1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

اردوغان کشتار ارامنه را به نوادگان آن‌ها تسلیت گفت

JT۱۳۹۳ اردیبهشت ۳, چهارشنبه

رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه با انتشار بیانیه‌ای کشتار ارامنه در امپراطوری عثمانی را تایید کرد و آن را عملی غیرانسانی خواند. او به بازماندگان مقتولان ارمنی سال‌های ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۷ تسلیت گفت.

https://p.dw.com/p/1BnRC
عکس: AFP/Getty Images

نخست‌وزیر ترکیه به مناسبت ۲۴ آوریل سالروز نسل‌کشی ارامنه در امپراطوری عثمانی این فاجعه را به بازماندگان قربانیان تسلیت گفت. کشتار ارامنه ترکیه از روز ۲۴ آوریل سال ۱۹۱۵ میلادی آغاز شد و تا سال ۱۹۱۷ ادامه داشت. سال آینده صدمین سالگرد این واقعه فرا می‌رسد.

مقام‌های ارمنستان تعداد کشته شدگان قتل‌‌عام‌های سال‌های ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۷ را نزدیک به ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اعلام می‌کنند. ترک‌ها می‌گویند که این رقم بسیار پائین‌تر بوده است و منابع بی‌طرف از کشتار "صدهاهزار نفر" یاد می‌کنند. در حالی که ارمنستان و چندین کشور دیگر راندن و قتل‌عام ارامنه را "نسل‌کشی" می‌دانند، اردوغان نخستین نخست‌وزیر ترکیه است که به این واقعیت اذعان می‌کند. اما او آن را "عملی غیرانسانی" خوانده و از تعبیر "نسل‌کشی" استفاده نکرده است.

پیش از اردوغان تنها احمد داوداوغلو وزیرخارجه ترکیه در ماه دسامبر سال گذشته هنگام بازدید از ایروان پایتخت ارمنستان راندن و قتل ارامنه را یک خطا و عملی غیرانسانی خوانده بود. وی در همان زمان خواستار توافق ترکیه و ارمنستان بر سر "یادآوری عادلانه" موضوع شد.

با این‌‌که اردوغان ضمن غیرانسانی خواندن وقایع خونین سال‌های ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۷ حاضر نشده از این وقایع به‌عنوان "نسل‌کشی" یاد کند، خبرگزاری‌های غربی اقدام او را "غیرمنتظره" خوانده‌اند. اردوغان در بیانیه خود نوادگان ارامنه‌ای را که در آغاز قرن بیستم قتل‌عام شدند مخاطب قرار داده و به‌نمایندگی از طرف مردم ترکیه به آن‌ها تسلیت گفته است. به‌گزارش برخی رسانه‌های ترکیه بیانیه اردوغان به ۹ زبان منتشر شده است.

مراسم یادبود قربانیان نسل‌کشی ارامنه در ایروان
مراسم یادبود قربانیان نسل‌کشی ارامنه در ایروانعکس: DW

مناسبات سرد ترکیه و ارمنستان

اقدام اردوغان می‌تواند خشم ناسیونالیست‌های ترکیه را برانگیزد. آن‌ها در صدسال گذشته همواره کشتار ارامنه را تکذیب یا کوچک کرده‌اند. ناسیونالیست‌ها می‌گویند که شورش‌های ارامنه زمانی آغاز شد که افسران جوان ترکیه مشغول مقاومت در برابر مطامع استعماری بریتانیا بودند و مردم منطقه بیش از هر زمانی به وحدت نیاز داشتند.

از سوی دیگر، بیانیه نخست‌وزیر ترکیه می‌تواند در آستانه صدمین سالگرد کشتار ارامنه، اقدامی در مسیر بهبود مناسبات ترکیه و ارمنستان تلقی شود

میان ترکیه و ارمنستان در سال ۲۰۰۹ یک "پیمان آشتی" منعقد شد، اما تلاش‌ها برای نزدیکی دو کشور ۶ ماه بعد شکست خورد. هر دوطرف یکدیگر را به طرح خواست‌های اضافی متهم کردند. ترکیه مناسبات نزدیکی با جمهوری آذربایجان دارد، در حالی که مناسبات آذربایجان و ارمنستان به‌خاطر قره‌باغ سرد است.

فرانسه آخرین دولت اروپائی است که از آنکارا خواسته است قتل‌عام ارامنه را به‌عنوان "نسل‌کشی" به رسمیت بشناسد.