Zmiany klimatyczne zwiększają zagrożenie bakteriologiczne Bałtyku

Globalne ocieplenie klimatu wpływa nie tylko na pogodę, lecz również na rozprzestrzenianie się bakterii chorobotwórczych w Bałtyku. - Już teraz, w czasie ciepłego lata, coraz więcej ludzi zapada na infekcje bakteryjne - jak międzynarodowy zespół naukowców podkreśla w fachowym czasopiśmie "Nature Climate Change". Obok przecinkowca klasycznego Vibrio cholerae, wywołującego cholerę, u wybrzeży, w ciepłej wodzie morskiej, żyje śmiertelnie niebezpieczna bakteria Vibrio vulnificus. Jest to przecinkowiec, który powoduje martwicze zapalenie powięzi, elastycznej błony otaczającej mięśnie i kości. U zdrowego człowieka może wywołać biegunkę, wymioty i bóle brzucha. Jeżeli dostanie się poprzez zadrapania lub rany na ciele do krwi, albo chory ma osłabiony system odpornościowy, ta bakteria może wywołać groźną dla życia gorączkę i zakażenie krwi. Jeżeli chory nie otrzyma natychmiastowej pomocy, może umrzeć w ciągu 12-24 godzin.

Już w czasie ekstremalnie gorących miesięcy letnich w latach 1994, 2003 i 2006 na wybrzeżu Morza Bałtyckiego donoszono o licznych przypadkach zakażonych ran i zachorowaniach na cholerę. W samym tylko 2006 roku 67 osób zaraziło się zarazkami Vibrio podczas kąpieli, albo uprawiania sportów wodnych. Odnotowano również przypadki śmiertelne.

Bałtyk ociepla się szybciej niż inne morza

- W przyszłości każdy stopień ocieplenia się wody Bałtyku oznacza niemal podwojenie się przypadków chorobowych. Wzrost ryzyka infekcji odnosić się będzie głównie do gęsto zaludnionych wybrzeży środkowego i południowego Bałtyku - ostrzegają uczeni. Obok Danii i południowej Szwecji dotyczyć to będzie również Niemiec i Polski.

W przekonaniu Craiga Baker-Austina i jego kolegów z Centre for Environment, Fisheries and Agriculture Science w brytyjskim Weymouth "jest to jeden z pierwszych dowodów na to, że wskutek zmian klimatycznych bakterie Vibrio zaczynają atakować też w umiarkowanych regionach świata".

Uczeni zanalizowali dotychczasowe przypadki infekcji bakteriami, żyjącymi w akwenie Morza Bałtyckiego. W oparciu o powszechne prognozy klimatyczne wyliczyli, w jaki sposób ryzyko infekcji będzie się rozwijać do 2050 roku.

Vibrio, bakterie z grupy przecinkowców, preferują zwykle wodę o temperaturze co najmniej 15 stopni Celsjusza oraz niską zawartość soli w wodzie. Ponieważ Bałtyk był przez długi czas na dużych obszarach zbyt zimny, bakterie nie były w stanie przeżyć w takim środowisku.

Rośnie ryzyko dla 30 mln mieszkańców

Wskutek zmian klimatycznych to się jednak zmieniło. - W samych tylko latach 1982-2007 temperatura wody Bałtyku wzrosła o 1,35 stopnia Celsjusza. - Jest to siedmiokrotnie więcej niż średnia globalna - mówią uczeni. Tym samym Bałtyk jest ekosystemem morskim, który ociepla się najszybciej.

- Jeżeli ocieplenie Bałtyku będzie nadal postępować, do 2050 roku należy się spodziewać znacznego wzrostu zakażeń bakteriami Vibrio - ostrzegają uczeni. Te groźne przecinkowce atakować będą nie tylko podczas ekstremalnie ciepłego lata, a obszar ryzyka przesunie się dalej na północ. Wtedy zagrożone będą gęsto zaludnione miasta jak Sztokholm i St. Petersburg. - Ponad 30 mln ludzi żyje w nie większej odległości od Bałtyku niż 50 km - dodają Baker-Austin.

dapd / Iwona D. Metzner

red. odp. Małgorzata Matzke