تعدد نامزدان رياست جمهوري و دلسردي مردم به انتخابات

تعداد نامزدان انتخابات رياست جمهوري به حدود 44 نفر رسيد. در عين حال، مردم در هر کشوري به انتخابات به مثابه ي فرصت و مجالي براي تغيير مي بينند. در افغانستان نيز مردم از جنگ و ناامني و وضعيت بد اقتصادي خسته به نظر مي رسند و خواهان يک تغيير در کشور مي باشند؛ تغييري که بتواند بهبودي اي در زندگي عادي مردم را در پي داشته باشد.

اما تحليلگران در افغانستان به اين باور مي باشند که تعدد نامزدان با توجه به چهره هايي که خود را نامزد انتخابات نموده اند، نمي تواند اميد تغيير را براي مردم در قبال داشته باشد.

سنجر سهيل، روزنامه نگار و تحليلگر مسايل افغانستان به اين نظر است که از يک طرف مردم در افغانستان به آن سطح نرسيده اند که به برنامه هاي نامزدان توجه کنند و بيشتر به چهره ها نگاه مي کنند، از سوي ديگر اين تعداد نامزدان انتخابات نيز نمي توانند نماينده ي آرمان هاي اکثر مردم افغانستان باشند، با آن که از حمايت طيف هايي برخوردار مي باشند.

وحيد مژده، کارشناس مسايل سياسي کشور نيز به اين نظر مي باشند که تعدد نامزدان مردم را بيشتر از پيش مايوس مي سازد و مردم انتظار نامزداني را داشتند که از حمايت مردم برخوردار مي بودند.

به نظر آقاي مژده، سه طيف مردم خود را نامزد کرده اند؛ تعدادي فقط براي مطرح شدن خود را نامزد کرده اند. دسته ي دوم کساني اند که مي خواهند در آينده با نامزدان مطرح معامله اي انجام بدهند و امتياز بگيرند. و دسته ي سوم کساني اند که جديت دارند و مي خوهند براي به دست آوردن کرسي رياست جمهوري مبارزه نمايند.

در ميان نامزدان انتخابات رياست جمهوري، چهره هايي ديده مي شوند که در هفت سال گذشته دست اندرکار امور در افغانستان بوده اند و نيز هستند تعداد کساني که پيش از اين ناشناخته بوده و اکثر مردم افغانستان نامي از آن ها نشنيده اند. اما در اين ميان، آيا چهره هايي يافت مي شوند که براي مردم اميدواري خلق کنند؟

سنجر سهيل مي گويد شماري از نامزداني که به صورت بالقوه مطرح هستند، و احتمال اين که در انتخابات بخشي از آرا به خود اختصاص بدهند، شخصيت هايي هستند که در سال هاي گذشته، چه در اداره ي موقت و چه در اداره ي انتقالي و در حکومت منتخب و حتا پيشتر از آن در دوره هاي مختلف به نحوي از انحا تجربه ي کاري شان را مردم شاهد بوده اند.

سهيل ادامه مي دهد: "من فکر مي کنم که يک نوع بلاتکليفي براي مردم ايجاد شده است. مردم نمي توانند ميان شخصيت هاي که تجربه هاي ناکام داشته اند و شخصيت هايي که هيچ گاه تجربه نشده اند، انتخاب کنند. مردم متاسفانه در يک دو راهه قرار گرفته اند".

سهيل علاوه مي کند که با توجه به چهره هايي که براي انتخابات رياست جمهوري ثبت نام کرده اند و برنامه هاي سياسي اي که اين نامزدان دارند، اميد تغيير را در نزد مردم نمي بيند.

در همين حال، وحيد مژده نيز مي گويد افراد با تجربه اي که بتوانند به مردم و کشور خدمت کنند، در ميان نامزدان کنوني ديده نمي شوند.

خستگي مردم از اوضاع و نا به ساماني هاي روزگار تمايل و رغبت مردم به شرکت در انتخابات را کاهش داده است. در مورد اين که آيا اين نامزدان مي توانند تمايل مردم به شرکت در انتخابات را زنده کنند، وحيد مژده مي گويد: "نه احزابي وجود دارند و نه آن طور چهره هاي شاخصي که نظر به خدمتي که در گذشته کرده اند، مردم به آن ها راي بدهند. بنابراين مردم يا دلسرد مي شوند و در انتخابات سهم نمي گيرند، يا اين که بعضي ها به اين فکر هستند که خوب همين کسي که فعلا رييس جمهور است، بازهم باشد".

روز گذشته، آخرين روز براي ثبت نام نامزدان انتخابات بود که بسياري نامزدان ثبت نام کردند و آن هم در دقايق آخر. دليل اين که چرا اين نامزدان در وقت کافي اي که داشتند ثبت نام نکردند و در ساعات آخر به کميسيون رجوع کردند، از سوي تحليلگران مسايل تخنيکي براي پوره کردن ده هزار کارت راي دهنده و تلاش براي زد و بندها و ايتلاف ها عنوان مي شود.

اما سهيل به مساله ي ديگري نيز اشاره مي کند: "من فکر مي کنم ديروز تا آخرين لحظات بخش عظيمي از سياستمدران افغانستان منتظر آمدن يک شخصيت ديگر در انتخابات بودند و احتمال اين که با آمدن او شخصيت در انتخابات شمار نامزدان فعلي شمار شان بسيار کم شود، زياد وجود داشت. او شخصيتي که قرار بود بيايد، نيامد، و به همين خاطر هم بود که بخش عظيمي از کساني که منتظر او بودند، بسيار به سرعت دست به کار شدند و در آخرين لحظات آمدن به کميسيون انتخابات".

تا آخرين لحظه هاي ثبت نام، گفته مي شد احتمالا زلمي خليلزاد نيز خود را به حيث نامزد انتخابات ثبت نام نمايد. اما وي ثبت نام نکرد.

اين که آيا سفر آقاي کرزي به امريکا و نامزد نکردن آقاي خليلزاد مي تواند ارتباطي به هم داشته باشد، مژده مي گويد: "ايالات متحده ي امريکا از آقاي کرزي خواسته که يک پست جديدي را در حکومت افغانستان قبول بکند که بايد باشد. آن پست جديد chief executive (مدير اجرايي يا رييس اجرايي يا وزير مشارو، يا صدر اعظم) مي باشد". به گفته ي آقاي مژده، اين شخص احتمالا مي تواند آقاي خليلزاد باشد و يا از ميان کسان ديگري که خود را نامزد نکرده اند.

عارف فرهمند- کابل

ويراستار: رسول رحيم