"نیروهای افغانستان می توانند امنیت کشور را تضمین کنند"

دویچه وله: آقای یاکوبزون، 13 سال قبل رژیم طالبان در نتیجه بمباران های شدید ایالات متحده امریکا فروپاشید؛ اما هنوز هم هر روز شاهد حملات طالبان هستیم. فکر می کنید که واقعا ناتو ماموریت جنگی اش را در این کشور به خوبی و موفقیت پایان می دهد؟

یاکوبزون: ماموریت جنگی ناتو در حقیقت در سال 2013 به نیروهای افغان منقل شد که بخش عمده ای از مسئولیت های امنیتی به این نیروها سپرده شد. نیروهای امنیتی افغان در سال جاری در جریان انتخابات ریاست جمهوری و حساب کردن نتایج اش تقریبا 90 درصد از عملیات ها را رهبری کردند. البته آنان در این مدت زمان تا حدودی از حمایت ناتو هم برخوردار بودند. اما بعد از این کمک ها فقط به مشوره های نظامی و همکاری با رهبری ارگان های امنیتی افغانستان محدود می شود. من خوشبین هستم که نیروهای مسلح افغانستان در وضعیتی قرار دارند که می توانند مسئولیت های امنیتی کشورشان را به عهده بگیرند و ضمانت کنند. توانمندی های آنان در دو فصل مورد آزمون قرار گرفت. البته ما برای ماموریت جدید و مسئولیتی جدید اینجا می مانیم تا با آنان کمک کنیم.

دویچه وله: در ختم سال 1980 که اتحاد جماهیر شوروی سابق نیروهایش را از افغانستان بیرون کشید، دولت آنزمان توانست فقط دو یا سه سال در مقابل شورشیان دوام بیاورد و بعد از آن جنگ داخلی در این کشور راه افتاد. حالا مردم نگران اند که مبادا بعد از خروج نیروهای ناتو به رهبری ایالات متحده امریکا، تاریخ دوباره در کشورشان تکرار شوند. چقدر این نگرانی را به جا می یابید؟

یاکوبزون: وضعیت فعلی با وضعیت در زمانی که شوروی سابق نیروهایش را از افغانستان بیرون کشید اصلا قابل مقایسه نیست. در آن زمان علیه اردوی شوروی سابق مقاومت جریان داشت، در افغانستان رژیمی برسر قدرت بود که با حمایت قوای اشغالگر به قدرت رسیده بود و به خاطر این پابرجای نماند که قابل پذیرش مردم نبود. این رژیم باعث جنگ خونین داخلی شد. جنگ مقاومت علیه شوروی سابق از متن برآمده بود.

امروز ما وضعیتی کاملا متفاوت داریم. جامعه بین المللی با تلاش زیاد نیروهای امنیتی افغانستان را آموزش داد و آنها را مسلح ساخت. در نتیجه نیروهای امنیتی افغان توانستند که با این پروسه دموکراتیک همنوایی کنند و علیه شورشیان با موفقیت بجنگند و امنیت انتخابات را تامین نمایند.

در همین ارتباط ما برای اولین بار در تاریخ افغانستان شاهد سپردن قدرت از یک رئیس جمهور منتخب به دیگر رئیس جمهور منتخب در یک روند دموکراتیک بودیم. اگر به وضعیت مجموعی فعلی در افغانستان و انکشافات نظری اندازیم، به این نتیجه خواهیم رسید که وضعیت فعلی با وقتی که نیروهای شوروی از افغانستان خارج شدند فرق دارد.

مهم این است که حالا ما نسبت به گذشته وضعیتی نسبتا با ثبات در افغانستان داریم. اینجا یک حکومت با ثبات است که در حال پیشرفت است و این توان را دارد که افغانستان را از نظر اقتصادی و امنیتی در همکاری های منطقه یی رهبری کند و به موفقیت برساند.

دویچه وله: ناتو چطور می تواند دست آوردهایی را که شما از آنها یادآوری کردید حفظ کند تا همانند تجربه ای که در عراق داشت، در افغانستان تکرار نشود؟

یاکوبزون: موفقیت هایی که من به آنها اشاره کردم فقط یک رقمی از مجموع موفقیت هاست. صحبت تنها در مورد آموزش و تجهیز نیروهای امنیتی که شمارشان به 350 هزار تن می رسد نیست. در تمام کشور در بخش های مختلف پیشرفت هایی به چشم می خورد. ساختن تاسیسات زیربنایی، تولید انرژی برق و گسترش خدمات صحی. در کنار این همه در سطح زندگی مردم هم تغییراتی رونما شده است. میزان مرگ و میر کمتر شده؛ چناچه حد اوسط عمر مردم افغستان از 48 سال به 63 سال افزایش یافته. این نه تنها به خاطر تاثیرات گسترش خدمات صحی، بلکه به خاطر بهتر شدن شرایط زندگی مردم هم است. این ها همه دست آوردهایی هستند که به یقین افغان ها نمی خواهند آنها را با خطر مواجه کنند. شما افغان های بسیار کمی را پیدا می کنید که خواهان برگشتن رژیم طالبان باشند؛ چرا که تمام مردمی که در زمان حاکمیت رژیم آنان در این کشور زندگی می کردند به خوبی می دانند که در آن زمان به آنها چه می گذشت.

بعد از این هم البته در برخی از بخش ها به کمک ناتو نیاز است. به صورت خاص در بخش آموزش نیروهای امنیتی، سازمان دهی، رهبری و اکمال تجهیزات نظامی برای آنان. این ها همه در ماموریت جدید "حمایت قاطع" مسئولیت های مهمی هستند که در هماهنگی با وزارتخانه ها و رهبری ارگان های بلند رتبه روی دست گرفته شده اند.

