1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

«توافق احتمالی با ایران بدتر از آن است که فکر می‌کردیم»

PB۱۳۹۴ فروردین ۹, یکشنبه

نخست‌وزیر اسرائیل می‌گوید توافقی که انتظار می‌رود بین ایران و قدرت‌های جهانی بر سر پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی حاصل شود، بدتر از آن است که اسرائیل بیم آن را داشت. به نظر می‌رسد طرف‌های گفت‌وگو به توافق نزدیک شده‌اند.

https://p.dw.com/p/1EzBb
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیلعکس: AFP/Getty Images/G. Tibbon

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز یکشنبه (۲۹ مارس/ ۹ فروردین) در جلسه کابینه بار دیگر توافق احتمالی کشورهای ۱+۵ با ایران بر سر پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی را محکوم کرد. نتانیاهو چارچوب این توافق را بدتر از آنچه اسرائیل انتظار داشت، ارزیابی کرد: «توافق خطرناکی که در لوزان [سوئیس] در مورد آن مذاکره می‌شود، نگرانی‌های ما را تأیید می‌کند و حتی بدتر از آن است».

همزمان با سخنان نتانیاهو، نمایندگان ایران و قدرت‌های جهانی (به ویژه آمریکا) در تلاش‌اند تا فرارسیدن ضرب‌الاجل تعیین‌شده (۳۱ مارس/ ۱۱ فروردین) چارچوب توافق نهایی را آماده کنند.

دولت اسرائیل از منتقدان سرسخت روند کنونی مذاکرات با ایران است و تمام توان خود را به کار می‌بندد تا از آنچه "توافق بد" می‌نامد، جلوگیری کند. هفته گذشته یک هیئت دولتی از اسرائیل به سرپرستی یووال اشتاینیتس، وزیر امور استراتژیک این کشور، به پاریس سفر کرد. اشتاینیتس به خبرگزاری رویتزر گفته بود، احتمال دارد که قدرت‌های جهان و جمهوری اسلامی بر سر "توافقی بد" به تفاهم برسند و باید جلوی توافقی که "راه‌های دررو" در آن وجود دارد، گرفته شود. اشتاینیتس مدعی شده بود، توافقی که در حال حاضر بر سر آن مذاکره صورت می‌گیرد، ایران را به آستانه دستیابی به جنگ‌افزار هسته‌ای می‌رساند.

در نخستین روزهای ماه میلادی جاری (مارس) هم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در کنگره آمریکا سخنانی علیه توافق هسته‌ای احتمالی با ایران در چارچوب مذاکرات جاری ایراد کرد.

گزارش "آسوشیتدپرس" از اختلافات باقی‌مانده

هنوز چارچوب توافق احتمالی ایران و قدرت‌های جهانی مشخص نیست. نتانیاهو نیز در سخنان روز یکشنبه در جمع وزیران خود به جزئیات این "توافق خطرناک" اشاره‌ای نکرد.

از سوی دیگر خبرگزاری "آسوشیتدپرس" روز یکشنبه به نقل از "مقامات غربی" نوشت که ایران ممکن است محدودیت‌های بیشتری را علیه برنامه‌ی هسته‌ای خود بپذیرد، هرچند تلاش می‌کند مدت‌زمان اعمال محدودیت‌ها را تغییر دهد. به ادعای این "مقامات"، نمایندگان ایران در هفته‌های اخیر از موضع پیشین خود عقب نشسته و اعلام آمادگی کرده‌اند کاهش شمار سانتریفوژهای فعال به ۶ هزار دستگاه یا حتی کمتر را بپذیرند. منابع آسوشیتدپرس که نخواستند هویت‌شان فاش شود، همچنین ادعا کرده‌اند که ایران آماده است تمام ذخیره اورانیوم غنی‌‌شده خود را به روسیه منتقل کند. البته یکی از منابع تصریح کرده که ایران پیشتر این مورد را پذیرفته بود اما در ادامه نظر خود را تغییر داد.

مدت‌زمان اعمال محدودیت بر برنامه هسته‌ای ایران نیز از موارد اختلاف دو طرف است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از "مقامات"، ایران می‌خواهد پس از یک دهه، محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای این کشور به صورت کامل برداشته شوند؛ قدرت‌های جهانی اما معتقدند که محدودیت‌ها پس از یک دهه هم باید به صورت تدریجی برطرف شوند.

آسوشیتدپرس افزون بر این گزارش کرده که پژوهش بر روی مدل‌های جدید سانتریفوژ در ایران، همچنان مشکلی حل نشده باقی مانده است. به ادعای منابع این خبرگزاری، ایران سانتریفوژی طراحی کرده که می‌گوید ۱۶ بار سریع‌تر از مدل‌های کنونی اورانیوم را غنی می‌کند. قدرت‌های جهانی در پی اعمال محدودیت بر ساخت این مدل و مدل‌های پیشرفته‌تر هستند، زیرا این دستگاه‌ها مدت‌زمان تولید اورانیوم مورد نیاز تسلیحات هسته‌ای را به شدت کاهش می‌دهند.

نشانه‌های کاهش اختلافات؟

با توجه به موضع‌گیری مقامات اسرائیلی و مجموعه اخباری که در روزهای اخیر از روند مذاکرات منتشر شده، ناظران حصول توافق کلی در روزهای پیش رو را محتمل می‌دانند. البته دو طرف هنوز به قطعیت از این موضوع سخن نمی‌گویند. ظریف روز یکشنبه (۲۹ مارس) گفت فکر می‌کنم می‌توانیم نوشتن توافق نهایی را آغاز کنیم. دیگر مقامات حاضر در مذاکرات هم در روزهای اخیر از در دسترس بودن توافق سخن رانده‌اند.

به نوشته‌ی رسانه‌های اسرائیلی، جان کری برای ادامه مذاکرات، سفر خود به بوستون (آمریکا) را لغو کرده است. او ظاهرا قرار بود در مراسم گرامیداشت یکی از دوستان دیرین خود شرکت کند. این رسانه‌ها به نقل از "مقامات نزدیک به مذاکرات" هم نوشته‌اند که وزیران خارجه آلمان و فرانسه سفر از پیش برنامه‌ریزی شده‌ی خود به قزاقستان را به تعویق انداخته‌اند و در محل برگزاری مذاکرات می‌مانند.

جان کری، وزیر خارجه آمریکا، و محمد جواد ظریف، همتای ایرانی او، روز یکشنبه چهارمین روز مذاکرات خود را در لوزان سوئیس آغاز کردند. روز یکشنبه همچنین وزیران خارجه روسیه و چین در لوزان با همتای ایرانی خود دیدار خواهند کرد.

وزیران خارجه ایران و آمریکا روز یکشنبه چهارمین روز مذاکره در لوزان را آغاز کردند (تصویری از مذاکرات روز شنبه، ۲۸ مارس)
وزیران خارجه ایران و آمریکا روز یکشنبه چهارمین روز مذاکره در لوزان را آغاز کردند (تصویری از مذاکرات روز شنبه، ۲۸ مارس)عکس: Reuters/B. Smialowski