Niezwykła kolekcja jaj wielkanocnych

Takie jajka kreowano w okresie biedermeieru. W tym jajku wbudowano korbkę, do której jest przymocowany pasek papieru z życzeniami lub biblijnym przesłaniem. Można go wkręcić do środka w wycięty otwór. Jajko oklejone tekstami z modlitewnika przedstawia miniaturkę Małego Jezuska Praskiego.

Według starych wierzeń to Zając Wielkanocny przynosi jajka w prezencie. Najpierw były to jajka farbowane na czerwono. Czerwień jest symbolem miłości i krwi Jezusa Chrystusa.

Zając Wielkanocny jest jednym ze świeckich symboli Wielkanocy. Miniaturowe zaprzęgi z barankami i zającami to wyroby rękodzielnicze z Gór Harzu. Baranek paschalny stał się symbolem Wielkanocy i Zmartwychwstania.

Wielkanoc bez zajączka jest nie do pomyślenia. W Niemczech zając jest, podobnie jak jajko, zwiastunem wiosny, symbolem płodności i odrodzenia. Dzieciom kojarzy się przede wszystkim z prezentami i jajkami z czekolady, ukrytymi w domu czy ogrodzie przez zająca. Ta scenka z kiermaszu wielkanocnego z muzykującymi drewnianymi zajączkami pochodzi z manufaktury z Gór Harzu.

Wszystkie dzieci w Niemczech znają od małego wspaniale ilustrowaną, rymowaną bajkę o szkole dla zajączków (Hasenschule) Fritza Koch-Gotha z początku ubiegłego stulecia. W tym ceramicznym jajku przedstawiona jest jedna z opisanych w książce historyjek.

Christina Borchert z manufaktury czekolady PRIE w Rostoku maluje czekoladowe zające. Co roku spod jej pędzla wychodzi 1400 takich łakoci.

Prace Moniki Lennartz z Mönchengladbach nawiązują do tradycji rzemiosła artystycznego niemieckich zakonów medytacyjnych okresu baroku. Artystka wykonuje i zbiera obiekty ludowej sztuki sakralnej. Swoje ozdoby wykonuje z jaj gęsich, kaczych, kurzych i indyczych. Zdobione są tekstami z modlitewników i Pisma Świętego, koronkami, haftami, obrazkami biblijnymi oraz złoconym papierem.

Ta pisanka z kaczego jaja nawiązuje do tradycji barokowej niemieckich zakonów kobiecych i jest ozdobiona miniaturką św. Michała Archanioła. W okresie świąt siostry zakonne obdarowywały się ozdobnymi jajkami oklejanymi biblijnymi tekstami, obrazkami oraz tekstylnymi i papierowymi ozdobami. Siostry, które znajdowały się najwyżej w hierarchii klasztoru, otrzymywały najpiękniej dekorowane jajka.

Tak jajka kurze i kacze zdobiły siostry w klasztorach Niemiec i Austrii. Jajka zdobione były na rozmaite sposoby. To jajko jest oklejone koronką, ozdobami ze złotego papieru i motywami floralnymi. Mniszki z zakonów kontemplacyjnych sprzedawały tak zdobione jajka przed wrotami klasztorów, zarabiając w ten sposób na życie.

Mniszki bardzo lubiły wykonywać dekorowane jajka Wielkanocne. Pomieszczenie, w którym je robiły, było najlepiej ogrzewane w całym klasztorze. To jajo łabędzie wzorem starych tradycji, udekorowane zostało przez Monikę Lennartz starym haftem i białym rdzeniem sitowia. Tradycja takiego dekorowania jaj Wielkanocnych wywodzi się z Hesji, ale podobnie dekorowane są też jaja w innych krajach.

Ten ptak z kaczego jaja i papieru nie jest wprawdzie czerwony, ale nawiązuje do starej tradycji dekoracji i prezentów Wielkanocnych. Zanim w XVI-XVII w. przyjęło się, że jaja Wielkanocne przynosi w prezencie zając, rola ta przypisywana była w Hesji, ale i w Austrii i Szwajcarii właśnie Czerwonemu Ptakowi. Symbolizuje on gołębia kojarzonego z Duchem Świętym.

To strusie jajo-kaseta zostało ozdobione motywem religijnym: ukrzyżowaniem Chrystusa oraz kwiatami męczennicy przypominającymi narzędzie męki Chrystusa. Kursy kreowania takich dekoracyjnych przedmiotów Wielkanocnych cieszą się obecnie w Niemczech wielką popularnością.

Tradycja jajek-kaset z papieru wywodzi się z Turyngii. Miały one w środku zarówno dekorację z motywami religijnymi, jak i świeckimi np. zającami. Tradycja papierowych jaj wielkanocnych przetrwała do dziś. Obecnie wypełniane są słodyczami i darowane dzieciom. To jajo papierowe powstało w manufakturzew Turyngii.

To jajko umieszczone jest na patyku i ma misterną dekorację z barankiem paschalnym w środku. Jedna trzecia wydmuszki kaczego jaja została obcięta, oklejona zielonym papierem, a otwór oklejony złoconą bordiurą. Baranek jest z wosku. Tę sakralną ozdobę wtyka się w bukiety kwiatów lub doniczki z kwiatami.

Takie stroiki dawały sobie w prezencie mniszki w zakonach medytacyjnych.

To pisanki i kraszanki z krajów Europy środkowo-wschodniej. Większość z nich zrobionych jest w technice łużyckiego batiku. Niezabarwione jaja dekorowane są cienkimi nitkami wosku.

Tradycja "koron palmowych" wywodzi się z Górnej Szwabii z okresu baroku. Niesiono je w procesjach w Niedzielę Palmową. Tradycja ta żyje do dzisiaj. W niektórych miejscowościach odbywają się konkursy na najpiękniejszą koronę palmową.

Takie wielkie jaja Wielkanocne są ustawione w centrach handlowych. W tym wypadku było to w pasażu przy Placu Poczdamskim w Berlinie. Dziękujemy za udostępnienie zdjęć Helmutowi Rühland z blickpunkt-aachen.de