دعوای حقوقی بر سر حق نشر نقل‌قو‌ل‌های گوبلز

یوزف گوبلز، وزیر امور تبلیغات (پروپاگاندا) در دوران نازی‌ها و یکی از معتمدان آدولف هیتلر، دیکتاتور پیشین آلمان، به نوشتن خاطرات روزانه علاقه داشت؛ خاطراتی که از خلال آن می‌توان نکات بسیاری را در مورد آنچه درون حزب نازی می‌گذشت، دریافت. در سال ۲۰۱۰ تاریخدانی به نام پیتر لانگریچ بیوگرافی گوبلز را به نگارش درآورد که در آن نقل‌قول‌هایی نیز از وی به چاپ رسیده بود.

انتشارات معروف "رندوم هاوس" که این کتاب را به بازار عرضه کرده، تا کنون از پرداخت سهمی از سود تیراژ کتاب به بازماندگان یوزف گوبلز امتناع ورزیده است. وکیل این انتشارات در گفتگو با دویچه‌وله خودداری از پرداخت سهم سود را با این عنوان توجیه می‌کند که "آنها هرگز به بازماندگان یک جنایتکار جنگی سود نخواهند داد".

کوردولا شاخت، مسئول امور میراث خانواده گوبلز، مدتی پیش با غیرقانونی خواندن این اقدام رندوم هاوس، از این انتشارات به دادگاه شکایت کرد.

دادگاهی‌ در مونیخ که رسیدگی این پرونده را بر عهده داشت، این شکایت را وارد دانسته و رندوم هاوس را به ارائه اطلاعات کامل در مورد سود حاصل از عرضه کتاب بیوگرافی گوبلز موظف ساخت. این انتشارات اما حکم دادگاه را نپذیرفته و پرونده را به دادگاه تجدید نظر ارجاع داد.

"توافق شفاهی"

این پرونده هم اینک در دادگاه تجدیدنظر به جریان افتاده و قضات باید تصمیم بگیرند که آیا "می‌توان از نوشته‌های یکی از بزرگترین جنایتکاران جنگی تاریخ استفاده تجاری کرد یا خیر". دادگاه قرار است حکم نهایی خود را در تاریخ ۹ ژوئیه اعلام کند.

کوردولا شاخت، دختر یالمار شاخت، وزیر اقتصاد هیتلر است. وی که خود را نماینده مشروع حفاظت از میراث ادبی گوبلز می‌داند، پیشنهاد رندوم هاوس برای پرداخت سودی به مبلغ ۶ تا ۱۰ هزار یورو به یکی از بنیادهای یادبود هولوکاست را رد کرده است.

به گفته راینر درزن، وکیل رندوم هاوس، در کنار دلایل اخلاقی که نادرست بودن پرداخت سهم سود به کوردولا شاخت را توجیه می‌کنند، گوبلز در سال ۱۹۳۶ به طور شفاهی توافقی با یک انتشارات به نام "اهر" کرد که اجازه می‌داد خاطرات روزانه وی بعدها مورد استفاده قرار گیرد.

اهر در اصل انتشارات حزب نازی به شمار می‌رفت که هیتلر نیز کتاب خود به نام "نبرد من" را نیز از طریق آن منتشر کرده بود. تمامی حقوق و امتیازات قانونی این انتشارات در حال حاضر در اختیار دولت بایرن است.

به گفته آقای درزن با توجه به این امر در حال حاضر این وزیر دارایی ایالت بایرن است که مسئول امور میراث گوبلز به شمار می‌رود و نه خانم شاخت.

با تمام این احوال امسال حق تألیف نوشته‌های گوبلز به موجب قانون آلمان لغو شده و این بدین معناست که این آثار برای انتشار آزاد می‌شوند. بر اساس قوانین این کشور، حق تالیف در آلمان با گذشت هفتاد سال از مرگ یک مؤلف یا نویسنده برای انتشار آزاد می‌شود.