طرح ۱۲ نماینده مجلس برای تحقیق درباره مدیران دو تابعیتی
۱۳۹۳ اسفند ۱۰, یکشنبه
خبرگزاری فارس خبر "کلید خوردن طرح دوفوریتی تحقیق و تفحص از دو تابعیتی‌ها" را به نقل از جواد کریمی قدوسی، نماینده مردم مشهد، منتشر کرده که خود از امضاکنندگان طرح است. به گفته این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، طرح یاد شده به امضای ۱۰ نفر رسیده و قرار است مطابق آن وضعیت افراد دو تابعیتی و دارای گرین کارت در حوزه مسئولان و مدیران ارشد "در قوای سه‌گانه" و "خلاءهای قانونی در این موضوع بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری" بررسی شود.
اما خبرگزاری ایسنا "متن کامل طرح تحقیق و تفحص از مدیران دو تابعیتی" را همراه با نام ۱۲ نماینده به عنوان امضاکنندگان طرح منتشر کرده است.
یازده تن از امضاکنندگان این طرح از اعضای جبهه پایداری انقلاب اسلامی هستند، مگر عطاالله سلطانی صبور، که از او به عنوان نماینده مستقل اما نزدیک به این جبهه سیاسی یاد می‌شود. جبهه پایداری در سال ۱۳۹۰ توسط عده‌ای از اصولگرایان و برخی از اعضای پیشین دولت محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور سابق شکل گرفت. این جریان سیاسی در انتقاد از وزیران دولت رئیس جمهور حسن روحانی نقشی اساسی ایفا می‌کند.
بحث بر سر تابعیت و حق اقامت آمریکا و انگلیس
متن طرح با اشاره به مورد محمودرضا خاوری، رئيس بانک ملی ایران، به کانادا آغاز شده است. در این متن آمده است که خاوری توانست پس از شناخته شدن به عنوان یکی از متهمان اصلی پرونده اختلاس سه هزار میلیارد تومانی به کانادا بگریزد و در آنجا ساکن شود چون تابعیت آن کشور را داشت و کانادا نیز او را به ایران تحویل نداد.
اما در این متن بیش از هر چیز بر این تاکید شده که برخی از مسئولان و مدیران دارای گرین کارت آمریکا هستند که نه به معنای برخورداری از تابعیت این کشور بلکه به معنای داشتن حق اقامت دائم، اجازه کار و تحصیل در آمریکاست.
در متن طرح آمده که "جامعه" به پدیده دو تابعیتی‌ها و صاحبان گرین کارت بویژه در حوزه مدیران اجرایی حساس شده و علت آن هم جریانات پس از جنبش اعتراضی به نتایج اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ و پناهنده شدن برخی از مقامات سیاسی جمهوری اسلامی به "کشورهای متخاصم" بوده است. در متن طرح از انگلیس و آمریکا به عنوان "کشورهای متخاصم" نام برده شده است.
همچنین این طرح نسبت به "نفوذ افراد پرورش یافته در فضاهای سیاسی، علمی و مدیریتی کشورهای متخاصم بخصوص انگلیس و آمریکا" هشدار داده شده است.
اینکه برخی مدیران ارشد ممکن است دو تابعیتی باشند اما تابعیت غیرایرانی آنان به کشوری غیر از آمریکا و انگلیس مربوط شود، به نظر نمی‌رسد مورد توجه نمایندگان باشد.
پرسش درباره وضعیت تابعیت مدیران
پرسش اصلی نمایندگان به گونه‌ای که خود تقریر کرده‌اند عبارت است از اینکه "چرا افراد دو تابعیتی و دارای گرین کارت در حوزه مسئولان و مدیران ارشد کشور شاغل هستند؟"
نمایندگان همچنین پرسش‌هایی فرعی را مطرح کرده‌اند. آنان از جمله می‌پرسند که تا چه حد دستگاه‌های امنیتی و نظارتی در زمینه وضعیت تابعیتی مدیران ارشد اطلاعات کسب می‌کنند و در فعالیت خود موفق هستند.
نمایندگان امضاکننده طرح همچنین می‌خواهند بدانند که کدام مدیران ارشد در گذشته و حال دارای تابعیت و گرین کارت از کشورهای "متخاصم" را دارند و همسر و فرزندان کدام یک از مسئولان دارای تابعیت دوگانه هستند.
سابقه بحث "گرین کارت" در رابطه با ظریف
پیش از امضای طرح دوفوریتی تفحص از مدیران دو تابعیتی، ۱۳ نماینده عضو یا نزدیک به جبهه پایداری در ۲۵ ژانویه (۵ بهمن) طی تذکری کتبی به رئیس جمهور حسن روحانی خواهان کنار گذاشتن مسئولان و مدیرانی شده بودند که تابعیت دوگانه دارند. این نمایندگان تذکر خود را در اوج انتقادهای اصولگرایان تندرو و مخالفان دولت از پیاده‌روی ۱۵ دقیقه‌ای وزرای امور خارجه ایران و آمریکا، محمد جواد ظریف و جان کری، در جریان مذاکرات هسته‌ای مطرح کرده بودند. آنان همچنین جزو ۲۱ نماینده‌ای بودند که در همان زمان از محمد جواد ظریف خواسته بودند درباره "خطاهای دیپلماتیک" خود در حاشیه مذاکرات هسته‌ای توضیح بدهد.
این ۱۳ نماینده بدون نام بردن از فرد خاصی به حسن روحانی تذکر داده بودند: «همانطور که مستحضرید طبق قانون، به کارگیری افراد دو تابعیتی در مناصب دولتی جایز نیست. لیکن متاسفانه شاهد هستیم یکی از مسئولان ارشد دفتر جنابعالی دارای تابعیت مضاعف از کشور آمریکا می‌باشد.»
نمایندگان امضاکننده تذکر به حسن روحانی عضو جبهه پایداری یا نزدیک به آن بودند. دبیر کل جبهه پایداری، مرتضی آقا‌تهرانی خود در سال ۹۰ که "گرین کارت" آمریکایی‌اش مسئله‌ساز شد ادعا کرد که این کارت باطل شده است.
موضوع گرین کارت داشتن محمد جواد ظریف از آغاز کار دولت یازدهم مورد بحث و وسیله‌ای برای زیر سوال بردن استحقاق او برای تصدی پست وزارت امور خارجه بوده است. از جمله احمد شوهانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در آستانه بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی حسن روحانی برای کسب رای اعتماد در مجلس گفته بود: «کلیت کابینه مورد قبول است و وزرای پیشنهادی میانگین مورد نظر نمایندگان را دارا هستند؛ البته این بدین معنا نیست که انتقادی وجود نداشته باشد.»
شوهانی افزوده بود که ممکن است نظر مخالفان کابینه پیشنهادی با برگزاری جلسات و توضیحات وزرا تغییر کند: «به طور مثال ما دیروز جلسه ای با آقای ظریف در کمیسیون امنیت ملی داشتیم. چند نماینده خارج از کمیسیون آمدند و از آقای ظریف سئوال کردند که «آیا درست است شما گرین کارت دارید و خانواده شما مقیم انگلستان هستند؟» آقای ظریف هم پاسخ منفی دادند. لذا با برگزاری چنین جلساتی سوءتفاهم‌ها برطرف خواهد شد.»
طرح پیشنهادی ۱۲ نماینده مجلس دو فوریتی است و بدین ترتیب به عقیده این نمایندگان تصویب آن از نظر امکان وقوع خسارت و فوت وقت مستلزم سرعت فوق‌العاده تشخیص داده شده است.