دویچه وله: شما از ماموریت جدید یادآوری کردید. نیروهای امنیتی افغانستان در جریان برنامه های آموزشی در "حملات داخلی" یا به اصطلاح حملات "سبز بر آبی" بی اعتمادی به وجود آوردند. در آخرین رویداد چند ماه قبل سربازی افغان در یک آکادمی نظامی یک جنرال امریکایی را کشتند و یک جنرال آلمانی را زخمی کردند. با چنین پیشینه ای در ماموریت جدید "حمایت قاطع" چگونه همکاری دوجانبه و با اعتماد ممکن است؟

یاکوبزون: جنرال هیرولد گرین که در ماه آگست وی را از دست دادیم، یک دوست شخصی ام بود. من از وضعیت آن زمان به خوبی با خبرم؛ چرا که من هم آن زمان موظف بودم. در سال های 2011 و 2012 به راستی هم که "حملات داخلی" باعث نگرانی بود. در سال 2012 ما در این زمینه شمار زیادی از تدابیر را روی دست گرفیتم. نه تنها ما بلکه همکاران افغان مان هم. اینگونه حملات حالا بسیار کم شده است.

آن حمله در آکادمی نظامی یک رویداد استثنایی بود. از ماه جون و از زمان آغاز کار من در اینجا این اولین واقعه از این دست است که رخ داد. اینگونه حملات مشکل اصلی نیستند. مشکل اصلی آن حملاتی است که قلب انسان را جریجه دار می کند. حملاتی که طالبان با چشمان بسته و قصدی و هدفمند بالای مردم افغانستان انجام می دهند. حملاتی که در چند روز اخیر ما شاهد آن ها بودیم.

دویچه وله: ناتو از ماموریت افغانستان برای ماموریت های بعدی اش در جهان چه درس هایی را آموخته است؟

یاکوبزون: در این ماموریت بخش مهم این است که هیچ وقت دو ماموریت یکسان نیستند. در جهان شرایط در کشورهای مختلف متفاوت است. درسی که ما از این ماموریت گرفیتم این است که ما نیاز به یک سیستم داریم که به کمک آن توان این را داشته باشیم که به آن دولت هایی که نیاز می رود، نظام امنیتی بسازیم، نظامی که با نورم ها و ارزش های جهانی مطابقت داشته باشد. البته حتمی نیست که دموکراسی غربی یک نمونه باشد، بلکه باید شرایط حقوق بشری بین الدول در نظر گرفته شود. نیروهای امنیتی باید اینگونه آموزش ببینند، تجهیز و تقویت شوند تا توان آن را داشته باشند که قدرت در دست دولت بماند و امنیت تضمین شود. وقتی که ما به این هدف رسیدیم، می توانیم بگوییم که مسئولیت ما تمام شده و می توانیم برگردیم.

دویچه وله: پیتر شتروک، وزیر دفاع سابق آلمان که وفات کرده است، زمانی گفته بود که "دفاع از آلمان در دامنه های کوه هندوکوش می شود". آیا این جمله تا حالا هم صدق می کند؟

یاکوبزن: این جمله را که وزیر فقید، پیتر شتروک در آن زمان گفته بود معنایی استعاری دارد. وی به اتفاقاتی اشاره کرد که در آن زمان در سرک های کشورهای غربی اتفاق می افتاد. مثل حادثه های واشنگتن و نیویارک و بعد هم در لندن و مادرید، حادثاتی که حالا هم در خیلی از شهرهای بزرگ کشورهای غربی دیده می شوند. وی به این باور بود که برای تامین امنیت و صلح نمی توان در محلی که حادثه رخ می دهد دفاع کرد، بلکه در محلی ممکن است که حملات طرح ریزی می شوند. این دلیل بود که ما به افغانستان آمدیم و 13 سال آنجا ماندیم. به همین دلیل بود که ما با افغان ها کمک می کنیم. ما وقتی نفع مشترک داریم که دوباره در خاک افغانستان یک رژیم تروریستی روی کار نیاید.

دویچه وله: آقای یاکوبزون، شما به عنوان یک نظامی منصبدار آلمانی و به عنوان معاون فعلی قوماندان آیسف با چه احساسی از این کشور خداحافظی می کنید؟

یاکوزون: من از این کشور خداحافظی نمی کنم. من در چهارچوب ماموریت "حمایت قاطع" شش ماه دیگر هم اینجا می مانم و به عنوان معاون قوماندان آیسف با این ماموریت همکاری می کنم. من قبل از این در سال های 2011 و 2012 هم اینجا بودم. من از صمیم قلب و با خوشی و رضایت دوباره به افغانستان آمدم، چرا که مردم این کشور برای ما عزیز هستند و برای شان آروزی صلح دارم. من امیدوارم که در این کشور بعد از 30 سال جنگ بالاخره بتواند کشمکش ها و شورشگری پایان یابد و به صورت عادی به زندگی اش در سایه دولت ادامه دهد.

یکی از پاداش های زیبا و خوب من این است که به چشمان کودکانی که حالا می توانند به مکتب بروند و آینده این کشور هستند، نگاه کنم. من از صمیم قلب در افغانستان هستم و می خواهم از صمیم قلب به این کشور کمک کنم؛ چرا که می خواهم زمانی که در ماه جون سال پیش رو در کشور خودم مسکن گزین می شوم، از افغانستان خاطره های خوشی را با خود داشته باشم.