زندگی در ویرانه های غزه

شجاعیه در غزه

شجاعیه محله ای است که در شرق نواز غزه واقع شده است و از مرز اسرائیل چندان دور نیست. درحقیقت همه باریکه عزه نزدیک به مرز اسرائیل در نوار ساحلی صخره یی قرار دارد. 1.8 ملیون انسان در این نواری قرار گرفته اند که عرض آن بیشتر از دوازده کیلومتر نیست. این نوار در شمالش نصف این عرض را دارد. رهنمای ماهواره یی سفر در گوگل، سفر با موتر از بحیره مدیترانه از طریق این باریکه تا مرز اسرائیل را 18 دقیقه تخمین می کند. اما این یک افسانه است، زیرا نمی توان با موتر از این باریکه عبور و مرور کرد، زیرا کوه هایی از آبادی های ویران شده مانع آن می گردند.

مردم بر این ویرانه ها بالا می شوند، در بالای آن از ورای خرابه ها و بقایای کانکریت راه هایی به وجود آورده اند. آن ها اشیای کار آمد باقیمانده شان را می پالند و جمع آوری می کنند. همه چیز خاک آلود است. خاک در چین های لباس ها پیچیده است. کفش ها خاکی رنگ اند. بوی اجساد انسانی و حیوانی فاسد شده به مشام می آید.

غزه پس از پنج هفته جنگ

این باریکه پرجمعیت و فاقد منابع طبیعی قبلاً نیز مسکن فقرا و باریکه بینوایان بود که انسان ها در آن در حالت تجرید شده و منزوی بسر می بردند. اکنون برخی نقاط چنان به نظر می رسند که در اثر زلزله ای با خاک یکسان شده باشند. با اینهم این وضع در اثر فاجعه طبیعی به وجود نیامده است. این تباهی ساخته دست انسان بوده و مطابق به برنامه عملی شده است. راجی سورانی معتقد است: «این مشاهدات ما از روز اول است. ما آن را خاطر نشان کردیم. ما در مورد آن هشدار دادیم و ما به این نتیجه رسیدیم که در این جنگ به طور بسیار عمدی و خود سرانه ملکی ها هدف قرار گرفته اند. این ها مسائل روشنی بودند».

جنگی که سابقه و مانندی ندارد

سورانی، وکیل مدافع و فعال حقوق بشر است که موسس مرکز حقوق بشر برای فلسطین بوده و برنده جایزه بدیل نوبل می باشد. او در این تابستان سوزان در باغچه اش در شهر غزه نشسته است. سورانی معتقد است که اسرائیل با هواپیماهای بی سرنشین او را ترصد می کند. او می گوید: «این جنگ منحصر به فرد، مخصوص و بی سابقه است. این جنگ قبیح است، به هرمعنایی. من شصت ساله هستم، من هرگز چیزی مشابه و یا نزدیک به آن را تجربه نکرده ام. بلی در سال های 2008 و 2009 اسرائیل جرایم جنگی مرتکب شده است، اما نه به این پیمانه و این سطح».

این بار آن ها هدفمندانه مناطق مسکونی، مکاتب و شفاخانه ها را مورد حمله قرار دادند. اکنون نیم ملیون پناهجو وجود دارد، برخی از آن ها می بایست دوباره نزد اقارب شان در ویرانه ها بروند.

چه عمدی و چه غیرعمدی، حملات اسرائیل موجب گسترش ترس و خوف شد. مردم در حالت سراسیمگی فرار کردند. بیش از 280 هزار نفر در مکاتب اداره کمک های ملل متحد برای مهاجران فلسطینی پناه بردند. برخی دیگر نزد خویشاوندان و نزدیکان شان رفتند و یا فقط روی جاده ها ماندند. با اینهم آن ها امن نبودند. بسیاری خانواده ها در همان پناهگاه های شان قربانی حملات اسرائیل شدند. چنانچه خانواده ابراهیم کیلانی آلمانی فلسطینی تبار به این سرنوشت گرفتار شد و در ویرانه های یک خانۀ بمباردمان شده و فرو ریخته در غزه جان شان را از دست دادند. این خانواده دوبار فرار کرده بود، یک بار از بیت اللحیه درشمال به شجاعیه در شرق و سرانجام از آن جا به شهر. فقط دقایقی پس از رسیدن شان به آنجا، جان های شان را از دست دادند.

زخمی ها در روی زمین عملیات می شوند

در شفاخانه ها نیز جا کم است. در شفاخانه "شفا" باید داکتران زخمی را در روی زمین عملیات کنند. مریضان در راهروها روی توشک انداخته شده اند. غالباً چندین مریض در یک بستر به سر می برند. البته در شفاخانه شفا تنها بیماران و زخمی ها نمی آیند، بلکه پناهجویان نیز می آیند تا در حویلی ساختمان شفاخانه پناه یابند. غسان ابوستعه اوضاع را چنین به تصویر می کشد: «تصور کنید شفاخانه عمومی شهر را که حدود 250 مریض دارد. تصور کنید که شما حدود 5 تا 10 هزار نفر را در محوطه این شفاخانه به حیث پناهجو می آورید و ساختمان را با برپا ساختن خیمه هایی پناهگاه موقتی می سازید. با زهم تصور کنید که می کوشید این شفاخانه 250 بستر، برای 600 مریض کار بدهد».

