تفاوتها و شباهتهای پرداخت انعام در کشورهای مختلف
رفتارشناسی اجتماعی از توضیح پدیده "انعام" عاجز است. همان افرادی که در فروشگاهها به دنبال اجناس ارزان قیمت و صرفهجویی هستند در رستوران و آرایشگاه انعام میدهند آن هم برای کالا و خدماتی که قیمتاش مشخص است.
رفتارشناسی اجتماعی از توضیح پدیده "انعام" عاجز است. همان افرادی که در فروشگاهها به دنبال اجناس ارزان قیمت و صرفهجویی هستند در رستوران و آرایشگاه انعام میدهند آن هم برای کالا و خدماتی که قیمتاش مشخص است و چون در آخرسر پرداخت میشود هیچ تغییری هم در رابطه مصرف کننده با فروشنده ایجاد نمیکند.
پرداخت انعام تفاوت اساسی با پرداخت رشوه دارد. انجام یک کار یا یک خواسته در گرو پرداخت رشوه است در حالی که پرداخت انعام پس از صرف غذا در رستوارن به پیشخدمت و یا پس از آرایش مو به آرایشگر و به هنگام تسویه حساب پرداخت میشود و هیچ تاثیری هم در کیفیت غذا یا دیگر خدمات ارائه شده ندارد.
در بحث تعیین "دستمزد و حداقل دستمزد" موضوع ربط انعام با میزان دستمزد همواره با مخالفت سندیکاها و دولتهای سوسیال دمکرات در اروپا همراه بوده است. در گذشته پیشخدمتها در آلمان دستمزد نازلی دریافت میکردند زیرا به باور کارفرمایان دریافت انعام (Trinkgeldبه آلمانی) مکمل دستمزد آنان است. (عکس: تظاهرات پیشخدمتهای برلین با پلاکاردهای "مرگ بر انعام" در سال ۱۹۲۳)
در آلمان برخلاف برخی دیگر از کشورها برای پرداخت انعام قانونی وجود ندارد، بلکه پرداخت آن در رستورانها یک عرف است.
جوانان آلمانی معمولا در کافه – بار که در آلمان به آن "Kneipe" گفته میشود با هم قرار میگذارند و ضمن گفتوگو به آبجونوشی میپردازند. پیشخدمت پس از هربار سرو نوشیدنی بر روی مقوای گردی که در زیر نوشیدنی قرار میگیرد یک خط میکشد و در پایان به هنگام تسویه حساب مقداری انعام دریافت میکند.
بهغیر از پیشخدمتها، آرایشگرها، رانندههای تاکسی و خدمه هتل نیز در آلمان انعام میگیرند.
پرداخت انعام در آلمان میتواند مبلغ اندکی باشد. بسیاری پرداخت انعام را با "سرراست کردن" میزان صورت حساب انجام میدهند که گاهی میتواند حتی "نیم یورو" باشد.
در ژاپن بر خلاف بسیاری دیگر از کشورها در رستوران کسی انعام پرداخت نمیکند و پیشخدمتها هم انتظار دریافت انعام ندارند و این حتی میتواند به معنی "توهین" تلقی شود.
در آمریکا میزان پرداخت انعام در زمینههای مختلف از همه جا بیشتر است. حتی پیش آمده است که در صورت عدم پرداخت انعام سئوال شود که "مگر از ارائه سرویس ناراضی هستید؟" در رستورانهای آمریکا معمولا ۲۰ درصد صورت حساب به عنوان انعام به پیشخدمت پرداخت میشود.
شهروندان بریتانیایی معمولا یک "بار" پاتوق دارند و مشتریان برای سفارش نوشیدنی به پیشخوان رفته و بها را پرداخت و نوشیدنی را دریافت میکنند. اگر در بارهای بریتانیا بجای مثلا ۳ پوند و ۸۵ مبلغ ۴ پوند پرداخت کنید نشان دادهاید که توریست هستید.
برخلاف بارها، پرداخت انعام در رستورانهای بریتانیا "اجباری" است و بر روی صورت حساب در بخش "Service Charge" دوازده و نیم درصد بر مبلغ افزوده شده است.
در اسپانیا احترام متقابل حکم فرماست. پس از صرف غذا، پیش خدمت صورت حساب را روی میز میگذارد و میرود. مشتری پول را روی یک ظرف میگذارد. پیش خدمت پول را میبرد و بقیه آن را برمیگرداند و میرود. در این لحظه است که مشتری میتواند بقیه پول و یا انعام را در ظرف باقی بگذارد و رستوران را ترک کند.
در فرانسه ۱۵ درصد از میزان صورت حساب به "گارسون" تعلق دارد و به همین خاطر هم دیگر کسی انعام اضافه پرداخت نمیکند. در کافهها، میهمانانی که از سرویس راضی هستند چند سکه بر روی میز باقی میگذارند اما طبق آخرین تحقیقات ۱۶ درصد فرانسویها در هیچ موردی انعام پرداخت نمیکنند.
استاندارد پرداخت انعام در کانادا ۱۵ درصد هزینه صورت حساب در رستوران است. از آنجایی که حالا دیگر بسیاری از کارتهای اعتباری و بانکی استفاده میکنند در کانادا با این سئوال روبرو میشوید که چند درصد صورت حساب را میخواهید انعام بدهید؟ در صورتی که گروهی به یک رستوران بروید بدون اینکه سئوال شود بر روی صورت حساب "Service Charge" درج خواهد شد.
انعام برای "دریافت کننده" میتواند بخش مهمی از منبع درآمد را تشکیل دهد. در آلمان اغلب دانشجویان در کافهها کار میکنند تا بخشی از هزینه تحصیل و زندگی خود را تامین کنند.
کسی که انعام پرداخت میکند چه احساسی دارد: تمول؟ تشکر؟ بذل و بخشش؟ انجام وظیفه؟ به هر حال هرچه که هست عمل پرداخت انعام بخشی از "رفتار اجتماعی" است.