مذاکرات دشوار جو بایدن در ترکیه
۱۳۹۳ آذر ۱, شنبه
جو بایدن، معاون باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریک، روز جمعه (۲۱ نوامبر/ ۳۰ آبان) سفرسه روزه خود به ترکیه را آغاز کرد.
بایدن در بدو ورود به استانبول، با احمد داوداوغلو، نخست‌وزیر ترکیه دیدار کرد. او روز شنبه نیز با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دیدار و گفت‌وگو می‌کند. هدف از این گفت‌وگوها عمدتا تلاش برای متقاعدکردن رهبران ترکیه به ایفای نقشی جدی‌تر در ائتلاف ضد "دولت اسلامی" است.
بایدن و داود اوغلو در دیدار خود بر اهمیت روابط آمریکا ترکیه تاکید کردند. داوداوغلو با "عمیق" توصیف‌کردن رابطه ترکیه و آمریکا گفت که این رابطه در حال حاضر با چالش‌های بسیاری رو به روست.
جو بایدن ماه گذشته در یک سخنرانی برای جمعی از دانشجویان آمریکایی گفت که اردوغان در گفت‌وگو با او اذعان کرده که ترکیه در سال‌های گذشته به شمار زیادی از نیروهای افراطی اجازه داده که با عبور از خاک این کشور برای نبرد با رژیم دمشق به سوریه بروند. اردوغان این اظهارات را تکذیب کرد و خواهان عذرخواهی بایدن شد. بعدتر کاخ سفید اعلام کرد که بایدن از بابت اظهاراتش عذرخواهی کرده، ولی خود بایدن هرگونه عذرخواهی را تکذیب کرد.
خواست‌های متقابل واشنگتن و آنکارا
آمریکا بیش از همه خواهان آن است که ترکیه اجازه استفاده از پایگاه اینجرلیک را به ائتلاف بین‌المللی علیه دولت اسلامی بدهد. درحال حاضر هواپیماهای ائتلاف برای هدف قرار دادن مواضع "دولت اسلامی" در سوریه عمدتا از اردن یا سایر کشورهای دورتر منطقه برمی‌خیزند.
ترکیه که به همکاری با "دولت اسلامی" یا دستکم فقدان اراده جدی برای مبارزه با آن متهم می‌شود در برابر تقاضای آمریکا خواهان آن است که براندازی رژیم سوریه نیز به عنوان هدف ائتلاف تعیین و تبیین شود. در همین راستا آنکارا تاکید دارد که شمال سوریه به منطقه امن برای استقرار آوارگان جنگی این کشور و نیز به محلی برای آموزش نیروهای مخالف رژیم اسد بدل شود. برای تحقق این امر دولتمردان ترکیه خواهان برقراری منطقه پرواز ممنوع بر شمال سوریه برای نیروی هوایی رژیم اسد هستند.
روز جمعه، بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در سخنرانی در برابر شماری از اعضای حزب بعث خواهان یک "همکاری بین‌المللی مبتنی بر اعتماد کامل" شد، چون به گفته او تنها از این طریق می‌توان بر نیروهای جهادی افراطی غلبه کرد. اوباما که پیوسته خواهان کناررفتن اسد از قدرت بوده چند روز پیش مجدداَ هر گونه همکاری با رژیم اسد در مبارزه علیه دولت اسلامی را منتفی دانست.
رادار برای ارتش اوکراین
جو بایدن از اوکراین راهی ترکیه شد. حضور بایدن در اوکراین برای شرکت در مراسم یکمین سالگرد شروع اعتراضات در این کشور برمی‌گشت. تظاهراتی که از ۲۰ نوامبر ۲۰۱۳ شروع شد در اواخر ماه فوریه سال جاری به برکناری ویکتور یانکوویچ، رئیس جمهور نزدیک به روسیه، از قدرت شد و نهایتا دولت هوادار غرب را در این کشور به قدرت رساند.
بایدن در کیف، در جریان دیدار با پترو پروشنکو، رئیس جمهور اوکراین، روسیه را به شدت مورد حمله قرار داد و گفت که این کشور در قرن بیست و یکم می‌کوشد با زور مرزهای کشورهایی را که با کرملین موافق نیستند تغییر دهد. این اتهام را کشورهای غربی از زمان اقدام روسیه به الحاق شبه‌جزیره کریمه به خاک خود و حمایت از جدایی‌خواهان در شرق اوکراین مطرح می‌کنند.
رهبری اوکراین امیدوار بود که معاون رئیس جمهور آمریکا علاوه بر کمک‌های مالی و اقلام "غیرمهلک" نظامی قول کمک‌های نظامی را هم مطرح کند. گرچه بایدن به طور علنی در این باره چیزی نگفت، اما بعدا اعلام شد که او در جریان سفرش سه دستگاه رادار به دولت اوکراین تحویل داده است که با کمک آنها می‌توان محل‌های پرتاب خمپاره و نارنجک از سوی دشمن (جدایی‌خواهان مورد حمایت روسیه در شرق اوکراین) را ردیابی کرد و با اطلاعات به دست آمده سیستم‌های توپخانه‌ای و خمپاره‌انداز خودی را به نابودی آنها قادر ساخت.
بنا بر گزارش‌ها، دولت آمریکا در هفته‌های آینده مجموعا ۲۰ قلم از این رادارها را در اختیار دولت اوکراین می‌گذارد.