Kalkınma projelerine ağır eleştiri

Kalkınma programları ile tarım ve kimya sanayisi arasındaki bağlantılar “Inkota Ağı” ve “Önce Gıda Bilgi ve Eylem ağı” (FIAN) adlı dernekler ile uluslararası yardım kuruluşu Oxfam'ın merceği altında. Söz konusu sivil toplum kuruluşları "Alman Gıda Ortaklığı" adlı girişim ile G8 ülkelerinin "Gıda Güvenliği ve Beslenme İçin Yeni İttifak" programının gelişmekte olan ülkelerdeki küçük çiftçiler yerine aslında tarım ve kimya sanayini desteklediğini savunuyor.

Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam'ın sözcüsü Marita Wiggerthale temel sorunun fakirlik ve açlığın pençesindeki insanların projelerin merkezinde bulunmaması olduğunu vurguluyor.

Kamu destekli projelerin gübre, pestisit ve özel üretilmiş tohum türlerine yer veren endüstriyel tarıma yardımcı olduğunu vurgulayan Wiggerthale "Alman Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı'nın tarım şirketlerini yeni pazarlara girmeleri ve kârlarını artırmaları konusunda desteklemesi bizim açımızdan sorunlu bir nokta" şeklinde konuşuyor.

Listede pekçok sanayi devi var

Gerek "Alman Gıda Ortaklığı" gerekse "Gıda Güvenliği ve Beslenme İçin Yeni İttifak" programlarına katılan özel şirketlerin arasında birçok tarım ve kimya devi bulunuyor. Listede Bayer, BASF, Monsanto ve yapay gübre üreticisi Yara gibi büyük firmalar dikkat çekiyor.

DW'nin konuyla ilgili söyleşi teklifini geri çeviren Alman Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı sorulara yazılı olarak yanıt verdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada bu firmaların yerel projelerde küçük çiftçilere de gübreleme, bitki koruması ve pazarlama konularında danışmanlık yaparak destek verecekleri kaydedildi. Açıklamada tarım ve gıda sanayisiyle yapılacak işbirliğiyle yerel bazda çok daha verimli sonuçlara ulaşılabileceği belirtildi.

Ancak projelerde özellikle "büyük kapsamlı" planlara yer veriliyor. Örneğin Bayer CropScience Hindistan'da yaklaşık 400 örnek köyde hibrid tohumlar, yeni tarım ilaçları, yeni teknolojiler, düşük su kullanımı saylayan ve daha az metan gazı açığa çıkaran akıllı çözümler konusunda eğitimlerle “yeşil bir devrim” vaat ediyor. Alman Gıda Ortaklığı projesinde yer alan firmalar arasında Agrochemie, BASF ve Amerikan makine üreticisi AGCO da var. Geliştirilen çözümlerin birçoğu endüstriyel tarımı teşvik amaçlı.

'Küçük çiftçiler için de çözüm sunuyoruz'

Bayer CropScience da DW'nin söyleşi talebini geri çevirerek soruları yazılı olarak yanıtladı. Bayer CropScience'ın sözcüsü Utz Klages yaptığı açıklamada bunun küçük çiftçilere yönelik çözümler üretilmediği anlamına gelmediği uyarısını yaptı. Klages açıklamasında, “Elbette ki küçük boy ambalajlarda tarım ilaçları gibi müşteri odaklı çözümler sunuyoruz” ifadesine yer vererek, küçük çiftçiler için de çözümler geliştirildiğini kaydetti. Projelerin hedefinin küçük çiftçilere gelir kaynağı sağlamak olduğunu belirten Klages bunun için çiftçilere ellerinde kalan ürünleri adil fiyatlara satabilme imkânı yaratmaya çalışıldığını belirtti. Utz Klages, uluslararası şirketlerin deneyimlerinden küçük aile işletmelerinin de yararlanabileceklerini ifade etti.

Almanya Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı da projelerden uzun vadede her iki tarafın da kazançlı çıkacağını savunuyor. Bakanlık ayrıca söz konusu firmalara kesinlikle maddi destek sağlanmadığını belirtiyor.

Ancak Oxfam'ın sözcüsü Marita Wiggerthale'ye göre bu iki proje küçük çiftçiler için yeni bağımlılıklar anlamına geliyor. Bu nedenle Oxfam, FIAN ve Inkota ağı geçen yıldan bu yana Alman Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı'na söz konusu firmalarla imzalanan sözleşmelerin kamuoyuyla paylaşılması çağrısını yapıyor. Sivil toplum kuruluşlarının konuyla ilgili başlattığı imza kampanyasında toplanan 65 binin üzerinde imza kasım ayında bakanlığa iletildi. Bakanlık sözleşmelerin kamuoyuyla paylaşılacağını duyurdu.

©Deutsche Welle Türkçe

Helle Jeppesen