O Νταβούτογλου στα χνάρια του Ερντογάν

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά τη θριαμβετυτική του επικράτηση στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στην Τουρκία (10 Aυγούστου), θα ορκιστεί πρόεδρος της χώρας την ερχόμενη Πέμπτη, αλλάζοντας «σελίδα» στην πολιτική του πορεία και εγκαινιάζοντας παράλληλα μία νέα φάση στην πολιτική ζωή της χώρας. Διάδοχος του στην πρωθυπουργία θα είναι ο υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, τον οποίο ο Ερντογάν έχρισε χθες υποψήφιο για την προεδρία του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και την πρωθυπουργία. Η απόφαση αυτή αναμένεται να επικυρωθεί και επίσημα από τα στελέχητου κόμματος στο έκτακτο συνέδριο την ερχόμενη Τετάρτη (27.08).

«Μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου παντού», είχε πει κάποτε ο Αχμέτ Νταβούτογλου σε συνέντευξή του στους Times της Νέας Υόρκης. Ο Νταβούτογλου είναι αναμφίβολα μια εμβληματική φυσιογνωμία της τουρκικής πολιτικής σκηνής: Έμπιστος συνεργάτης του Ερντογάν, με δυναμική παρουσία στο AKP, με σημαντικό ρόλο στο υπ. Εξωτερικών και στη χάραξη της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης με σταδιοδρομία και αναγνώριση στην Τουρκία και στο εξωτερικό, δεινός ομιλητής τριών ξένων γλωσσών (αγγλικά, γερμανικά και αραβικά), συγγραφέας του μπεστ σέλερ «Στρατηγικό βάθος», το οποίο μέχρι σήμερα αποτελεί εγχειρίδιο-σταθμό για τη μελέτη της σύγχρονης τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και των διεθνών σχέσεων. Για το βιβλίο αυτό ο ίδιος δέχθηκε σκληρή κριτική από πολλούς για τάσεις «νέο-oθωμανισμού».

Από τη νέα του θέση του ο 55χρονος πολιτικός αναμένεται να συνεχίσει την ίδια πολιτική που τον ανέδειξε, άλλωστε, σε ηγετικό στέλεχος του ΑΚP, ακολουθώντας τα βήματα του προκατόχου του και παραμένοντας, όπως δήλωσε, προσηλωμένος στις αρχές του «κινήματος της παλινόρθωσης», όπως αυτές ορίσθηκαν πριν από έντεκα χρόνια, όταν ο Ερντογάν ανήλθε στην εξουσία.

«Πιστός στα ιδεώδη της νέας Τουρκίας»

Kατά τη χθεσινή ανακοίνωση της υποψηφιότητας Νταβούτογλου ο Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε χαρακτηριστικά: «Πιστεύω ότι ο υποψήφιος μας για την προεδρία του κόμματος καθώς επίσης και για τη θέση του πρωθυπουργού θα πραγματοποιήσει τα ιδεώδη της νέας Τουρκίας αλλά και τους στόχους του ΑΚP για το 2023 (σσ.: την επέτειο των 100 χρόνων από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας». Από την πλευρά του ο Αχμέτ Νταβούτογλου θέλησε να τονίσει στην ομιλία του την ανάγκη συνοχής και ενότητας στο πλαίσιο του ΑΚP, ενώ απαντώντας στον Ταγίπ Ερντογάν τόνισε ότι θα εργαστεί με γνώμονα να «τη διασφάλιση της ενότητας του κόμματος. Ο ίδιος μάλιστα υπογράμμισε εμφατικά «κανένας σπόρος διχόνοιας δεν πρέπει να φυτευθεί ανάμεσά μας», και πρόσθεσε ότι «το συνέδριο (σσ.: Του κόμματος) δεν θα πρέπει να γίνει ‚θέατρο‘ για την προβολή διαχωριστικών γραμμών, αλλά αντίθετα θα πρέπει να δώσει έναυσμα για να την ενότητα και την ενδυνάμωση του κόμματος».

Παρά το γεγονός ότι ο Ταγίπ Ερντογάν ήθελε να κρατήσει κλειστά τα χαρτιά του ως προς την επιλογή του διαδόχου του, η επιλογή Νταβούτογλου θεωρούνταν από πολλούς σχεδόν δεδομένη. Από την πλευρά της,πάντως, η τουρκική αντιπολίτευση τον αποκαλεί «μαριονέτα» του Ερντογάν, ενώ πολλοί κάνουν λόγο για διάβρωση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών στην Τουρκία.

Σύμφωνα με τον Ερντεμίρ Αϊκάν, στέλεχος του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), ο Αχμέτ Νταβούτογλου στην μέχρι στιγμής πολιτική του καριέρα έχει δεχθεί περισσότερη κριτική παρά επαίνους. Μάλιστα ο αρχηγός του CHP δήλωσε χθες στην εφημερίδα «Today's Zaman» ότι ξεκινά μια νέα εποχή με έναν ακόμη χειραγωγούμενο πρωθυπουργό. Σε κάθε περίπτωση, μετά την απόλυτη επικράτηση του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές με ποσοστό 52%, μια απόκλιση του Νταβούτογλου από τη «γραμμή» Ερντογάν θεωρείται απίθανη.

Δήμητρα Κυρανούδη (afp, spiegel.de)