«در ایران بیش از ۲۰۰ میلیون لیتر مشروبات الکلی مصرف می‌شود»
۱۳۹۳ مهر ۲۶, شنبه
گروه پژوهش و بررسی خبری ایرنا روز شنبه (۲۶ مهر/ ۱۸ اکتبر) در گزارشی با اشاره به پنهان بودن آمارهای حقیقی میزان مصرف الکل در ایران و الکلیسم می‌نویسد، نمی‌توان واقعیت مصرف الکل در ایران را نادیده گرفت و علاوه بر مصرف، باید به رواج آن در سال‌های اخیر میان جوانان نیز اذعان کرد.
حسن تامینی لیچایی، نایب رئيس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در سخنانی که به تازگی در باره افزایش مصرف مشروبات الکلی در برخی نقاط کشور ابراز کرده به نقل از مدیرکل سلامت روان وزارت بهداشت آورد: «متأسفانه در بسیاری از مناطق مصرف الکل افزایش داشته به گونه‌یی که بیش از ۲۰۰ میلیون لیتر انواع مشروبات الکلی ساخت داخل و قاچاق در کشور مصرف می‌شود.»
به نوشته ایرنا، او همچنین از نگرانی دیگری در میان تولیدکنندگان الکل، مبنی بر آن که بسیاری از الکل‌های تولید شده در کارخانه‌ها وارد چرخه مصرف می شود؛ پرده برداشت و گفت: «در تولید مواد الکلی باید ماده تلخ‌کننده‌یی استفاده کنند که به شکل مستقیم غی قابل مصرف خواهد شد؛ بنابراین با توجه به این که تهیه این ماده تلخ‌کننده نیازمند بار مالی است بسیاری از تولیدکنندگان الکل از آن استفاده نمی‌کنند و این مسئله به شیرین بودن الکل منجر شده و در برخی موارد در تهیه مشروبات الکلی به‌کار گرفته می‌شود.»
"وجود یکمیلیون مصرف‌کننده الکل در کشور"
در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۳ نیز دکتر رضا افشاری، رئیس جامعه سم‌شناسی پزشکی آسیا و اقیانوسیه ایران از وجود بیش از یکمیلیون مصرف‌کننده الکل در کشور خبر داد. او در نشست خبری "اولین کنگره بین‌المللی سوء مصرف الکل" در تهران گفت، ۳۰ درصد مصرف‌کنندگان الکل در ایران را زنان و ۷۰ درصد را مردان تشکیل می‌دهند.
جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ مصرف الکل را جرم نامید و برای آن مجازات قائل شد. به همین دلیل است که در ایران مصرف الکل بی‌کیفیت و تهیه مشروبات الکلی در منازل که می‌تواند آثار تخریبی جسمانی و روحی به‌مراتب خطرناک‌تری در پی داشته باشد رواج دارد.
دکتر افشاری با بیان این که مصرف الکل در ایران به‌مراتب از برخی از کشورهای غربی کم‌تر است افزود: «به دلیل عدم آگاهی مردم از مضرات، همچنین بی‌کیفیتی الکل مصرفی در کشور ما مسمومیت با ترکیبات الکلی و الکل زیاد است.»
در این بین برخی از مسئولان تلاش دارند تا میزان مصرف مشروبات الکلی در کشور را بسیار کم جلوه دهند و می‌گویند، آمارهای اعلام‌شده در این زمینه اغراق‌آمیز است.
ایرنا می‌نویسد، سردار اسماعیل احمدی‌مقدم، فرمانده نیروی انتظامی ایران در سخنانی به مناسبت فرا رسیدن هفته نیروی انتظامی گفت: «برخی آمارها پایه علمی ندارد و اصلا عقلانی نیست.» به گفته او، تحقیق مشترک نیروی انتظامی و دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان داده که تعداد الکلی‌ها در کشور یک‌دهم معتادان است.
احمدی‌مقدم در سال ۱۳۹۱ نیز با انتقاد از آمار ۲۰۰ هزار نفری معتادان به الکل در کشور از آمار حدود ۱۳۰ هزار نفری وابستگان به الکل سخن گفته بود.
مراکز ترک اعتیاد
با این حال نمی‌توان شیوع اعتیاد به الکل در ایران را به‌سادگی کتمان کرد. به نوشته گروه پژوهش و بررسی خبری ایرنا، در سال‌های ۸۹ و ۹۰ نتایج بررسی "تخمین سایز سوء مصرف‌کنندگان الکل و مواد در کشور" مهر تأییدی بر افزایش معتادان به الکل در کشور زد. تا جایی که سرانجام مجوزی به تأسیس مرکزی برای ترک اعتیاد به الکل در غرب تهران داده شد.
در سال ۸۸ وزارت بهداشت برنامه بررسی وضعیت موجود مصرف الکل در کشور را اجرا و پروتکل درمان مسمومیت با متانول (الکل چوب) را تدوین کرد. در مردادماه امسال (۱۳۹۳) نیز نخستین مرکز دولتی "ترک اعتیاد به الکل" در مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران راه‌اندازی شد.
از دیگر اقدام‌ها نیز تأسیس "انجمن الکلی‌های گمنام" (AA) است. این انجمن که هدف آن کمک به افراد الکلی است نزدیک به ۱۳ سال است که تأسیس شده و بیش از ۱۵ هزار عضو دارد. هیچ کدام از اعضا دارای اطلاعات ثبتی در پرونده‌ای مشخص نیستند و به دلیل احساس عدم امنیت ناشی‌از جرم‌انگاری و حفظ آبرو، تنها با اسم کوچک به این انجمن مراجعه کرده و مراحل ترک الکل را شروع می‌کنند.
این انجمن از مراجعان خود پول دریافت نمی‌کند و از طریق کمک‌های داوطلبانه دریافت‌کنندگان خدمات اداره می‌شود. در این انجمن گروه‌درمانی رواج دارد و شرکت‌کنندگان در این گروه‌ها از تجربیات یکدیگر آگاه می‌شوند.
کاهش سن اعتیاد به الکل
یوسف، عضو هیأت مؤسس "انجمن الکلی‌های گمنام" که خود نیز روزی اعتیاد به الکل داشت در گفت‌‌وگو با ایرنا از کاهش سن معتادان به الکل و افزایش مصرف آن در میان جوانان خبر داد. او گفت: «بیش از ۸۰ درصد مراجعان به انجمن در سن ۱۵ تا ۲۵ سال هستند.»
برخی از کارشناسان زیان‌های ناشی از اعتیاد به الکل را بیش از اعتیاد به مواد افیونی می‌دانند. از بین رفتن کبد، از کار افتادن سیستم مهار رفتارها و اعمال در مغز، کاهش یا افزایش فشار خون، اختلال خواب، بیماری‌های معده، سوء تغذیه، افزایش خطر سکته‌های قلبی و مغزی، ضعف عضلانی، ناتوانی جنسی، توهمات شنوایی، فراموشی پایدار و افزایش خطر سرطان‌های دستگاه گوارش تنها شماری از زیان‌های ناشی از مصرف مداوم الکل به حساب می‌آیند.
از میان آثار روانی و اجتماعی نیز می‌توان به پرخاشگری، افسردگی، اضطراب، افزایش میل به خودکشی، بیکاری، خشونت، رفتارهای پرخطر و افزایش خطر تصادفات اشاره کرد.