انتقاد به طرح مجلس برای کاهش اختیارات شوراهای شهر
۱۳۹۳ مهر ۱۰, پنجشنبه
در نشست علنی روز سه‌شنبه (هشتم مهرماه) مجلس شورای اسلامی، فوریت طرح "اصلاح موادی از قانون تشكیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی كشور و انتخاب شهرداران" با رأی اکثریت نمایندگان حاضر به تصویب رسید.
قسیم عثمانی، نماینده بوكان و از طراحان این طرح، هنگام بررسی قید فوریت آن گفت: «در شرایط فعلی تداخل كار شوراهای شهر با شهرداران مشكلات عدیده‌ای ایجاد كرده و انتخاب شهرداران توسط شوراها منجر به دخالت در امور اجرایی شده است.»
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات افزود، شهردارانی که توسط شورای شهر انتخاب می‌شوند از امنیت كافی برخوردار نیستند و "بعضا انتخاب شهردار، حاشیه‌های نادرستی را ایجاد می‌كند".
انتصابی شدن شهردار
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران روز پنجشنبه، دهم مهر ماه، در واکنش به این طرح گفت: «یکی از اتفاقاتی که در روزهای اخیر افتاده و باید به خاطر آن به شدت از نمایندگان مجلس گلایه کرد، ارائه طرح شهردار انتصابی در مجلس است.»
به گزارش خبرگزاری فارس، مهدی چمران در گردهمایی اعضای شوراهای اسلامی شهر، شهرستان و استان‌در سمنان با اشاره به این که در این طرح انتخاب شهردار به "هیئت حل اختلاف" سپرده شده این امر را "امکان‌ناپذیر" خواند.
به گفته‌ی رئیس شورای شهر تهران، طبق نظر ارائه دهندگان این طرح، هیئت حل اختلاف می‌تواند سه نفر را به عنوان شهردار پیشنهاد دهد و شورای شهر نیز باید یکی از آنها را انتخاب کند و در غیر این صورت، هیئت خود می‌تواند شهردار مورد نظر را منصوب کند.
عثمانی در گفتگو با روزنامه "شرق" خاطر نشان کرد که هیئت حل اختلاف در شهرستان‌ها متشکل از نماینده مجلس، نماینده دادگستری، رئیس شورای شهر و یک نفر به پیشنهاد شورای تامین است و در مراکز استان‌ها نیز استاندار، سه نماینده مجلس از مرکز استان، مدیرکل دادگستری و یک نفر به پیشنهاد شورای تامین، عضو هیئت هستند.
بیشتر بخوانید: قالیباف شهردار تهران باقی ماند
موازی‌کاری مجلس و دولت
نماینده بوکان نقش این طرح در محدود شدن اختیارات قانونی نمایندگان مردم در شورا را تکذیب کرده و می‌گوید یکی از هدف‌های ارائه‌هندگان طرح این است که هیچ‌کس در انتخاب و عزل شهردار اختیار مطلق نداشته باشد "چون فساد می‌آورد".
چمران با بیان این که اعضای شورای شهر با این طرح مخالف هستند تاکید کرد که نمایندگان مجلس در صورت تصویب طرح شهردار انتصابی به طور قطع با کرسی نمایندگی خود خداحافظی خواهند کرد و دیگر نماینده مردم نخواهند بود.
طرح پیشنهادی نمایندگان در حالی به صحن علنی مجلس ارائه شده که دولت نیز پیس‌نویس لایحه‌ای برای ساماندهی مدیریت شهری را تهیه کرده که قرار است پس از بررسی‌های کارشناسی به مجلس فرستاده شود.
علی نوذرپور، معاون شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور می‌گوید، لایجه‌ای که پیش‌نویس آن در این وزارت‌خانه تدوین شده ۲۹۸ بند دارد و هدفش عملی‌کردن مدیریت واحد شهری است.
به نوشته روزنامه شرق، نوذرپور تاکید می‌کند که بر اساس این لایحه آن بخش از وظایف دولت که از جنس امور محلی‌اند، همچون، توزیع آب، برق، گاز، احداث مدرسه، درمانگاه‌ها، بیمارستان‌ها، میراث فرهنگی و گردشگری و... به شهرداری و شورا واگذار می‌شود.
انتخاب شهردار با رأی مردم
در لایحه دولت پیش‌بینی شده که انتخاب شهردار در شهرهایی که بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند با رأی مستقیم مردم انجام شود. مدیران دولتی معتقدند با اجرای این لایحه شوراها به‌طور واقعی تبدیل به شورای شهر می‌شوند.
نوذرپور درباره کاهش اختیارات شورا به روزنامه شرق گفت: «انتخاب شهردار با رأی مردم تنها زمانی تضعیف شورا را به‌دنبال دارد که اختیارات شورا همچون اکنون محدود باشد اما اگر شورا از وضعیت حداقلی به حداکثری تغییر ماهیت یابد و اختیاراتش گسترش پیدا کند دیگر این امر محدود شدن شورا را به‌دنبال ندارد.»
معاون شهرداری‌های وزارت کشور در مورد انتخاب مستقیم شهرداران توسط شهروندان می‌افزاید، تجربه دنیا هم همین است و از کشورهای توسعه‌یافته تا همسایگانی همچون ترکیه و پاکستان به این سمت رفته‌اند.
هنوز جزئیات لایحه پیشنهادی دولت و نقش آن در تقویت یا تضعیف جایگاه شوراهای شهر و روستا مشخص نیست، اما طرحی که شماری از نمایندگان به مجلس ارائه داده گامی در جهت ارتقای جایگاه این نهادها به نظر نمی‌رسد.
مطابق طرح ارائه شده به مجلس، تعداد اعضای شوراها کاهش می‌یابد. نماینده بوکان این اقدام را مثبت ارزیابی کرده و ادعا می‌کند از این طریق امکان انسجام شورا افزایش می‌یابد و "از هزینه‌های اضافی که از محل منابع مردم تامین می‌شود، جلوگیری خواهد شد".