رفسنجانی: برای همکاری ایران و آمریکا در عراق مانعی وجود ندارد
۱۳۹۳ تیر ۱۸, چهارشنبه
اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، دوشنبه (۱۶ تیر / ۷ ژوئيه) در مصاحبه با روزنامه "آساهی" ژاپن" گفت که "ایران و آمریکا در عراق مسایل مشترکی دارند و مانعی هم برای همکاری با هم در موضوع عراق ندارند". این مصاحبه روز چهارشنبه (۱۸ تیر / ۹ ژوئيه) منتشر شده است.
هاشمی رفسنجانی گفت که هم عراق، هم ایران و هم آمریکا با تروریسم مشکل دارند و به نفع همه است که با آن مبارزه کنند. به گفته او، "اگر ایران و آمریکا لازم بدانند که نیاز به همکاری است، برنامه‌ریزی خواهند کرد".
رئیس جمهور اسبق ایران افزود که هم ایران و هم آمریکا می‌خواهند کاری برای عراق بکنند و "هر وقت لازم شد که این کارها در حالت همکاری باشد، طبعا مذاکره می‌شود".
او در مورد نوع همکاری دو طرف گفت: «گاهی لازم می‌شود كه از اطلاعات همديگر استفاده كنند و گاهی لازم می‌شود كه در مواردی خاص، كمك‌های مالی مشترك كنند. گاهی لازم می‌شود كه كمك‌های فنی كنند.»
پیش از این مقامات سیاسی ایران و آمریکا اظهار نظرهای گوناگونی درباره همکاری دو کشور برای حل بحران عراق کرده بودند. از جمله یک مقام ایرانی که نخواسته بود نامش فاش شود ۲۳ خرداد (۱۳ ژوئن) به رویترز گفته بود: «ما می‌توانیم با آمریکایی‌ها برای پایان دادن به شورش‌ها در عراق همکاری کنیم.»
در جریان مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ گمان می‌رفت که ایران و آمریکا درباره بحران عراق با هم گفت‌وگو کنند. اما وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که با ایران در این مورد صحبتی نخواهد کرد و تنها از همسایگان عراق خواسته شده از اقدامات تنش‌زا در این کشور بپرهیزند. وزیر امور خارجه آمریکا، جان کری، نیز بیش از هر چیز بر گفت‌وگو و تبادل اطلاعات با ایران تاکید کرد.
روز ۲۸ ژوئن (۷ تیر) ژنرال ماریتن دمپسی، رئيس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا، همکاری با ایران برای مقابله با گروه اسلام‌گرای افراطی "دولت اسلامی شام و عراق" (داعش) در عراق را غیرممکن ندانست. او ضمن اشاره به این‌که اهداف ایران و آمریکا در عراق کاملا همخوانی ندارد، گفت که تا این همکاری احتمالی "راه درازی" در پیش است.
«سیاست ایران عدم دخالت نظامی در عراق است»
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه "آساهی" پیرامون ارسال نیروی نظامی به عراق گفت: «سیاست ما این است که در مسئله عراق دخالت نظامی نکنیم.»
آنجا که خبرنگار ژاپنی اشاره‌ای به گزارش‌های نشریات خارجی مبنی بر حضور سپاه پاسداران در عراق کرد، رفسنجانی بدون تکذیب حضور این نیروی نظامی در عراق گفت: «ايرانی‌ها به عنوان مشاور در عراق هستند و حضور نظامی ندارند. چون در مبارزه با تروريسم، مسايلی هست كه همه بايد مشاوره بدهند. قبلاً هم در حدود مسايل امنيتی به مسئولين عراق مشاوره می‌داد.»
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت که پشتیبانی ایران از عراق در حد "مشاوره برای بهتر کردن اداره کشور" و "در اختیار نهادن تجربه مقابله با تروریست‌هاست". او در توضیح "تجربه مقابله با تروریست‌ها" از دو سال پس از انقلاب یاد کرد که جمهوری اسلامی با سرکوب همه گروه‌های سیاسی اپوزیسیون پایه‌های حکومت خود را تحکیم بخشید. رفسنجانی گفت: «قبل از شروع جنگ حزب بعث عليه ايران، ما دو سال در كشور با گروه‌های تروريست و تجزيه‌‌طلب‌ها مواجه بوديم كه خيلی با خشونت برخورد می‌كردند و ما هم خيلی خوب توانستيم همه آن گروهك‌ها را به جای خود بنشانيم.»
خبرنگار "آساهی" از رفسنجانی پرسید که آيا خبر رسانه‌های خارجی درباره "ورود ۵ فروند هواپیمای سوخو از ایران به عراق" را تایید می‌کند یا نه. رفسنجانی در پاسخ گفت: «هنوز مسئله مسلّمی نيست. عراق رسماً از سازمان‌ملل و كشورهای عضو آن برای مبارزه با تروريسم تقاضای كمك كرده. عراقی‌ها می‌گويند از بلاروس و روسيه خريدند. البته موضوع ايران مطرح شده است. اگر بنا باشد هواپيمايی به عراق برای مبارزه با تروريسم بفروشيم، مخالفتی نداريم. هواپيمای سوخو مال روسيه است كه هم ما داريم و هم عراقی‌ها داشتند.»
پیش از این در ۱۵ ژوئن (۲۵ خرداد) روزنامه "ساندی تایمز" نوشته بود که قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای قدس سپاه پاسداران، فرماندهی عملیاتی نیروهای عراقی را بر عهده گرفته است. یک مقام عراقی نیز در آن تاریخ ارسال تجهیزات نظامی از سوی ایران را تایید کرده بود.
کارشناسان نظامی روز ۲ ژوئيه (۱۱ تیر) گزارش دادند که ایران هواپیماهای جنگنده در اختیار دولت عراق قرار داده است. به نظر این کارشناسان و بر اساس ویدئویی که در همین رابطه منتشر شده، دست کم سه هواپیما "با رنگ و شماره ایرانی" از ایران به عراق ارسال شده است.
همچنین پایگاه معتبر خبری The Aviationist در گزارشی نوشت که ایران دست کم ۱۰ خلبان از نیروی هوایی سپاه پاسداران را به عراق فرستاده که در پروازهای عملیاتی به خدمت گرفته خواهند شد.
با این همه به گزارش خبرگزاری مهر، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه (۱۸ تیر / ۹ ژوئيه) در کنفرانسی خبری در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر درباره ارسال ۷ جنگنده از ایران به عراق گفت: «ایران هیچگونه تسلیحات و هواپیمایی به عراق ارسال نکرده است.»