Wielka wystawa polskiej sztuki współczesnej w Niemczech. Znawcy zachwyceni

Tytułowe Twisted Entities sugeruje, że nic nie będzie takie, jak się wydaje. „To twist” oznacza po angielsku "skręcać", "wykręcać", "odwracać". „Entity” z kolei w założeniu kuratorów wystawy określa jednostkowy byt: przedmiot, proces albo przestrzeń. Polscy artyści w Muzeum Morsbroich deformują więc nieskrępowanie materię, nadając nowy sens i znaczenie rzeczywistości bardzo bliskiej i znanej. Wiele z zaprezentowanych prac stworzono specjalnie z myślą o wystawie, ale zobaczyć można tez znane działa najwybitniejszych polskich twórców.

Obejrzyj prace polskich artystów [GALERIA]>>

– Polska sztuka wyzwala we mnie energię, prowokuje, skłania do poszukiwań – opowiada kuratorka wystawy Stefanie Kreuzer, którą polska sztuka zafascynowała podczas wizyty w Polsce w ubiegłym roku. Wybierając artystów, kuratorka sięgnęła po tych, którzy w swoich pracach odwołują się do motywu obracania, deformacji czy dekonstrukcji. Ale wystawa nawiązuje też do pracy artysty Wojciecha Fangora, który w 1964 roku właśnie w Museum Morsbroich stworzył instalację przestrzenną składającą się z serii obrazów rozmieszczonych w parku wokół muzeum.

Pamięć czasu

Choć nie ma jednej problematyki na której skupiają się artyści, wielu z nich podejmuje tematykę przeszłości. I to zarówno w aspekcie politycznym, społecznym jak i prywatnym. – Przy tym oczywiście pojawia się pytanie o tożsamość, zawsze jednak obecne są aluzje do współczesności – dodaje kuratorka. Większość zaprezentowanych artystów urodzona jest w latach 70-tych, ale są też starsi, znani, jak np. Mirosław Bałka.

– Polscy artyści odwołują się do pamięci emocji, pamięci czasu, osobistych historii, przełamują historię oficjalną – tłumaczy charakter polskiej sztuki artystka Zuzanna Janin, której prace także znalazły się na wystawie. Jej zdaniem sztuka pozwala nam zrozumieć historię na nowo. Artystka zaprezentowała m.in. instalację wideo „Pomiędzy (Matki i córki)” (2006). Na filmie trzy pokolenia kobiet – matka, córka i babcia - opowiadają o swoich wzajemnych relacjach. W swojej pracy Zuzanna Janin stara się pokazać skomplikowane relacje między ludźmi, a także dekonstruuje rolę kobiety we współczesnym świecie.

Dekonstrukcja – rekonstrukcja

Dekonstrukcja ciała – to z kolei temat pracy „Ból głowy” (2008) Anety Grzeszykowskiej. Projekt wideo pokazuje poszczególne fragmenty nagiego kobiecego ciała, które niczym puzzle tworzą w filmie nowe konstelacje. Ciało jest też tematem filmu "Ukończono" (2009) Anny Molskiej i Wojtka Bąkowskiego, w którym grupa mężczyzn porusza się po lotnisku pojazdami przypominającymi zdeformowane wózki inwalidzkie.

Uwagę przykuwa też instalacja przestrzenna Roberta Kuśmirowskiego „Wariacje na temat Andy'ego Warhola" (2011), w której artysta zrekonstruował wyimaginowaną pracownię Warhola. Przestrzeń to także główny motym pracy Michała Budnego „Granice” (2006). Luźno ułożone na podłodze, wycięte z papiery kontury Polski łączą się z refleksją o przesunięciu i przekraczaniu granic.

– Polska sztuka współczesna improwizuje, jest różnorodna i emocjonalna – komentuje kuratorka. Jej zdaniem, to co urzeka zwiedzających to zmysłowość, pomysłowość i różnorodność tematyki, jaką podejmują twórcy. – Polska sztuka po prostu zapada w pamięć – dodaje. Ale najważniejsze zdaniem artystki Zuzanny Janin jest to, że polska sztuka przełamuje formalność zachodniej sztuki i lekko przedstawia polską wizję Europy.

Wystawa Twisted Entities w Muzeum Morsbroich w Leverkusen potrwa do 28 kwietna 2013.

Anna Macioł

red. odp. Bartosz Dudek