چهره‌ای متفاوت از زنان افغان • فعالیت به عنوان پلیس و کماندو

زنان افغان در ابتدا چندان مایل به کار به عنوان نیروهای امنیتی نبودند، اما حالا مقامات امنیتی این کشور می‌گویند، با تلاش‌هایی که برای بهبود شرایط زنان در چارچوب نیروهای امنیتی انجام شده، علاقمندی زنان هم بالا رفته است. موفقیت‌های نظامیان زن در افغانستان حالا باعث شده که سایر زنان نیز به خدمت برای تأمین امنیت کشورشان ترغیب شوند.

۱۳ سال پیش، وقتی از سرنگونی رژیم طالبان در افغانستان زمان زیادی سپری نشده بود، کسی شاید تصورش را هم نمی‌کرد که زنان بتوانند در این کشور به عنوان مأموران پلیس خدمت کنند. حالا بخش مهمی از عملیات‌ نیروهای امنیتی را زنان به عهده دارند.

وقتی نیروهای ناتو با نیروهای افغان در پیشبرد عملیات‌ جنگی همکاری داشتند، نیروهای زن ناتو باعث می‌شدند که حساسیت افغان‌ها در جریان انجام عملیات کمتر برانگیخته شود. حالا این مسئولیت به دوش نیروهای زن افغان افتاده است. مردم افغانستان هم با درک این موضوع حالا به پیوستن زنان خانواده‌شان به نیروهای امنیتی کمتر حساسیت نشان می‌دهند، اما هنوز هم سنت‌های حاکم در جامعه برای این زنان مشکل‌ساز است.

حالا در میان نیروهای کماندوی افغانستان هم زنان نقش پررنگی دارند. زنان پا به پای مردان کماندو انجام وظیفه می‌کنند. این زنان به خوبی آموزش دیده‌اند. ‌البته هنوز هم برای بسیاری از مردم افغانستان دیدن یک کماندوی زن تعجب‌برانگیز است.

شماری از خلبانان افغانستان زن هستند. برخی از آنها دوره‌های آموزشی فشرده‌ای را در خارج از افغانستان سپری کرده‌اند و برخی هم در داخل کشور آموزش دیده‌اند. افغانستان هنوز نیروی هوایی بزرگ و مجهزی ندارد اما زنان در این نیرو نیز سهمی بر عهده گرفته‌اند و از خود شایستگی نشان داده‌اند.

شمار دیگری از زنان افغان در عملیات‌ مقابله و سرکوب فعالیت‌های تروریستی و برقراری نظم کشور شرکت دارند. این نیروها در بازرسی و بازداشت زنانی که در حملات تروریستی سهم داشته‌اند، موفقیت‌های چشمگیری داشته‌اند.

زنان در افغانستان در مبارزه با جرائم جنایی هم فعالیت می‌کنند. وقتی قرار است، نیروهای امنیتی یک خانه مشکوک را بازرسی کنند که در آنجا چند زن هم حضور دارند، به خاطر سنت‌های رایج، حضور زنان نظامی الزامی است. تفتیش این زنان در افغانستان باید از سوی زنان انجام شود.

شمار زیادی از نیروهای امنیتی زن در افغانستان در اداره اطلاعات این کشور مشغول به کار هستند. ارگان‌های امنیتی افغانستان به خاطر مسائل امنیتی شمار زنانی که در این نهاد مشغول به کار هستند را فاش نمی‌کند.

شماری دیگر از زنان افغانستان در نیروی پلیس مرزی این کشور هم خدمت می‌کنند. این زنان در مرز‌ها، وظیفه بازرسی را بر عهده دارند. این زنان در این مناطق علاوه بر کنترل و دفاع از مرزها، مبارزه با قاچاقچیان و جلوگیری از فعالیت‌های آنها را نیز در دستور کار دارند.

در عملیات‌ مختلف شبانه که همواره در افغانستان مورد مناقشه بوده است، نیروهای زن مسئولیت مهمی را به عهده دارند. اکثر شورشیان در افغانستان از اماکن‌ مسکونی و خانه‌های مردم عادی برای حملات و انجام اعمال تروریستی استفاده می‌کنند. زمانی که نیروهای امنیتی باید بر سقف شماری از خانه‌ها مانع عملیات‌ طراحی‌شده این افراد شوند، نیروهای زن نیز شرکت دارند تا عملیات با مخالفت مردم روبه‌رو نشود.

زنان افغان در گارد تشریفات و ملاقات سران کشورهای مختلف جهان از افغانستان نیز حضور دارند. زنان افغان با عملکردشان در بخش‌های مختلف ارگان‌های امنیتی نشان داده‌اند که می‌توانند هم‌پای مردان برای تأمین امنیت کشورشان مؤثر باشند. در این عکس سربازان زن پرچم کشورشان را در جریان مراسم روز جهانی زن حمل می کنند.

وزارت امور داخلی افغانستان در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد، شمار زنان پلیس را تا پایان این سال به پنج هزار نفر و تا پایان سال ۲۰۱۵ به ده هزار تن افزایش می‌دهد. حالا زنان در چارچوب پلیس افغانستان، فرمانده حوزه‌های امنیتی هم هستند.

مقامات امنیتی افغانستان می‌گویند، از وقتی خطر نفوذ گروه تروریستی "دولت اسلامی" در این کشور بر سر زبان‌ها افتاده است، شمار جوانانی که به مراکز جذب نیروهای امنیتی مراجعه می‌کنند به صورت چشمگیری بیشتر شده است. در میان این جوانان، دختران و پسران تحصیل‌کرده بسیاری وجود دارند که تنها به قصد دفاع از وطن‌شان در مقابل تروریست‌ها ثبت نام می‌کنند.

این روزها شماری از کاربران افغان در فیس‌بوک عکسی را با عنوان "از کوبانی تا کابل، دفاع مشترک" مدام منتشر می‌کنند. این عکس از آن رو برای افغا‌ن‌ها بسیار مهم است که در جریان حملات شدید و محاصره شهر کوبانی در شمال سوریه از سوی گروه تروریستی "دولت اسلامی"، زنان افغان در حمایت از زنان مبارز کرد راهپیمایی کردند.

نیروهای امنیتی زن در افغانستان از سوی زنان در ناتو آموزش دیده‌اند. نیروهای ناتو حساسیت این موضوع را در نظر داشتند و برای آموزش زنانی که برای سپری کردن دوره‌های آموزش نظامی ثبت نام کرده بودند، مربیان زن را به این کشور فرستاده‌اند.

مربیان زن ناتو قبل از خروجشان از افغانستان، شماری از زنان افغان را آماده کرده‌اند تا از این به بعد آنها در آموزش نیروهای تازه‌نفس زن سهیم باشند.

وزارت داخلی و وزارت دفاع افغانستان همچنان تلاش می‌کنند، شمار زنان را در نیروهایشان افزایش دهند. به همین منظور برای جلب و جذب بیشتر زنان به این نیروها، برنامه‌های اصلاحاتی و تبلیغاتی مختلفی در دست تهیه است.

زمانی نیروهای امنیتی زن در افغانستان بخش بزرگی از نیروهای امنیتی این کشور را تشکیل می‌دادند. این عکس حضور پررنگ زنان در نیروهای نظامی در سال ۱۹۷۷ را نشان می‌دهد. با این همه افغانستان هنوز هم راه درازی در پیش دارد تا به جایی برسد که در گذشته قرار داشت.