Ποτοαπαγόρευση για ανήλικους Πορτογάλους

Το Πάρκο Σάντος δίπλα στο ποτάμι είναι ένας δημοφιλής προορισμός στη Λισσαβόνα. Η διασκέδαση σε ανοιχτούς χώρους αποτελεί μια αγαπημένη συνήθεια των νέων στην Πορτογαλία, ιδιαίτερα τις Παρασκευές και τα Σαββατοκύριακα. Εφοδιασμένοι με ποτά και πλαστικά ποτήρια οι κάτοικοι της πορτογαλικής πρωτεύουσας καταλαμβάνουν τις πλατείες και τα πάρκα της πόλης. Η οχλαγωγία που δημιουργείται ταλαιπωρεί τους κατοίκους των γύρω περιοχών, οι οποίοι διαμαρτύρονται έντονα και για τα σκουπίδια που βρίσκουν το επόμενο πρωί. Τέλος σε αυτή την κατάσταση σχεδιάζει τώρα να βάλει η κυβέρνηση.

Το νομοσχέδιο που αναμένεται να περάσει ήδη το καλοκαίρι του 2015 από τη βουλή θα απαγορεύει την κατανάλωση αλκοόλ σε νέους κάτω των 18 ετών, ενώ μετά τις δύο τα ξημερώματα σε δημόσιους χώρους η ποτοαπαγόρευση θα αφορά όλους.

Ο υποδιευθυντής της πορτογαλικής υπηρεσίας καταπολέμησης ναρκωτικών και εξαρτήσεων Μανουέλ Καρντόζο, έχει διαπιστώσει πολλές φορές πόσο δύσκολο είναι να περιοριστεί η συγκεκριμένη συνήθεια των Πορτογάλων.

Οι συνήθειες των νέων

Οι νέοι ακολουθούν ένα «δρομολόγιο» όταν βγαίνουν: Συναντιούνται πρώτα σε πάρκα, πλατείες ή μπαρ, έπειτα συνεχίζουν την έξοδό τους σε κλαμπ για να καταλήξουν το ξημέρωμα πάλι σε κάποιο δημόσιο εξωτερικό χώρο.

Η 18χρονη Ντανιέλα κάθεται με τους φίλους της σε ένα μικρό τραπέζι στο Πάρκο Σάντος. Οι σακούλες από το σουπερμάρκετ είναι γεμάτες με μπουκάλια βότκας. «Περνάμε καλά εδώ, διασκεδάζουμε και βρισκόμαστε με φίλους» λέει χαρούμενη.

Ακριβώς απέναντι στο μπαρ «All Saints» ο Πέντρο πίνει μία μπύρα με την παρέα του λίγο πριν ξεκινήσουν για το επόμενο μαγαζί. Όλοι είναι 16 ετών και σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο δεν τους επιτρέπεται ήδη η κατανάλωση ποτών υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ.

«Καθόλου αλκοόλ για τους νέους κάτω των 18; Είναι ηλίθιο» σχολιάζει εκνευρισμένος ο Πέντρο την επέκταση της ποτοαπαγόρευσης.

Ο Μανουέλ Καρντόζο, πάντως, υποστηρίζει ότι η παλιά νομοθεσία δεν ήταν αρκετή: «Επιδιώκουμε μια νομοθετική αλλαγή, γιατί ο παλιός νόμος δεν μπόρεσε να μεταβιβάσει το μήνυμά μας», το οποίο είναι ότι όλα τα αλκοολούχα ποτά, ακόμη και η μπύρα και το κρασί, βλάπτουν την υγεία και πολύ περισσότερο των νέων ανθρώπων παρά των ενηλίκων.

Ζήτημα διαπαιδαγώγησης η χρήση αλκοόλ

Πάντως πολλοί θεωρούν ότι το πρόβλημα δεν είναι θέμα νόμων αλλά κουλτούρας. Η σχέση των Πορτογάλων με το ποτό είναι πολύ «ιδιαίτερη». Κατά μέσο όρο καταναλώνουν σχεδόν 13 λίτρα το χρόνο, που τους τοποθετεί στις πρώτες θέσεις στη σχετική λίστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην επαρχία μάλιστα συνήθιζαν παλαιότερα να δίνουν σούπες με αλκοόλ στα παιδιά για να «δυναμώσουν». Επομένως αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι ο τρόπος με τον οποίο οι Πορτογάλοι και ιδιαίτερα οι νέοι αντιμετωπίζουν το αλκοόλ. Μένει όμως να αποδειχθεί αν το πιο αποτελεσματικό μέτρο για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η επιβολή νέων νόμων.

Και ο Καρντόζο παραδέχεται ότι η σχέση των νέων με το αλκοόλ μπορεί να αλλάξει μόνο μέσω της σωστής ενημέρωσης και διαπαιδαγώγησης, μια και οι έλεγχοι είναι δύσκολοι και οι απαγορεύσεις συχνά αγνοούνται.

Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ένας ηλικιωμένος αστυνομικός, που κάνει περιπολία στην πλατεία Σάντος: «Κανείς δεν πιστεύει ότι όλα αυτά θα σταματήσουν επειδή θα υπάρξει καινούργιος νόμος.»

Jochen Faget / Αλεξάνδρα Κοσμά