مجلس ایران بازهم به گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم رای نداد
۱۳۹۳ آبان ۲۷, سه‌شنبه
مجلس شورای اسلامی در فاصله سه هفته دو گزینه حسن روحانی، رئیس جمهور برای تصدی وزارت علوم را رد کرد. بیست روز پیش (۷ آبان/ ۲۹ اکتبر) نیز محمود نیلی احمدآبادی به عنوان وزیر علوم مورد پذیرش اکثریت مجلس قرار نگرفت. اصول‌گرایان او را به ارتباط با "فتنه" متهم کردند.
"فتنه" مورد نظر اصول‌گرایان اعتراض‌های گسترده پس از انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ است. معترضان معتقد بودند که حاکمیت یکپارچه اصول‌گرایان در آن زمان، در آرای مردم به سود نامزد موردنظرش دست برده و به طور گسترده تقلب کرده است.
حدود سه هفته پس از رد محمود نیلی احمدآبادی، فخرالدین احمدی دانش آشتیانی دومین وزیر پیشنهادی وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری نیز با اتهام ارتباط با "فتنه" و "فتنه‌گران" مواجه شد و نتوانست از مجلس رای اعتماد بگیرد.
بنابر گزارش رسانه‌های ایران، از مجموع ۲۵۷ نماینده حاضر در مجلس، ۷۰ نماینده به دانش آشتیانی رای موافق، ۱۷۱ رای مخالف و ۱۶ نفر نیز رای ممتنع دادند. محمود نیلی احمدآبادی وزیر پیشنهادی قبلی ۹ رای بیشتر از دانش آشتیانی به دست آورده بود.
جعفر میلی منفرد، نخستین وزیر پیشنهادی روحانی به مجلس پس از آغاز ریاست جمهوری‌اش در یک سال و نیم پیش بود. اما اصول‌گرایان مجلس به او رای ندادند. پس از او، حسن روحانی رضا فرجی‌دانا را به مجلس معرفی کرد که توانست رای اعتماد بگیرد، اما او نیز پس از ۸ ماه استیضاح و از کار برکنار شد.
دفاع روحانی از دانش آشتیانی
حسن روحانی در سخنان خود در دفاع از وزیر پیشنهاد خود گفت، «من وعده دادم که در اداره کشور و انتخاب افراد بدون مشورت با صاحب‌نظران قدمی برندارم. تاکنون نیز در مسائل کشور بدون مشورت با صاحب‌نظران و متخصصان آن حوزه تصمیمی اتخاذ نکرده‌ام.»
روحانی افزود: «وزیر علوم باید فردی باشد که از نظر علمی و دانشگاهی در سطح قابل قبولی بوده و عالم و صاحب نظر در رشته خود باشد. مراحل علمی لازم را طی کرده و مقالات علمی لازم را داشته باشد. وی باید دارای مقبولیت باشد. چهره مقبول راحت‌تر می‌تواند دانشگاه را مدیریت کند.»
رئیس جمهور سپس یکی از وعوه‌های انتخاباتی خود را یادآورد شد و گفت: «من قول دادم در دانشگاه قانون‌گرایی و نشاط علمی با تعالی بیشتر فرهنگ و اخلاق اسلامی حاکم باشد. همه ما باید به وعده‌های خود عمل کنیم.»
حسن روحانی با اشاره به این که نخستین معرف‌های دانش آشتیانی برای او اصول‌گرایان پروپاقرص بودند، گفت: «همه‌ی تحقیقات به من این را گفته است که آقای دکتر دانش آشتیانی قبل از آنکه یک عنصر سیاسی باشد یک عنصر مدیر اجرایی است و سوابق ایشان این موضوع را نشان می‌دهد.»
رئیس جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: «ما در دانشگاه نشاط دانشجو و آزادی علم و پژوهش برای اساتید می‌خواهیم. در دانشگاه باید فضایی درست کنیم که طی آن هم دانشجو لذت ببرد و هم این که استاد بتواند خدمت کند و آقای دکتر دانش آشتیانی در این راستا ویژگی‌های مورد نظر را دارند.»
مخالفان: به افرادی مثل دانش‌آشتیانی رای نمی‌دهیم
حسین نقوی حسینی، نماینده ورامین در مجلس و یکی از مخالفان حضور دانش آشتیانی در وزارت علوم گفت: «فتنه خط قرمز ماست. ما از این خط عبور نمی‌کنیم و من صریح و روشن عرض می کنم که اگر ۲۰ نفر دیگر معرفی شوند و ویژگی میلی منفرد، فرجی دانا و دانش آشتیانی را داشته باشند این مجلس رای نخواهد داد.»
