مسیر دشوار پناهجویان افغان برای رسیدن به کشوری امن

ناامنی، بیکاری و فقر عمده‌ترین دلایلی هستند که مردم افغانستان را به فکر مهاجرت می‌اندازد. بیش از دو میلیون مهاجر افغان در حال حاضر در ایران زندگی می‌کنند. در سال‌های اخیر همواره از وضعیت بد مهاجران در ایران صحبت شده است.

پاکستان نیز مانند ایران میزبان بسیاری از مهاجران افغان است. در حال حاضر بیش از دو میلیون مهاجر ثبت‌شده‌ی افغان در کنار صدها هزار مهاجر غیرقانونی در پاکستان زندگی می‌کنند. پاکستان هم اخیرا فشار را بر مهاجران افغان بیشتر کرده تا آنها به کشورشان بازگردند.

ترکیه کشوری است که اکثر مهاجران افغان برای عبور به کشورهای اروپایی، خود را به آنجا می‌رسانند. این کشور مهاجرپذیر نیست و مهاجران باید برای منتقل شدن به عنوان پناهنده به کشور سوم در یکی از نمایندگی‌های سازمان ملل متحد در امور پناهندگان ثبت نام کنند. وضعیت مهاجران در ترکیه نیز روز به روز بدتر می‌شود.

یونان برای افغان‌ها و بسیاری دیگر از مهاجران یکی از بدترین کشورهاست. با افزایش روزافزون شمار مهاجران، تعداد راستگرایان افراطی هم بیشتر شده و حملات بر مهاجران افزایش یافته است. بیش از ده‌ها هزار افغان بلاتکلیف در این کشور روزگار سپری می‌کنند. پناهجویان بسیاری هم در مسیر رسیدن به یونان جان خود را از دست داده‌اند.

گذر از یونان و رسیدن به ایتالیا برای بسیاری از پناهجویان به یک رویا تبدیل شده است. شمار بسیاری از پناهجویان طعمه باندهای قاچاق انسان می‌شوند. پناهجویانی که با وعده گذار از مسیری مطمئن به سوی قاره سبز فریب می‌خورند.

از آغاز مسیر تا رسیدن به اروپا هر لحظه مرگ در کمین پناهجویان است. از شلیک مرزبانان گرفته تا غرق شدن در دریای خروشان. قاچاقچیان، پناهجویان را در قایق‌های بادی سوار می‌کنند که خطر غرق شدن‌شان بسیاری جدی است. با همین شیوه تا کنون هزاران مهاجر در دریای مدیترانه جان خود را از دست ‌داده‌اند.

بسیاری از پناهجویان راه زمینی از یونان تا کشور مقصد را پیش می‌گیرند. در این مسیر نیز خطرهای بسیاری وجود دارد. بسیاری از پناهجویان در جنگل‌ها به قتل رسیده‌اند، طعمه حیوانات وحشی شده‌اند، یا بازداشت شده و ماه‌ها در زندان به سر برده‌اند. به تازگی ۱۴ مهاجر افغان و سومالیایی که قصد داشتند با دنبال کردن مسیر خط آهن به اروپا برسند، در مقدونیه جان خود را از دست دادند.

هزاران افغان نیز راه رفتن به استرالیا را پیش می‌گیرند و به این منظور ابتدا خود را به اندونزی می‌رسانند. کشوری که در نخستین گام، آنها را بازداشت می‌کند. بسیاری از این پناهجویان ماه‌ها یا سال‌ها در بازداشت می‌مانند. شمار بسیاری از آنان نیز در مسیر پرخطر آبی در اقیانوس جان می‌بازند. برخورد این کشور با پناهجویان خوب نیست و مکان‌های نگهداری آنان شبیه زندان است.

بسیاری با رویای رسیدن به استرالیا دل به دریا زده و بالاخره سر از جزیره‌ها درآورده‌اند. دولت استرالیا اما از چندی قبل تصمیم گرفت پناهجویانی که به این کشور وارد می‌شوند و یا کشتی آنها در آب‌ها پیدا می‌شود را به جزیره "پاپوا گینه نو" بفرستد. پناهجویانی که به این جزیره فرستاده شده‌اند، تاکنون چندین بار تظاهرات کرده و برخی از آنان به خاطر شرایط بد و بلاتکلیفی دست به خودکشی زده‌اند.

پناهجویانی که موفق شوند خود را به اروپا یا استرالیا برسانند، تازه وارد معرکه‌ای دیگر می‌شوند. آنها باید ماه‌های طولانی در انتظار دریافت نتیجه رسیدگی به درخواست پناهندگی‌شان در اردوگاه‌های پناهندگان بگذرانند. پناهجویانی که مدرک شناسایی نداشته باشند، گاهی تا سال‌ها در اردوگاه‌های مهاجران در بلاتکلیفی روزگار می‌گذرانند.

نه تنها کشوری همسایه مانند ایران، مهاجران افغان را اخراج می‌کند، برخی از کشورهای اروپایی و استرالیا هم همین برخورد را با مهاجران افغان دارند. به خاطر ادامه مشکلات و نابسامانی‌ها در افغانستان، این کشور پس از سوریه دومین کشور در جهان است که بیشترین شمار پناهجویان را دارد.