کیارستمی: جنگ چیز بیهوده‌ای است
۱۳۹۳ مهر ۹, چهارشنبه
عباس کیارستمی، فیلمساز ایرانی پس از چند روز سکوت، پاسخ ابراهیم حاتمی‌کیا را داد و گفت از هیچ جنگی دفاع نمی‌کند. او در یک گفت‌وگوی مفصل یادآوری کرد که در زمان صلح چندان طرفدار حرف زدن در باره جنگ نیست.
متن این گفت‌وگو روز چهارشنبه ۹ مهر در خبرگزاری «ایلنا» منتشر شده و کیارستمی در آن کوشیده حساب فیلم جنگی را از ایجاد هیجان کاذب، قهرمان سازی، ترویج خشونت یا دعوت به جنگ جدا کند. کیارستمی به صراحت گفته که «فیلم‌های جنگی ایرانی کپی‌برداری سخیف و پیش‌پا افتاده‌ای از سینمای آمریکا هستند که خودشان هم دیگر این فرمول‌های کهنه‌شده را کنار گذاشته‌اند.»
عباس کیارستمی در این گفت‌وگو ، توضیحات مبسوطی در باره دیدگاه فیلمسازی خود و دیدگاه فیلمسازی دیگران داده بی آن که پوزش بخواهد. این گفت‌وگوی تلفنی با حبیب احمدزاده، فیلمنامه‌نویس و فعال فرهنگی انجام گرفته است. کیارستمی می‌گوید قصد نداشت به اتهام‌ها اعتنایی بکند اما پاسخ احمدزاده را به این دلیل می‌دهد چون رزمنده جنگ بوده است.
عباس کیارستمی گلایه کرده که تلویزیون ایران با وجود دستگاه‌های ضابط دیگر، جو «تحریک‌کننده‌‌ای» علیه او به راه انداخته که علیه «یک حماسه بزرگ بشری» حرف زده است. او تکرار می‌کند که جنگ چیزی نیست که جهان طالب آن باشد و خودش هم از هیچ جنگی دفاع نمی‌کند.
بحثی که حاتمی‌کیا آفرید
موضوع به فضایی باز می‌گردد که با سخنان ابراهیم حاتمی‌کیا، سازنده فیلم «چ» در مراسم اختتامیه جشنواره «فیلم مقاومت» شکل گرفت. حاتمی‌کیا، کیارستمی را «عزیز کرده‌ای از سینمای ایران» و مورد حمایت همیشگی وزارت خارجه خواند و به این اعتراض کرد که چرا کیارستمی «شهدای جنگ را قربانی» نامیده است.
حاتمی‌کیا عنوان کرد که در سینمای ایران جریانی وجود دارد که نسبت به جنگ و دفاع مقدس بی‌تفاوت است. او این را هم گفت که محمد بهشتی، رئیس وقت سازمان سینمایی فارابی او را برای ساختن فیلم‌های جنگی به جنوب فرستاد، اما کیارستمی را روانه شمال کرد.
بحثی که حاتمی‌کیا به راه انداخت به حرف‌های شش ماه قبل کیارستمی در دانشگاه سیراکیوز آمریکا باز می‌گشت. اشاره او به شمال و جنوب هم پاسخی به انتقاد کیارستمی از رویکرد ایدئولوژیک خودش است. عباس کیارستمی در آوریل ۲۰۱۴ در باره حاتمی‌کیا گفته بود: «یکی از فیلمسازانی که سال‌ها فیلم جنگی ساخته، گوش مرا پیچانده بود که زمانی که ما داشتیم می‌جنگیدیم، کیارستمی داشت دنبال دفترچه دوستش می‌گشت.»
کیارستمی اضافه کرده بود که فیلم «خانه دوست کجاست» به دلیل صحبت پیرامون یک ارزش انسانی ماندگار شد اما فیلم‌های حاتمی‌کیا ماندگار نشدند چون راجع به یک پریودی از تاریخ ایران حرف زدند که بچه‌ها را به هیجان آوردند که رفتند در جنگ و کشته شدند؛ جنگی که هیچ مفهومی نداشت.»
تشدید اتهامات حاتمی‌کیا
حاتمی‌کیا در ادامه موج ایجاد شده پیرامون فیلمسازی جنگی و فیلمسازی جشنواره‌ای، به برنامه سینمایی «هفت» در تلویزیون سراسری ایران آمد و بار دیگر جریان روشنفکری در این سینما را مورد انتقاد قرار داد.
او در این برنامه که روز ۲۸ شهریور پخش شد گروهی از فیلمسازان ایرانی را «فیلمساز جشنواره‌ای» خواند که «با آن طرف آب در ارتباطند همیشه دلارشان می‌رسد و مارکوپولو هستند و در آن سوی آب‌ها رنگ عوض می‌کنند و عکس‌های مختلف می‌اندازند»
بیشتر بخوانید: حاتمی‌کیا خواستار برخورد مسئولان سینمایی با کیارستمی شد
در برابر فراخوان حاتمی‌کیا برای «برخورد» با کیارستمی، چند مقام فرهنگی و دولتی واکنش نشان دادند. علی جنتی، وزیر ارشاد صحبت‌های کیارستمی در باره نامفهوم بودن جنگ را غیرقابل قبول خواند. حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی کشور گفت کیارستمی در محافل خصوصی بارها و بارها تاکید کرده عاشق دفاع مقدس است و دوست دارد به شیوه خودش در این مورد فیلم بسازد.
محمدجعفر منتظری رئیس دیوان عدالت اداری نیز با سوءتعبیر از واژه "پریود" در سخنان کیارستمی، این عبارت را بی‌شرمانه خواند و آن را به مغز متفکر مشروب‌خوار غرب‌گرای افتاده درداخل غرب نسبت داد.
خود حاتمی‌کیا اما در ادامه این بحث، از سوی فیلمسازان دیگر مورد انتقاد قرار گرفته است. انتقادهایی از این جمله که بودجه‌های کلان دولتی می‌گیرد و فیلم گران می‌سازد و به دیگران امر و نهی می‌کند و میان هنرمندان تفرقه می‌اندازد.