این نماینده اصول‌گرا که از مخالفان حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری بود، شعارهای روحانی را به وی یادآور شد و افزود: «مجلس اعتقاد دارد شعارهای دولت باید حفظ شود و مردم با شعار تدبیر و امید و اعتدال رای دادند. اما حلقه‌های معرفی شده برای وزارت علوم بویی از این شعار نبرده‌اند و افراطی‌ترین افراد یک جناح سیاسی هستند. همه این‌ها عضو شورای مرکزی حزب منحله مشارکت بوده و برای ما این ذهنیت به وجود آمده که گویا وزارت علوم سهم حزب مشارکت است و رئیس جمهور نمی‌تواند از این موضوع عبور کند.»
یکی دیگر از نمانیدگان اصول‌گرا که در مخالفت با دانش آشتیانی پشت تریبون مجلس قرار گرفت، قاسم جعفری، نماینده بجنورد در مجلس بود. او ادعا کرد که همه افرادی که حسن روحانی تاکنون برای مسئولیت وزارت علوم معرفی کرده، از حلقه دکتر معین بودند. مصطفی معین، پزشک و استاد دانشگاه در دولت‌های هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی به مدت ده سال وزیر علوم بود.
قاسم جعفری از حسن روحانی انتقاد کرد که برای انتخاب وزیر علوم چرا با نمانیدگان مجلس مشورت نکرده است. این نماینده اصول‌گرا خطاب به حسن روحانی گفت: «آقای رئیس جمهور مشورت شما با رئیس مجلس یا با آقای دکتر حداد و ابوترابی چه ضرری برای شما دارد؟»
جعفری همچنین خطاب به دانش آشتیانی، وزیر پیشنهادی گفت: «آن طور که ما اطلاع داریم فرزندان شما یکی در اسپانیا، یکی در مالزی و دیگری در کاناداست و ظاهرا خانواده‌ای این وزرا دوست ندارند در این مملکت زندگی کنند و وزیر پیشنهادی باید پاسخ دهند.»
علیرضا زاکانی یکی دیگر از نمانیدگان اصول‌گرا دانش آشتیانی را از "عوامل گرداننده فتنه" معرفی کرد. زاکانی مدعی شد، «دانش آشتیانی از مسئولان حزب مشارکت است و بیانیه‌های مختلفی را امضا کرده است. ایشان عضو شورای مرکزی حزب مشارکت است و اسنادش موجود است.»
دفاع مطهری از دانش آشتیانی
علی مطهری یکی از نمایندگانی بود که از پیشنهاد دانش آشتیانی برای وزارت علوم حمایت کرد. او در بخشی از سخنانش به ادعاهای نمایندگان اصول‌گرا در مورد فضای دانشگاهها اشاره کرد و گفت: «مساله نگرانی از وضع دانشگاهها چندان موجه نیست. در این یک سال و نیمی که از عمر این دولت گذشته چه مشکلی در دانشگاهها داشتیم؟»
مطهری افزود: «نشاط علمی و سیاسی در دانشگاهها ایجاد شده، دانشگاهها فضای بسیار آرامی دارند. اینکه چند تا شعار بدهند طبیعت دوره جوانی است. ما نباید فضا را آنقدر ببندیم که احساس خفقان شود و کاری نکنیم که خاطره بدی از مجلس نهم در ذهن مردم و دانشگاهیان باقی بماند.»
علی مطهری درباره دانش آشتیانی نیز گفت: «ایشان به طور کلی یک شخصیت علمی و فرهنگی است نه سیاسی. شانزده سال خدمت در وزارت علوم داشته و همزمان با ورود دکتر فرهادی در سال ۶۴ به وزارت علوم آمده، ایشان بیش از آنکه به آقای معین منسوب شود به آقای دکتر فرهادی منتسب می‌شود، ایشان فرزند جنگ و دانشگاه هستند. نقطه پیوند آموزش عالی با دفاع مقدس را در عمل نشان دادند و طراح و مجری دانشگاه در جبهه بوده و تدوین‌کننده مقررات به نفع دانشجویان شاهد و ایثارگر است.»
پایان مهلت سرپرستی وزارت علوم
همزمان با رد سومین گزینه دولت روحانی برای وزارت علوم، مهلت قانونی سه‌ماهه برای سرپرستی این وزارتخانه نیز دو روز دیگر(۲۹ آبان) به پایان می‌رسد. اینکه رئیس دولت پس از این چه باید بکند، در قوانین جمهوری اسلامی توضیح روشنی ندارد.
در دوره محمود احمدی‌نژاد چنین وضعی در مورد وزارت اقتصاد به‌وجود آمد اما با حکم آیت‌االه خامنه‌ای ادامه سرپرستی این وزارتخانه پس از پایان مهلت سه ماهه تمدید شد.
شریف حسینی، نماینده اهواز و سخنگوی هیات رئیسه مجلس گفته است: «براساس قانون، و با توجه به عدم موافقت نمایندگان مجلس با سه وزیر پیشنهادی، تمدید مهلت سرپرستی نیازمند حکم حکومتی از سوی رهبر معظم انقلاب است.»