"ایران ایر" در برزخ دولتی ماندن و خصوصی شدن
۱۳۹۴ اردیبهشت ۴, جمعه
شرکت هواپیمایی ملی ایران (هما) بیش از ربع قرن پیش (۱۳۴۰) با ادغام دو شرکت کوچک هواپیمایی تاسیس شد و نام آن در سال ۶۰ به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی تغییر یافت. "ایران ایر" یکی از باسابقه‌ترین شرکت‌های هواپیمایی منطقه و تا حدود سه دهه پیش از مجهزترین و معتبرترین آن‌ها به شمار می‌رفت و در ردیف مدرن‌ترین و پردرآمدترین شرکت‌های هوایی دنیا قرار داشت.
تحریم‌های غرب که از دهه ۹۰ میلادی مانع فروش هواپیما و قطعات یدکی به جمهوری اسلامی شده، شرکت هما را با مشکلات زیادی روبرو کرده است.
در تیرماه ۸۵ و با ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، که به سیاست‌های خصوصی‌سازی معروف است، دولت اجازه یافت تا سهام ۸۰ درصد از شرکت‌های خود را از طریق بازار بورس به بخش خصوصی واگذار کند.
بیشتر بخوانید: "۶۰ درصد هواپیماهای ایران زمین‌گیر هستند"
زیان‌ده شدن شرکت معتبر هواپیمایی
هما یکی از شرکت‌هایی بود که از سال ۸۶ در فهرست خصوصی‌سازی دولت قرار گرفت، اما زیان‌ده بودن این شرکت در سال‌های اخیر و فرسوده بودن هواپیماهای آن با عمر متوسط بیش از ۲۱ سال، امکان این کار را فراهم نکرده است.
دبیر دوم کمیسیون عمران مجلس درباره وضعیت "ایران ایر" می‌گوید، تا زمانی که دولت مشکلات مالی این شرکت را برطرف نکند، بخش خصوصی برای خرید آن از خود رغبت نشان نخواهد داد.
محمدابراهیم محبی روز جمعه، چهارم اردیبهشت به خبرگزاری دولتی ایرنا گف: «تحریم‌های ظالمانه غربی‌ها مشکلات زیادی را بر این شرکت تحمیل کرده، به طوری که مسایل مالی و برخی دیگر از مشکلات سبب شده این شرکت در وضعیت نامطلوبی قرار گیرد.»
عضو کمیسیون عمران خاطر نشان کرد که واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی باید توجیه اقتصادی داشته باشد و هیچ کس از بخش خصوصی تمایلی به خرید شرکت زیان‌ده دولتی ندارد.
با توجه به این وضعیت، هیئت دولت در آخرین نشست خود در سال ۹۳ پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی را به تصویب رساند که بر مبنای آن "ایران ایر" به دلیل بازسازی ساختاری فعلا از لیست واگذاری‌ها خارج می‌شود.
بیشتر بخوانید: کمبود ۳۰۰ هواپیمای مسافربری در ایران
هما در انتظار لایحه دولتی ماندن
عباس آخوندی، پیش‌تر از تنظیم لایحه‌ای برای ارائه به مجلس خبر داده بود تا در صورت تصویب نهایی، زمینه دولتی ماندن شرکت هواپیمایی هما را "به عنوان ایرلاین حامل پرچم ایران" فراهم می‌کند.
به گزارش خبرگزاری فارس فرهاد پرورش، مدیرعامل هما دی ماه سال پیش اعلام کرد لایحه پیشنهادی وزارت راه به دولت ارسال شده و پس از بررسی و تصویب در کمیسیون‌های زیربنایی دولت به مجلس ارائه خواهد شد.
ظاهرا هنوز بررسی این لایحه به پایان نرسیده اما عضو کمیسیون عمران اطمینان داده "مجلس شورای اسلامی برای کمک به تجدید ساختارهای هما آمادگی دارد و از لایحه دولت در این زمینه حمایت خواهد کرد".
بلاتکلیفی "ایران ایر" در ۸ سال گذشته این شرکت هواپیمایی را در یک وضعیت برزخی قرار داده است. مدیرعامل شرکت هواپیمایی هما ابراز امیدواری می‌کند که با تصویب لایحه دولت این شرکت "از این حالت دوگانه" خارج شود.
پرورش درباره این وضعیت گفته است: «هر زمانی که قرار بود هما به عنوان یک شرکت دولتی از امکانات دولتی استفاده کند، به دلیل این‌که شرکت مشمول واگذاری به بخش خصوصی بود، قانون اجازه استفاده از امکانات دولتی را نمی‌داد. در مقابل هر گاه قرار بود شرکت از امکانات قانون تجارت و بخش خصوصی استفاده کند، اعلام می‌کردند شرکت هنوز واگذار نشده است.»