1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

NPD'nin kapatılması için ilk adım

2 Aralık 2013

Aşırı sağcı Nasyonal Demokrat Parti’nin kapatılması Almanya’da yeniden gündemde. Eyalet parlamentoları partinin kapatılması talebiyle Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulundu.

https://p.dw.com/p/1ARwL
Fotoğraf: picture-alliance/dpa

NPD'nin kapatılması talebine gerekçe olarak, partinin saldırgan yabancı düşmanlığı ve özünde Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi ile olan akrabalığı gösteriliyor. Gazete haberlerinde yer alan bilgilere dayanan başvuru dilekçesinde NPD'nin özgürlükçü demokratik temel düzeni ortadan kaldırmak istediği belirtiliyor. NPD'nin aşırı sağcı görüşleri konusunda Almanya'da bir fikir birliği olmakla birlikte partinin kapatılması konusunda herkesin hemfikir olduğunu söylemek zor.

Partinin faaliyetleri

Nasyonal Demokrat Parti, üyelerini sağcı fikirler temelinde bir araya getirmek, yabancılara ve göçe karşı seferber etmek için her fırsattan yararlanıyor. Parti üyeleri Berlin-Hellersdorf'ta mülteciler için yeni bir yurdun açılmasını protesto ediyor. Parlamento seçimlerinde “yabancılar ve seçilmiş Almanlar için” sloganıyla prezervatif dağıtıyor. İnternette ya da kamuya açık etkinliklerde parlamenter demokrasiye sayıp sövüyor.

Eyalet meclisleri açısından tüm bunlar NPD'nin anayasaya düşman bir çizgide olduğunu gösteriyor ve hâlihazırda iki eyalet meclisinde milletvekilleri olan partinin kapatılması için girişimde bulunmak açısından da yeterli. Partinin kapatılması için hazırlanan dilekçe, eyaletlerin içişleri bakanlarının katıldığı konferansta son bir kez daha görüşüldü.. Ardından Karlsruhe'deki Federal Anayasa Mahkemesi'ne sunuldu. Almanya'da daha önce akim kalan bu girişimin bu kez başarılı olacağı konusunda eyalet temsilcileri iyimser.

'Kapatma girişimi başarısız olacak'

Almanya İçişleri Bakanı Hans-Peter Friedrich ise Spiegel dergisine verdiği demeçte eyaletlerin bu girişiminin başarısız olacağını söyledi. Aşırı sağ şiddet mağdurlarına danışma hizmeti veren Back Up adlı derneğin başkanı Claudia Luzar da bu fikri paylaşıyor. Luzar 244 sayfalık başvuru dilekçesi ile ilgili “Dilekçede yeni bilgiler yok. Etkisiz kalacağını sanıyorum” diyor.

NPD'nin kapatılması ile ilgili 2003 yılında yapılan girişim başarısız olmuştu. O dönem Sosyal Demokrat Partili başbakan Gerhard Schröder liderliğindeki hükümet NPD'yi yasaklamak istemişti. Ne var ki Federal Anayasa Mahkemesi partinin anayasaya aykırı olup olmadığı ile ilgili davayı kabul etmedi ve dava açılmadı.

Mahkeme davayı neden kabul etmemişti?

Mahkemenin verdiği hükmün gerekçesi şuydu: Aşırı sağcı partinin yönetici pozisyonlarında polise ve iç istihbarat teşkilatı Anayasayı Koruma Teşkilatı'na muhbir olarak çalışan bazı unsurlar vardı. Bu unsurlar para karşılığında aşırı sağcı partinin içinden bilgi veriyorlardı ve bazılarının partinin yönetimi üzerinde de etkisi vardı. Hâlihazırda bu muhbirlerin partinin en üst kademelerinde aktif olmadığı sanılıyor. Ayrıca partinin yasaklanması talebiyle yapılan başvuruda bulunan tüm bilgilerin muhbirlerin yardımı olmadan toplandığı belirtiliyor.

On yıldan fazladır aşırı sağcı şiddet üzerine çalışan Patrick Gensing, DW'ye yaptığı açıklamada davanın yeniden başarısızlığa uğramasının son derece olumsuz sonuçları olacağını belirtiyor. Gensing “NPD 10 yıl önceki başarısızlık sonrasında daha da güçlü hale geldi” diyor.

Gensing buna rağmen eyalet yönetimlerinin girişimini olumlu bulduğunu belirtiyor ve ekliyor: “NPD'nin saldırılarına maruz kalan azınlıklar açısından Almanya'da böyle bir partinin olması elbette beklenebilir bir şey değildir.”

Devlet yardımları alıyor

NPD'nin gelir kaynakları arasında vergiler de bulunuyor. Yasaklama sonucunda bu gelir kaynağı kesilmiş olacak. Berlin'deki aşırı sağcılığa karşı danışma merkezi MBR'den Matthias Wörsching de NPD'nin yasaklanmasından ve böylece devletten para yardımı almamasından yana. Ancak Wörsching de girişimin başarılı olacağından son derece şüpheli. Matthias Wörsching “Dilekçede yer alan kriterlerin yeterli olmayacağını sanıyorum. Toplumdan gelen bilinçli bir baskıya ihtiyaç var” yorumunu yapıyor.

Bu baskının güçlü olduğunu söylemek zor. NPD'nin aşırı sağcılığı ve anayasaya düşman bir çizgi güttüğü konusunda herkes hemfikir olsa da NPD'nin yasaklanmasına herkes destek çıkmıyor. Hatta Sol Parti ve Yeşiller'den siyasetçiler de kapatma girişimine destek vermeyen görüşler ileri sürdüler.

Back Up adlı derneğin başkanı Claudia Luzar partinin yasaklanmasının anlamlı olmadığı görüşünde. Bunun parti üyelerinin yeraltına geçmesiyle sonuçlanacağını ve böylece kontrol edilmelerinin tamamen imkânsız hale geleceğini belirtiyor. Uzun vadeli projelere ihtiyaç olduğunu belirten Luzar; polis, iç istihbarat servisi, örgütler ve akademisyenlerin birlikte çalışması gerektiğini sözlerine ekliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Greta Hamann / Ercan Coşkun

Editör: Başak Özay