1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Podręcznik o Polsce dla niemieckich szkół

Aleksandra Jarecka4 grudnia 2007

Na niemieckim rynku ukazał się podręcznik: „Historia Polski i stosunków polsko-niemieckich”. Opracował go Deutsches Polen- Instytut w Darmstadt z myślą o nauczaniu historii w niemieckich szkołach ponadpodstawowych.

https://p.dw.com/p/CXC7
Podręcznik historii Polski wydany przez Deutsches Polen-Institut
Podręcznik historii Polski wydany przez Deutsches Polen-InstitutZdjęcie: DW

„Historia Polski i stosunków polsko-niemieckich” to publikacja skierowana przede wszystkim do młodego pokolenia Niemców, aby przybliżyć im historię sąsiada. Zajmuje ona w podręcznikach szkolnych do historii wyjątkowo skromne miejsce. Problem ten dostrzegli autorzy książki: Manfred Mack i Matthias Kneip z Deutsches Polen-Institut, którzy opracowali pod względem dydaktycznym 13 tematów z wspólnej polsko-niemieckiej historii

- Wiemy oczywiście, że są różne tematy w szkole, które dotyczą i historii Niemców i historii Polaków. Problem jest taki, że nauczyciele często mało wiedzą o historii Polski i stosunkach polsko-niemieckich. Sprawdziliśmy plany nauczania szkół niemieckich. Szukaliśmy odpowiednich punktów, gdzie historie obu krajów się stykają, przeplatają ze sobą. Opracowaliśmy historię Polski pod kątem potrzeb uczniów niemieckich. Na przykład traktat wersalski, wypędzenia czy Krzyżacy - wyjaśnia Matthias Kneip.

W podręczniku można znaleźć również temat dotyczący kolonizacji niemieckiej, rozkwitu i upadku Rzeczypospolitej szlacheckiej. Przedstawiona jest Polska pod zaborami, II wojna światowa, ucieczki i wysiedlenia jak również polskie ruchy opozycyjne i wolnościowe lat 70-tych i 80-tych czy rozszerzenie Unii Europejskiej. Książka ukazała się pod koniec czerwca w berlińskim wydawnictwie szkolnym Cornelsen w nakładzie dwa tysiące egzemplarzy. Zdaniem Mathiasa Kneipa trafiła w potrzeby i gusta nauczycieli niemieckich:

- Jest wielu nauczycieli, którzy są ciekawi historii sąsiada, ale brakuje im dostępu do informacji. Nauczyciele korzystają z tej książki, są z niej bardzo zadowoleni, bo pracując z nią nie mają dużo pracy. Książka dobrze się sprzedaje – twierdzi Kneip.

Na prezentację książki w Instytucie Polskim w Düsseldorfie przybyli zarówno nauczyciele historii jak i języka niemieckiego.

Anna Wolf-Heiland uczy od dwudziestu lat historii w düsseldorfskim gimnazjum i była jedną z pierwszych, która sięgnęła po nietypowy podręcznik:

- Pomysł jest dobry i gdy tylko książka ukazała się w sierpniu natychmiast ją kupiłam. Niestety mamy za mało czasu na te tematy. Jednocześnie sposób ich opracowania daje możliwość pracy według własnej koncepcji. Pewne wydarzenia historyczne mogę opuścić i skoncentrować się tylko na wybranych. Na przykład pracowałam nad okresem od rozbiorów, kiedy Polska przestała istnieć do wybuchu drugiej wojny światowej. Chciałam w ten sposób przybliżyć moim uczniom uczucia narodowe Polaków i ich ówczesną sytuację. To, czego moi uczniowie nie wiedzieli i nie znali – wyjaśnia nauczycielka.

Willa w Darmstadt, siedziba Deutsches Polen-Institut
Siedziba Deutsches Polen-Institut (Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich) w DarmstadtZdjęcie: DW

Zarówno teksty jak i grafika książki zachęcają do poznawania historii sąsiada zza Odry. Każdy rozdział otwiera wprowadzenie do tematu, które umożliwia przygotowanie lekcji bez uprzedniej znajomości polskiej historii. Do podręcznika załączona jest płyta kompaktowa, która pozwala wydrukować materiały dydaktyczne do pracy z uczniami. Dzięki transkrypcji fonetycznej można uporać się z wymową polskich nazw i nazwisk.

Podręcznik dla zaangażowanych

Podręcznik zalecany jest przede wszystkim dla szkół, które prowadzą wymianę z Polską. Taką szkołę z Bochum reprezentuje Rudolf Kirchner:

- Uważam, że wspaniale, że powstał taki podręcznik. Miałem już okazję być na spotkaniu, na którym prezentowane były teksty do polskiej literatury. Bardzo mi się to podobało, podobnie zresztą jak moim uczniom. Mimo, że jestem nauczycielem niemieckiego, dowiedziałem się wielu rzeczy, które mogę przekazać dalej – mówi.

Na niedawnym spotkaniu w Instytucie Polskim w Düsseldorfie nauczyciele mogli też obejrzeć towarzyszącą książce wystawę. Niemieckie szkoły mogą ją zamówić bezpłatnie i pokazać u siebie.

Mimo, że spotkanie w Instytucie Polskim w Düsseldorfie było dopiero ósmą prezentacją książki, rozchodzi się ona w błyskawicznym tempie. Pierwszy nakład już został wyczerpany i przygotowywany jest dodruk. „Historia Polski i stosunków polsko-niemieckich” wydana została przy wsparciu Fundacji Boscha i jest drugim po „Literaturze polskiej i polsko-niemieckch kontaktach” opracowaniem Deutsches Polen- Institut przeznaczonym dla szkół. A na warsztacie leży już kolejne. Tym razem będzie to podręcznik do nauki języka polskiego jako trzeciego języka obcego w niemieckich szkołach.