جنجال بر سر انتشار فایل صوتی عراقچی درباره توافق ژنو
۱۳۹۳ فروردین ۲۷, چهارشنبه
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با ابراز تعجب از آنچه "پخش ناقص و تحریف شده سخنانش در یک جلسه خصوصی" خوانده گفت: «نگرانم که این‌طور بازی با منافع ملی تا کجا می‌خواهد پیش برود!»
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) عراقچی روز چهارشنبه (۲۷ فروردین/ ۱۶ آوریل) از همه رسانه‌ها خواست: «در شرایطی که مذاکرات به مراحل حساس و پیچیده کنونی رسیده، از بیان اظهارات و ادعاهای بی‌پایه و اساسی که مغایر با منافع ملی و در راستای اهداف بیگانگان و دشمنان ایران اسلامی است، خودداری کنند.»
گفتگوی احتمالی با طلاب قم
معاون وزیر خارجه در این فایل صوتی، که به شکل گسترده‌ای در سایت‌های اینترنتی منتقدان توافق هسته‌ای ژنو منتشر شده، ظاهرا می‌گوید که آمریکایی‌ها از اول گفته‌اند که غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران را می‌پذیرند "اما نه به عنوان حق".
عراقچی در ادامه و در پاسخ به پرسشی درباره نامه‌ی حسن روحانی به رهبر جمهوری اسلامی پس از امضای توافق‌نامه ژنو گفت: «اگر آقای رئیس جمهور توی نامه‌اش نوشته حق ما را به رسمیت شناخته‌اند، ایشان اشتباه کرده‌اند.»
به نظر می‌رسد که این فایل صوتی مربوط به سفر بهمن ماه عراقچی به شهر قم باشد. سایت خبری تسنیم چهارم بهمن ماه از ملاقات معاون وزیر خارجه با طلاب مدرسه معصومیه خبرداد و نوشت، در این دیدار دو طرف درباره مذاکرات هسته‌ای به بحث و گفت‌و‌گو پرداختند و "عراقچی پاسخگوی سوالات طلاب در این زمینه بود".
به نوشته سایت "بیشترین" که متن و فایل صوتی یاد شده را منتشر کرده، چندی پیش نیز ناصر نوبری سفیر پیشین ایران در روسیه در یک مناظره در اصفهان با افشای نقل قولی از عراقچی در قم، که ادعا می‌کرد فایل صوتی آن را نیز در اختیار دارد، گفت: «آقای عراقچی فرموده‌اند که آقای روحانی هم در نامه خود به رهبری اشتباه کرده‌اند.»
پذیرش غنی‌سازی، حق غنی‌سازی
حسن روحانی در نامه سوم آذر ماه خود به خامنه‌ای خاطر نشان کرد که مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران موفق شدند "گام نخست را به گونه‌ای پیش برند که حقوق هسته‌ای و حق غنی‌سازی ملت ایران مورد اذعان قدرت‌های جهانی -که سال‌ها سعی بر انکار آن داشتند- قرار گیرد."
روحانی در بخش دیگری از این نامه "به رسمیت شناخته‌شدن حقوق هسته‌ای ایران و حراست از دستاوردهای هسته‌ای فرزندان این مرز و بوم" را از دستاوردهای توافق ژنو توصیف کرده است.
عراقچی در گفتگو با ایرنا به این نامه می‌پردازد و می‌گوید همان‌طور که روحانی هم به خامنه‌ای نوشته "توافق ژنو صراحتا حقوق هسته‌ای کشورمان را به رسمیت شناخته و با پذیرش ادامه غنی‌سازی در ایران، حق غنی‌سازی جمهوری اسلامی ایران را تثبیت کرده است."
در توافق‌نامه ژنو اشاره‌ی صریحی به "حق غنی‌سازی ایران" نشده است اما کشورهای غربی می‌گویند فعالیت‌های ایران در این زمینه را به عنوان یک واقعیت پذیرفته‌اند.
جواد کریمی قدوسی، از نمایندگان مخالف مذاکرات هسته‌ای در نقد توافق ژنو از قول خامنه‌ای، نقل کرده است: «من فقیه هستم و سه بار این متن را خوانده‌ام و از آن تثبیت حق غنی‌سازی هسته‌ای به دست نمی‌آید.» دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی به خاطر این اظهارات از کریمی قدوسی شکایت کرد.
نگرانی نماینده خامنه‌ای در دانشگاه‌ها
وزیر خارجه، محمد جواد ظریف چندی پیش گفته بود، ایران به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان "ان‌پی‌تی" خود به خود از حق غنی‌سازی اورانیوم برخوردار است و "چه طرف مقابل این حق را مورد شناسایی قرار بدهد و چه ندهد، در اصل وجود این حق خللی ایجاد نمی‌شود".
آمریکا و کشورهای اروپایی این تفسیر از مفاد پیمان "ان‌پی‌تی" را نادرست می‌دانند. در این پیمان بر دسترسی کشورهای عضو به فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز تاکید شده که برخی کشورها مانند ایران آن را به معنای حق غنی‌سازی اورانیوم می‌دانند.
نگرانی اصلی آمریکا و کشورهای غربی بیشتر به میزان غنی‌سازی اورانیوم و حجم آن مربوط می‌شود و جمهوری اسلامی در توافق ژنو پذیرفته غنی‌سازی بالای پنج درصد را متوقف کند.
انتقاد از مذاکره‌کنندگان هسته‌ای فقط به نتیجه این مذاکرات محدود نمی‌شود و به نوع رابطه وندی شرمن سرپرست تیم آمریکا و محمد جواد ظریف هم کشیده شده است.
محمد محمدیان، مسئول نهاد نمایندگی رهبر جمهوری اسلامی در دانشگاه‌ها شامگاه سه‌شنبه، ۲۶ فروردین با اشاره به سخنی از شرمن که گفته ما در مذاکرات یکدیگر را به اسم کوچک صدا می‌کنیم، هشدار داد که این حرف "اگر صحیح باشد بسیار مسئله نگران‌کننده‌ای است".
«خواسته‌های نامشروع حقوق بشری غرب»
حمید رسایی، عضو جبهه پایداری و از منتقدان سرسخت توافق ژنو نیز ۲۳ فروردین در صحن علنی مجلس گفت: «طبق گفته‌های خانم وندی شرمن ایشان و ظریف با نام کوچک یکدیگر را صدا می‌کنند و در جلسات از مسائل خصوصی خود حرف به میان می‌آورند.»
رسایی در بخش دیگری از اظهاراتش گفت که حسن روحانی و وزارت خارجه که توافق ژنو را پیروزی بزرگی می‌دانستند امروز متوجه شدند "به دلیل محتوای مبهم و کش‌دار"، این توافق‌نامه به متنی تبدیل شده که انواع تحلیل و تفسیر از آن خارج می‌شود و "موجب زیاده‌خواهی ۱+۵ شده است".
عضو جبهه پایداری کشورهای غربی را متهم می‌کند که «درخواست‌های نامشروع حقوق بشرانه دارند و در آخرین اقدام از پذیرفتن نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل اکراه دارند.»
منظور رسایی معرفی حمید ابوطالبی به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل است که آمریکا به اتهام مشارکت در گروگانگیری دیپلمات‌های این کشور به او ویزا نمی‌دهد.