"خشونت‌های روانی علیه زنان در افغانستان افزایش یافته است"
۱۳۹۳ بهمن ۱۲, یکشنبه
بر اساس آمار کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، در سال جاری ۴ هزار و ۲۵۹ مورد خشونت علیه زنان در دفاتر این کمیسیون ثبت شده است. مسئولان این کمیسیون می‌گویند با آنکه خشونت‌های روانی و لفظی صدمه ظاهری به زنان نمی‌زنند، اما از نظر روانی برای قربانیان به شدت آزاردهنده هستند.
توهین، تحقیر و استفاده از کلمات زشت از جمله خشونت‌های روانی علیه زنان هستند که آمار آنها در سال جاری افزایش یافته است. بر اساس آمار این کمیسیون، خشونت‌های فیزیکی که شامل سیلی زدن، کتک زدن، کندن مو، ریختن آب جوش بر بدن زنان، بریدن اعضای بدن زنان و شکستن دست و پای آنان هستند، در ردیف دوم قرار دارند.
رفیع الله بیدار، سخنگوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، روز شنبه (۳۱ ژانویه/ ۱۱ بهمن) به دویچه وله گفت: «در قدم اول بیشترین آمار مربوط به خشونت‌های لفظی و روانی است؛ بر خلاف سال گذشته که خشونت‌های فیزیکی در مکان اول مطرح بودند. خشونت‌هایی [روانی] که ظاهرا دیده نمی‌شوند و اثرات بیرونی ندارد ولی [در آنها] به زنان تحقیر و توهین می‌شود.»
همچنین شکایت‌هایی که در کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان ثبت شده، نشان می‌دهند که زنان افغان از "خشونت‌های اقتصادی" نیز رنج می‌برند؛ نفقه ندادن، محروم کردن از مهریه، وادار کردن زنان به ترک شغل، محرومیت از معاش و نقض حق مالکیت، از جمله خشونت اقتصادی علیه زنان برشمرده شده‌اند.
خشونت در ولایات مختلف
ارقام کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهند که کابل، پایتخت افغانستان، به دلیل داشتن جمعیت بیشتر، بیشترین آمار خشونت را دارد. از سوی دیگر، دسترسی زنان به نهادهای دولتی و غیردولتی برای دادخواهی نیز در کابل بیشتر از سایر ولایات است.
پس از کابل ولایات ننگرهار، بلخ، هرات، قندهار و هلمند به ترتیب شاهد بیشترین خشونت‌ها علیه زنان بوده‌اند. مسئولان کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گویند، آمار خشونت با دسترسی زنان به عدالت نیز ارتباط مستقیم دارد. به این ترتیب در شهرها و ولایاتی که زنان می‌توانند شکایت خود را ثبت کنند، آمار خشونت بالاتر است. اما در ولایات و مناطقی که زنان حق بیرون رفتن از خانه و مراجعه به نهادهای رسمی را ندارند، آمار خشونت کمتر است. البته آمار پایین خشونت در این ولایات به معنای خشونت کمتر علیه زنان نیست، بلکه به این دلیل است که خشونت در خانه صورت می‌گیرد و بدون اینکه در مرجعی ثبت شود، به دست فراموشی سپرده می‌شود.
در همین حال سخنگوی کمیسیون حقوق بشر افغانستان می‌گوید ارقام خودکشی در سال جاری کاهش یافته است: «خودکشی به نسبت سال‌های گذشته خیلی کاهش پیدا کرده است. در هرات که ارقام خودکشی خیلی زیاد بود، امسال کاهش پیدا کرده است.»
نگرانی از آینده
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید قانون منع خشونت علیه زنان دستاورد بزرگی است و این قانون توانسته تا حدی خشونت‌ها را تعریف کند و نظام قضایی افغانستان را وادار به تطبیق عدالت نماید.
این قانون در زمان حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان، تنظیم شد، ولی هنوز پارلمان آن را تصویب نکرده است. قانون منع خشونت علیه زنان یکی از جنجالی‌ترین قوانین افغانستان است. علمای دینی و محافظه‌کاران در "ولسی جرگه" (مجلس نمایندگان شورای ملی افغانستان) بارها با تصویب این قانون به شدت مخالفت کرده و آن را "بر خلاف شریعت" خوانده‌اند.
رفیع الله بیدار، سخنگوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، می‌گوید در صورتی که مخالفت با تصویب قانون منع خشونت علیه زنان افغانستان را از داشتن این قانون محروم کند، تلاش‌ها برای بهبود وضعیت حقوقی زنان یک بار دیگر بی‌نتیجه خواهند ماند: «این قانون یک دستاورد کلان بوده در کاهش خشونت و بهبود وضعیت حقوقی زنان. در نهایت ما می‌خواهیم که چنین قانونی باشد و تصویب شود.»
از نگاه کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، برای بهبود وضعیت زنان، عاملان خشونت علیه زنان نباید معافیت قضایی داشته باشند. این کمیسیون در عین حال تصریح می‌کند که آگاهی‌رسانی در رابطه با حقوق زنان می‌تواند میزان خشونت‌ها را کاهش دهد.