سوانح مرگبار در تاریخ هوانوردی
انسانبال ندارد، اما همواره آرزوی پرواز داشته و سوانح هوایی هربار به انسان یادآوری میکنند که پرواز چه خطراتی دارد. گرچه تاریخ پرواز و هوانوردی سوانح زیادی به خود دیده ولی هنوز هم کمخطرترین شیوه سفر است.
روند تکامل "فکر" و "ابزارسازی" در انسان بالاخره آرزوی دیرینه پرواز را به واقعیت تبدیل کرد تا اینکه در روز ۱۵ ژوئیه سال ۱۷۸۵ میلادی با سقوط یک بالن دو فرانسوی با نامهای ژان فرانسوا پیلآتره دوروزیر و پیر رومین اولین قربانیان در تاریخ هوانوردی شدند. سوفی بلانشار اولین زنی بود که در سال ۱۸۱۹ بر اثر برخورد "فشفشه" به بالن و آتشسوزی کشته شد.
اوتو لیلینتال از پدران صنعت هوانوردی در روز ۹ اوت سال ۱۸۹۶ بر اثر سقوط کایتی که خود اختراع کرده بود درگذشت.
در روز ۱۷ سپتامبر سال ۱۹۰۸ اورویل رایت و توماس سلفریج کنترل هواپیمای خود را از دست دادند که بر اثر سقوط آن سلفریج جان باخت و رایت زخمی شد. سلفریج اولین فردی است که براثر پرواز با هواپیما در آمریکا کشته شد.
با آمدن زپلین که به آن کشتی هوایی نیز گفته میشد شمار قربانیان هم افزایش یافت. اولین سقوط زپلین در ۱۳ جولای ۱۹۱۰ با ۵ کشته در آلمان و پرتلفاتترین با سقوط زپلین "یو اساس آکرون" با ۷۳ کشته در آمریکا بود که در روز چهارم آوریل سال ۱۹۳۳ رخ داد.
اولین تصادف دو هواپیما با یکدیگر در روز هفتم آوریل سال ۱۹۲۲ در فرانسه صورت گرفت. اما پرتلفاتترین تصادف دو هواپیما در باند پرواز فرودگاه لوس رودوس در جزیره تنهریف اسپانیا در سال ۱۹۷۷ رخ داد که ۵۸۳ نفر در آن کشته شدند.
در روز ۲۷ جولای سال ۱۹۳۴ یک هواپیمای متعلق به خط هوایی سوئیسایر در منطقه ورملینگن آلمان سقوط کرد که ۱۲ کشته برجای گذارد. "نلی دینر" اولین مهماندار هواپیما در اروپا نیز در میان کشتهشدگان بود.
با آتشگرفتن زپلین "هیندنبورگ" در روز ۶ ماه مه سال ۱۹۳۷ در آمریکا که ۳۶ کشته برجای گذارد، صنعت زپلینسازی رو به افول نهاد. از این سانحه ۶۲ نفر جان سالم بدربردند.
روز ۱۶ نوامبر سال ۱۹۳۷ هواپیمای یونکر مدل ۳ / ۵۲ در پرواز فرانکفورت به لندن براثر هوای مه آلود مجبور به فرود اضطراری شد که با یک "دودکش کارخانه" برخورد کرد و همه ۱۱ مسافر آن کشته شدند. این سانحه سرآغازی شد برای افزایش تمهیدات امنیتی مثل نصب چراغ چشمکزن بر روی دودکشهای کارخانجات.
سقوط هواپیمای مدل "داگلاس دی سی ۳ آ" براثر برخورد "صاعقه" در روز ۳۱ اوت سال ۱۹۴۰ در آمریکا با ۲۵ کشته که سناتور ارنست لاندین نیز در میان کشته شدگان بود.
روز هشتم نوامبر سال ۱۹۴۰ یک هواپیمای یونکر براثر "یخزدن" فلپ کنترل سقوط کرد و ۲۲ کشته برجای گذارد.
حمله هواپیماهای نظامی آلمان برفراز خلیج بیسکایا در روز ۱ ژوئن سال ۱۹۴۳ به یک هواپیمای مسافربری که از لیسبون پرتغال به مقصد انگلیس در پرواز بود. همه ۱۷ سرنشین هواپیمای مسافربری کشته شدند.
نمونههای دیگری نیز از حملات نظامی به هواپیماهای مسافربری وجود دارند. حمله ناوشکن آمریکایی "یواساس وینسنس" در سوم جولای سال ۱۹۸۸به هواپیمای مسافربری ایرانی با ۲۹۰ کشته که در لیست ده "سانحه" پرتلفات تاریخ هوانوردی قرار گرفته است. حمله موشکی به هواپیمای مسافربری مالزی بر فراز اوکراین با ۲۹۵ کشته نیز در سال گذشته آخرین نمونه اینگونه حملات بود.
اصابت بمبافکن بی ۲۵ آمریکایی به طبقات ۷۸ و ۷۹ آسمانخراش امپایر استیت بیلدینگ در روز ۲۸ جولای سال ۱۹۴۵ در آمریکا که باعث کشته شدن ۱۱ نفر در درون ساختمان و ۳ خدمه پرواز شد.
سقوط هواپیمای مدل فیات جی ۲۱۲ در روز چهارم ماه مه سال ۱۹۴۵ که باعث کشته شدن تمامی اعضای تیم فوتبال آ ث تورین در ایتالیا شد.
اولین تلاش برای ربودن هواپیمای یک شرکت هوایی در روز ۱۶ جولای سال ۱۹۴۸ صورت گرفت که ناکام ماند و هواپیما به درون دریا سقوط کرد. در سال ۱۹۶۹ در سراسر جهان ۸۲ هواپیما ربوده شدند که اکثرا توسط گروههای فلسطینی برای به کرسینشاندن خواستههای سیاسیاشان صورت گرفته بود.
هواپیمای مسافربری کنکورد، محصول مشترک فرانسه و بریتانیا برای نخستینبار در دوم مارس ۱۹۶۹ با دوبرابر سرعت صوت (۲ ماخ) به پرواز درآمد. سرعت مافوق صوت بر رویای پرواز هم افزوده شد.
بعد از حادثه سقوط هواپیمای کنکورد که در ۲۵ ژوئیه سال ۲۰۰۰ در پاریس رخ داد و تمام سرنشینان آن کشته شدند، متخصصین، متوجه نقص در طراحی موتور این هواپیما شدند که رفع عیب آن مقرون به صرفه نبود. در روز۲۶ نوامبر ۲۰۰۳ آخرین پرواز این هواپیما انجام شد.
اصابت هواپیماهای مسافربری به برجهای دوقلو تجارت جهانی در نیویورک و ساختمان پنتاگون در روز ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ و کشته شدن ۳۰۱۸ نفر. این هواپیماها توسط تروریستهای انتحاری وابسته به شبکه القاعده ربوده شده بودند.
ناپدید شدن هواپیمای مسافربری MH370 مالزی با ۱۶۲ سرنشین. همه تلاشها برای یافتن این هواپیما بینتیجه مانده است. هنوز هیچ دلیلی برای سقوط این هواپیما یافت نشده است.
پرواز تجربهای بینظیر است. علیرغم همه سوانح هوایی هنوز هم به لحاظ آماری و در مقابل سوانح جادهای، پرواز یکی از مطمئنترین، راحتترین و سریعترین راههای مسافرت است.