وسایل طبی در صورتی که مواد فلزی و آهنین در زخم ها فرو رفته باشند، محدود اند.

غسان ابوستعه یک بریتانیایی فلسطینی تبار است که در حال حضار در لبنان زندگی می کند. او در جزء یک تیم کمک های طبی به غزه آمده است تا به مریضان معاونت کند. شعبه تخصصی او جراحی پلاستیک است و کارشناس زخم های جنگی می باشد. او در بسیاری مناطق جنگزده خدمات طبی عرضه کرده است. آخرین بار او در جریان عملیات "سرب گداخته شده" اسرائیل درغزه بود. در آن زمان اردوی اسرائیل از گاز فاسفور استفاده کرد و ابوستعه زخمی هایی را که سوختگی شدید داشتند، معالجه کرد. این بار او با نوع دیگری از زخم ها سروکار دارد. او در این مورد می گوید: «این ها اساساً زخم هایی اند که در اثر انفجارات و توسط چره ها به وجود آمده اند. سوختگی ها وجود دارند. آنچه در این جا تکاندهنده می باشد، درصد اطفالی است که زخمی گردیده اند. اطفال بخش بزرگ زخمی ها را تشکیل می دهند و همچنان بخش بزرگ کسانی را تشکیل می دهند که اعضای خانواده های شان را از دست داده اند».

ابو ستعه می گوید: در مجموع در جریان این حملات 448 طفل کشته شده اند. بسیاری از این قربانیان کودکان و اطفال خردسال بوده اند. در تصویر شما اطفال نهایت زخمی شده را می بینید که در حال خواب اند. اما این ها توسط امواج فشار کشته شده اند که با انفجارات شدید به وجود می آیند و بر پیکر نحیف این کودکان بسیار اثر گذار می باشند. ابوستعه خود پدر سه فرزند است. او در این مورد می گوید که نمی تواند خود را از غم و اندوه کودکان نوار غزه جدا بداند.

در هر دو روز فقط سه ساعت برق

اما بزرگترین مشکل داکتران و مریضان رفتن برق است. البته شفا و سایر شفاخانه ها جنریتر هایی دارند، اما این ها نیز گاهی خاموش می گردند. علاوه بر این برق قیمت است و مواد سوخت کمیاب. جریان برق در زمان پیش از حمله نیز دچار کمبودی بود. مردم غالباً فقط چند ساعت در روز برق می داشتند. در عین زمان اوضاع خراب است. در واقعیت امر دیگر برقی وجود ندارد. عدل الحبش متصدی شرکت برق فلسطینی می گوید: «درحقیقت ما سه منبع ذخیره برق داریم: یکی جنریتر محلی است که متعلق به شرکت برق غزه می باشد، بقیه برق از طریق مرز از اسرائیل و همچنان از مصر می آید».

اسرائیل تولیدگاه های برق را مورد حمله قرار داده است. توربین ها و حرارتگاه ها تخریب شده اند وتانک های تیل به آتش کشیده شده اند. او حدس می زند چند ماهی به کار است تا دوباره برق جریان یابد. از اسرائیل برق بسیار اندکی می آید و از جمله ده ذخیرگاه برق، شش دستگاه آن در جریان جنگ خساره دیده اند. الحبش می گوید: «عجالتاً ما در 48 ساعت برای سه ساعت برق داریم. امروز ما از ساعت هفت تا ده برق داشتیم و پریروز نیز چنین بود».

تاثیر منفی نبود برق برتهیه آب آشامیدنی و آب مورد استفاده در خانه ها بسیار زیاد است. ربحی الشیخ، معاون رئیس اداره آب فلسطین و نوار غزه است. هنگامی که وی از مشکلات سخن می گوید، در چشمانش اشک حلقه می بندد. کارمندان اش پس از حمله اسرائیل به حالت تعلیق در آمده اند. او می گوید: «تاحال ما هفت نفر فنی داشتیم و هفت نفر دیگر که امور اجرایی را انجام می دادند. آن ها در شعبه مربوط به شهرداری یا شاروالی کار می کردند. آن ها هنگامی که برای مردم در حال عرضه خدمات بودند، در اثر حملات مستقیم کشته شدند».

قبلاً در اوقات عادی تهیه آب آشامیدنی در نوار غزه نهایت مشکل بود. یگانه منبع طبیعی که این منطقه در تصرفش دارد، بستر آب زیرزمینی می باشد. با وجود این هم به دلیل افراط در کشیدن آب با پمپ این چاه ها نمکی شده و با میکروب ها آلوده گردیده است. بنابراین الشیخ که کارشناس آب است، در این زمینه بدبین می باشد. او می گوید: «در سال 2016 که تقریباً سال آینده می باشد، بستر آب های زیرزمینی غزه کاملاً غیر قابل استفاده می گردد. هرگاه این وضعیت بدون مداخله ادامه یابد، تا سال 2020 بستر آب های زیرزمینی غزه به طور برگشت ناپذیری از بین می رود».

طبق یک گزارش سازمان ملل متحد در نهایت تا سال 2020 غزه دیگر غیر قابل سکونت می باشد. برای بسیاری کسانی که در هفته های اخیر از جنگ جان به سلامت برده اند، امروز اوضاع از همین قرار است.