Polacy, Niemcy i Rosjanie o wzajemnych relacjach

Ankieta uwidacznia przede wszystkim, że ocena Rosji przez Polaków i Niemców jest wprawdzie coraz bardziej zbliżona, jednak różnic w poglądach również nadal nie brakuje. Do największych różnic należy postrzeganie zagrożenie ze strony Rosji. Aż 78 proc. ankietowanych Polaków uważa, że Rosja bezpośrednio zagraża Polsce, podczas gdy w Niemczech obawy wobec Rosji ma tylko 41 proc.

Rosjanie nie czują jednak zagrożenia ani ze strony Polski, ani Niemiec. 67 proc. ankietowanych Rosjan dostrzega natomiast bezpośrednie zagrożenie ze strony Stanów Zjednoczonych (Polski obawia się 22 proc., a Niemiec 19 proc.).

Zdaniem niemieckiego publicysty gazety "Tagesspiegel" Christopha von Marshalla taka ocena Rosjan świadczy o tym, że nadal postrzegają oni swój kraj jako mocarstwo. Komentator zauważył, że w obliczu obecnej słabości rosyjskiej gospodarki jest to nieuzasadnione. - Rosyjska gospodarka stanowi dziś tylko 3 proc. światowej siły gospodarczej, podczas gdy amerykańska ponad 20 proc., mówi von Marshall i zwraca uwagę, że USA razem z UE to 45 proc. światowej potęgi ekonomicznej. Samoocenę Rosjan publicysta porównał do procesu obserwowanego w Wielkiej Brytynii. - Był to bolesny proces pożegnania się z byciem światowym imperium, ale był nieunikniony - skomentował.

Polacy i Niemcy za utrzymaniem sankcji

Największa zgodność widoczna jest w ocenie kierunku polityki wschodniej. Zdecydowana większość ankietowanych w Polsce i Niemczech (76 proc. Polaków i 67 proc. Niemców) opowiada się za utrzymaniem sankcji wobec Rosji. W Niemczech grupa tych, którzy chcą i tych, którzy nie chcą zaostrzenia sankcji jest taka sama (23 proc.). W Polsce grupa zwolenników sięga 41 proc., a przeciwników tylko 6 proc.

Większość respondentów w Polsce i Niemczech opowiada się za wsparciem ekonomicznym dla Ukrainy (56 proc. Polaków i 55 proc. Niemców), ale zdecydowanie przeciwko wsparciu wojskowemu (82 proc. Niemców oraz 56 proc. Polaków). - To jest wyraźny sygnał dla polityków, oceniła Gabriele Schoeler, koordynatorka projektu z Fundacji Bertelsmanna.

Złe relacje z Rosją, ale dlaczego?

Ponad dwie trzecie ankietowanych Polaków i Niemców ocenia aktualne relacji własnego kraju z Rosją jako "złe" lub "raczej złe" i uważają, że głównym powodem jest konflikt ukraiński. Winą za ten konflikt 39 proc. Niemców obarcza tylko Rosję lub równolegle Rosję i Ukrainę (43 proc.). Wśród Polaków bardziej rozpowszechnione jest przekonanie, że to Rosja jest jedynym winowajcą (61 proc.).

Także w ocenie polityki zagranicznej własnych krajów widoczne są różnice. Ponad połowa Niemców (53 proc.) pozytywnie ocenia politykę rządu RFN wobec konfliktu na wschodzie, podczas gdy 51 proc. ankietowanych Polaków negatywnie ocenia politykę własnego rządu.

Interesujące są też wyniki ankiety odnośnie oceny przez Rosjan polityki wobec separatystów. 46 proc. uważa, że Moskwa powinna się zachowywać neutralnie, 41 proc. - iż należy czynnie ich wspierać. Zapytani, o jakie wsparcie konkretnie chodzi, można powiedzieć, że najmniej, bo tylko 7 proc. wszystkich zapytanych jest za wsparciem wojskowym, 28 proc. za udostępnieniem broni, a 39 proc. za wsparciem politycznym.

Nie pogarszać sytuacji

Większość Rosjan zapytanych o ocenę relacji ich kraju z Polską i Niemcami określają je jako "złe" lub "raczej złe" (67 proc. w odniesieniu do Polski i 52 proc. jeżeli chodzi o Niemcy). Relacje z Niemcami 32 proc. Rosjan określa jako "raczej dobre", a z Polską 14 proc. Ani jeden proconet ankietowanych nie uważa, że relacje Moskwy z tymi krajami są bardzo dobre.

Ponad połowie Niemców (51 proc.) zależy na tym, aby relacje z Rosją nie uległy dalszemu pogorszeniu, w Polsce to tylko 36 proc. Na pytanie, czy należy wspierać Ukrainę, jeżeli prowadziłoby to do pogorszenia stosunków z Rosją, w Polsce widoczny jest duży podział społeczeństwa (liczba przeciwników i zwolenników jest niemal równa - 37/36 proc.), w Niemczech dominują przeciwnicy pomocy Ukrainie kosztem relacji z Moskwą (51 proc.)

Zaskoczyło negatywne nastawienie do ruchu bezwizowego dla Ukraińców. 70 proc. Niemców i 45 proc. Polaków jest przeciwna zniesieniu wiz. Tylko 30 proc. Polaków i 17 proc. Niemców opowiada się za ruchem bezwizowym z Ukrainą.

Badania zostały wykonane na zlecenie Fundacji Bertelsmanna i Instytutu Spraw Publicznych w Warszawie. Zostały przeprowadzone w lutym br. przez instytuty opiniobadawcze TNS Emnid i TNS Polska przy wsparciu Centrum Lewada w Rosji. Badania przeprowadzono na grupie tysiąca Niemców i Polaków oraz 1600 Rosjan.

Róża Romaniec, Berlin