جمهوری اسلامی، به منظور آموزش خواندن و نوشتن به بزرگسالان و کودکان مناطق محروم که به مدرسه دسترسی ندارند، تشکیل شد.
به گفته رئیس این سازمان، از روز صدور فرمان سوادآموزی حدود ۳۵ میلیون نفر در کلاس‌های نهضت سوادآموزی شرکت کرده‌اند، اما تنها دو میلیون نفر موفق به دریافت مدرک معادل پنجم ابتدایی شده و بقیه در مراتب پایین‌تر متوقف شده‌اند.
نهضت سوادآموزی خواندن، نوشتن، حساب کردن و تلاوت قرآن را به عنوان چهار شاخصه داشتن سواد در ایران تعریف کرده است.