1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بانک‌ها بانکدارها را حریص‌تر می‌کنند

DG۱۳۹۳ آذر ۱, شنبه

بحران اقتصادی و رسوایی‌های مالی اخیر وجهه بانک‌ها را در دنیا تخریب کرده‌اند. یک پژوهش روان‌شناختی جدید نشان می‌دهد که صداقت و درستکاری یک مشکل سیستماتیک در این شاخه‌ی اقتصادی محسوب می‌شود.

https://p.dw.com/p/1Drf6
عکس: Getty Images

بازی با میلیون‌ها پول، رشوه خواری و کلاه برداری. بانک‌ها و بانکدارها در ماه‌های اخیر چهره و وجهه خوبی در جهان نداشته‌اند. آیا مساله اخلاق در میان بانک‌دارها بی‌اهمیتی است؟ پژوهشگران سوئیسی به دنبال پاسخ این سوال رفته‌اند و نتیجه‌ای که بدست آورده‌اند خوشایند بانک‌دارها نیست.

درست است که بانکدارها لزوما انسان‌های بدی و اخلاقی نیستند؛ اما فرهنگ موسسات بانکی و در نتیجه فرهنگ شغلی آنها به طور غیرمستقیم به یک رفتار نا‌صادقانه سوق می‌دهد.

پژوهشگارن سوئیسی نتایج این تحقیقات خود را در نشریه معتبر علمی Nature منتشر کردند.

رقابت شدید در میان بانک‌دارها

پژوهشگران برای انجام آزمایش خود رفتار ۲۰۰ بانک‌دار را مورد بررسی قرار دادند. ۱۲۸ نفر آنها در یک بانک بزرگ بین المللی، که نامش برده نشده است، مشغول به کار هستند؛ ۸۰ نفر دیگر برای بانک‌‌های کوچکتر. آنها برای آزمایش خود از نحوه بازی شیر یا خط یعنی بر اساس پیش‌بینی درست یا نادرست امور استفاده کردند.

برای هر پیش‌بینی درست، شرکت‌کنندگان ۲۰ دلار پول دریافت می‌کردند. اما موضوع اینجاست که آنها تنها این پول را زمانی دریافت می‌کردند که نتیجه حدس درستشان هم‌اندازه میانگین نتایج یا بالاتر از آن بوده است. به گفته پژوهشگران، این محرک مالی نمایانگر رقابت در شغل بانک‌دارهاست. افزون بر این، پژوهشگران به بانک‌دارها گفته بودند که نتایج ارائه شده از سوی آنان زیر سوال نخواهند رفت.

صنعت بانک‌داری روادهنده رفتار نا‌صادقانه

آنها در آزمایش خود شرکت‌کنندگان را به دو دسته تقسیم کردند. آنها به گروه اول گفتند به صورت تفریحی شیر یا خط بازی کنند، اما به گروه دوم گفتند که نتیجه شیر یا خط به "ارزیابی نقش شغل آنان و هنجارهای رفتاری" مربوط است . نتیجه آن بود که گروه اول پیش‌بینی خود در بازی شیر یا خط را حدود ۵۱ درصد اعلام کرد، (یعنی کمی بیشتر از محاسبه احتمالی) اما گروه دوم گفت که به میزان ۵۸ درصد در بازی شیر یا خط پاسخ صحیح داشته‌ است.

به گفته پژوهشگران، گروه دوم به طور مشخص رفتاری صادقانه نداشته است و این نتایج نشان می‌دهند که رفتار نا‌صادقانه در صنعت بانکداری بیش از دیگر گرو‌ه‌های شغلی به عنوان هنجارهای اجتماعی تحمل می‌شود. زیرا در آزمایش مشابه‌ای در بخش‌های دیگر اقتصادی پاسخ دو گروه تمایز چندانی با یکدیگر نداشته است. به دلیل همین رفتار ناصادقانه و غیراخلاقی، وجهه بانک‌ها و بانک‌دارها بیش از پیش خدشه‌دار ‌شده است.