Sinemada dijital çağ

Projeksiyon cihazları 100 yılı aşkın bir süredir sinema salonlarında film izlenmesine imkân sağlıyor. Ancak artık sinemada da devir değişti. Sinema salonlarında giderek artan bir şekilde dijital projektörler kullanılıyor. Dijital projektörün bulunduğu oda adeta bir fabrikayı andırıyor. Ünlü sinema zinciri Cinemaxx'ın Genel Müdürü Christian Gisy, “Bu gürültüyü yapan havalandırma sistemleri... Projektörler büyük bir ısı yayıyor. Havalandırma sisteminin sürekli çalışması gerekiyor, çünkü projektör sıcaklık 30 derecenin üzerine çıktığında, kendiliğinden kapanıyor. Bu da buradaki her şeyin durması anlamına geliyor" diyor.

Sinemalar dönüştürülüyor

Cinemaxx'a ait sinema salonlarının tadilatı temmuz ayı sonunda bitti. Şirkete ait sinema salonlarında, artık çok sayıda film ve reklamın sadece dijital kopyaları gösteriliyor. Şirketin bunun için öncelikle büyük bir yatırım yapması gerekti, zira bir sinema salonunu dijital sistemlerin yerleştirilmesi 50 bin ila 100 bin euro arasında değişiyor. Masraflar bununla da sınırlı değil. Yeni dijital projektörler hem daha fazla elektrik harcıyor hem de eski nesil projektörlere kıyasla daha uzun süre bekletilmeleri gerekiyor.

Sinema müdürü Gisy, bunun da maliyeti ciddi oranda artırdığını söylüyor: “Harcamalarımızın sekiz kat arttığını söyleyebiliriz. Fakat bir maliyet hesabı çıkaracak olursak, yani yatırım harcamaları ve ek harcamaları hesaplar, personel giderlerinden tasarrufumuzu da artı hanesine yazacak olursak, faturanın yükselmediğini görürüz.”

Klasik kopyalara talep az

Ancak yüksek harcamalara rağmen, sinema salonlarının tadilattan geçirilmesi zorunluluğu özellikle film şirketlerinin baskısı sonucu ortaya çıkıyor. Filmlerin dijital kopyalarının üretilmesi ve dağıtımı şirketlere çok daha ucuza geliyor. Almanya'daki sinemalarda gelecek yılın sonuna kadar dijitalleşme sürecinin tamamlanması bekleniyor. O tarihten sonra, dijital dönüşümü sağlamamış olan sinemalara film dağıtım yapılmayacak. Film Dağıtımcıları Derneği'nden Johannes Klingsporn, bunun büyük sorunlara yol açmayacağı kanısında. Klingsporn, analog film kopyalarına talebin hâlihazırda düştüğüne dikkat çekiyor: “Bütün Alman piyasasında toplam 10, belki de 15 analog kopya talep ediliyor. Bu da şu demek oluyor: Maliyetimi karşılayamayacağımı fark ettiğimde, ekonomik sınırlarıma dayanmış oluyorum.”

Küçük sinemalar zorda

Almanya'da sinema salonlarının yaklaşık yüzde 80'inde dijital dönüşüm gerçekleştirildi. Maliyetleri karşılamakta zorlanan küçük sinemalar için de bazı teşvik programları mevcut. Ancak teşviklerden yararlanmak isteyen sinemaların asgari düzeyde bir ciro elde etmiş olması şartı aranıyor. Birçok küçük sinema ise bu şartı yerine getiremiyor. Bu nedenle bazı küçük sinemalar gelecekte iflas tehlikesiyle karşı karşıya gelebilecek. Ne var ki büyük sinema salonları da yeni iş modelleri arayışında. Dijitalleşme, sinema işletmecileri için fırsat anlamına da geliyor.

Gilde sinema şirketinden Christian Breuer, dijital film kopyalarının maliyetinin daha düşük olduğunu ve dağıtımının da görece daha kolay olduğunu vurguluyor: “Program esnekliğine imkân sağlıyor. Küçük sinemaların amacı ne? Pek çok küçük sinema salonu, çok daha fazla çeşitlilik sunuyor, Hollywood filmlerinin dışındaki filmleri de gösteriyor. Alman filmleri, Avrupa filmleri, dünyadan filmler… Burada çok daha fazla imkân var, çünkü hem kolay hem de daha esnek.”

Farklı kullanım olanakları

Cinemaxx Genel Müdürü Gisy, sinema dünyasındaki bu yeni esneklikten oldukça memnun. Gisy, böylelikle bir filmin izlenme oranına göre daha kolaylıkla küçük ya da daha büyük bir sinema salonunda gösteriminin mümkün olacağını söylüyor. Ayrıca Gisy, dijital projektörlerin spor etkinlikleri ya da kültürel etkinliklerde de kullanılabileceğini belirtiyor: “Örneğin, cumartesi akşamı New York Metropolitan Operasından yayın yapacağız. Şu anda Beyreuth'tan, Wagner eserlerinin gösterimini yapıyoruz. Bunlar dijitalleşme olmadan mümkün olmazdı.”

Fakat bu tür ek etkinliklerin, harcamaları karşılamaya yetip yetmeyeceği zamanla belli olacak.

©Deutsche Welle Türkçe

Stefan Römermann / Başak Özay

Editör: Hülya Schenk