Το fracking διχάζει τους Γερμανούς

Τα τελευταία χρόνια το μικρό χωριό Μπότελ της Κάτω Σαξονίας καταγράφει αυξημένα κρούσματα διαφόρων μορφών καρκίνου των λεμφαδένων στους άνδρες. Μέχρι στιγμής όμως δεν στάθηκε δυνατόν να εξακριβωθούν τα αίτια της ιδιαίτερα ανησυχητικής αυτής εξέλιξης. Η Κάθριν Ότε ωστόσο, αντιπρόεδρος του Κοινωφελούς Δικτύου Ατόμων που ασθενούν από τον Περιβάλλον GENUK, εικάζει ότι τα περιστατικά συνδέονται με την εξόρυξη φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή.

Στο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας, όπου βρίσκεται και το Μπότελ, γίνεται η εξόρυξη των μεγαλύτερων αποθεμάτων φυσικού αερίου της Γερμανίας, συγκεκριμένα το 95 % επί του συνόλου. Μέχρι το 2011 η εξόρυξη γινόταν με τη μέθοδο του fracking. Πρόκειται για την εξόρυξη φυσικού αερίου σε μεγάλος βάθος, με τη διοχέτευση νερού και χημικών στοιχείων στη γεώτρηση. Το μείγμα αυτό διοχετεύεται με μεγάλη πίεση, μεγαλώνοντας έτσι τις ρωγμές στο σχιστόλιθο. Με αυτόν τον τρόπο το φυσικό αέριο βρίσκει διέξοδο και μπορεί να αντληθεί στην επιφάνεια.

Νέα έρευνα

Έπειτα από πιέσεις που άσκησε το Δίκτυο GENUK αποφασίστηκε η διεξαγωγή έρευνας σε 456 σημεία της γεώτρησης, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν τα αυξημένα κρούσματα καρκίνου συνδέονται με τη συγκεκριμένη μέθοδο εξόρυξης του φυσικού αερίου.

«Όσον αφορά το fracking όλη η περιοχή βρισκόταν επί χρόνια σε λήθαργο», λέει ο γερμανός συγγραφέας Χάρτμουτ Χορν. Ο ίδιος άρχισε να ασχολείται με το fracking το 2011, όταν ξεκίνησε μια νέα γεώτρηση σε απόσταση 700 μέτρων από το σπίτι του. «Μέχρι τότε πίστευα ότι το φυσικό αέριο είναι καθαρή ενέργεια. Δεν μπορούσα ποτέ να φανταστώ πόσο βρώμικη μπορεί να είναι η εξόρυξη». Ο ίδιος αποκαλύπτει ότι έχουν γίνει επανειλημμένως γεωτρήσεις κατά μήκος των πηγών από όπου περίπου 400.000 άνθρωποι εφοδιάζονται με πόσιμο νερό. Το πρόβλημα δεν αφορά όμως μόνον το πόσιμο νερό, αλλά και το νερό που χρησιμοποιείται στη μέθοδο του fracking. Κανονικά το νερό αυτό, που διοχετεύεται στο υπέδαφος για την εξόρυξη του φυσικού αερίου, θα έπρεπε να καθαρίζεται αμέσως μετά τη χρήση του. Αυτό όμως είναι εξαιρετικά δαπανηρό με αποτέλεσμα να καταλήγει σε ειδικούς χώρους αποθήκευσης, 750 μέτρα κάτω από την επιφάνεια, μαζί με τις λοιπές επικίνδυνες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στο fracking.

Περιβαλλοντικές οργανώσεις συγκέντρωσαν 650.000 υπογραφές ζητώντας από την υπουργό Περιβάλλοντος Μπάρμπαρα Χέντριξ να προχωρήσει στη γενική απαγόρευση της διαφιλονικούμενης μεθόδου. Η ίδια προβάλει όμως αντιρρήσεις, παραπέμποντας και στις πιέσεις των λόμπι, κυρίως των μεγάλων ενεργειακών, ομίλων οι οποίοι στηρίζουν οικονομικά παιδικούς σταθμούς και σχολεία. Σε δύσκολους οικονομικά καιρούς οι δήμοι και κοινότητες δύσκολα μπορούν να αρνηθούν τη στήριξη αυτή. Επιπλέον το ένα τρίτο των εσόδων από το φυσικό αέριο καταλήγει στα ταμεία των κρατιδίων.

Συμφέρει τελικά το fracking;

Το θέμα διχάζει τους κατοίκους των εν λόγω περιοχών αλλά και τους επαγγελματίες. Αγρότες, για παράδειγμα, που νοίκιασαν τα χωράφια τους σε ενεργειακούς ομίλους, είναι υπέρ. Παραγωγοί πατάτας αντίθετα διαμαρτύρονται ότι δεν μπορούν να βρουν αγοραστές για τα προϊόντα τους.

Ο Γκέοργκ Μάινερς, ο οποίος συνέταξε έκθεση για την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος δεν είναι επί της αρχής κατά του fracking, διευκρινίζει όμως ότι: «Εγώ εκτιμώ τον κίνδυνο και διερωτώμαι: Τι μπορείς να κάνεις για να μειώσεις τα ρίσκα αυτά;». Αυτό που σίγουρα δεν μπορεί να αποφευχθεί είναι η δημιουργία κενών κατά τις γεωτρήσεις από τα οποία μπορούν να διαρρεύσουν οι επικίνδυνες ουσίες. Ο ειδικός εκφράζει όμως αμφιβολίες και για το μακροπρόθεσμο οικονομικό όφελος της συγκεκριμένης μεθόδου δεδομένου ότι οι πιθανολογούμενες ποσότητες επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες της Γερμανίας για 10 χρόνια. Όλα αυτά την ώρα που δεν μπορούν να εκτιμηθούν με βεβαιότητα οι μακροπρόθεσμες συνέπειες για το περιβάλλον και κυρίως για την ανθρώπινη υγεία.

Karin Jäger / Κώστας Συμεωνίδης