Mαύρη χρονιά για την ΕΕ

Η μεγάλη δυσαρέσκεια των πολιτών καταγράφηκε στις ευρωεκλογές τον περασμένο Μάιο. Σχεδόν παντού τα ευρωσκεπτικιστικά και τα ακροδεξιά κόμματα κατέγραψαν υψηλά ποσοστά. Στη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Δανία βγήκαν μάλιστα νικητές. Το γαλλικό Εθνικό Μέτωπο θέλει να βγει η Γαλλία από την ευρωζώνη και να επανέλθει στο φράγκο και το βρετανικό Κόμμα της Ανεξαρτησίας θέλει η Βρετανία να εγκαταλείψει την ΕΕ. Κοινός παρονομαστής όλων είναι ότι θέλουν λιγότερους μετανάστες.

Το θέμα της μετανάστευσης κυριάρχησε το 2014 στην ΕΕ περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Ανθρωπιστικές οργανώσεις αλλά και ο Πάπας καλούν τους Ευρωπαίους να δεχθούν περισσότερους πρόσφυγες από την Μέση Ανατολή και τη Β. Αφρική. Το αίσθημα που κυριαρχεί πάντως είναι ότι «το πλοίο είναι γεμάτο». Ο Γιάννης Εμμανουηλίδης από την δεξαμενή σκέψης European Policy Center εκτιμά ότι «η ευρωκρίση ήταν ένας καταλύτης για τους πολίτες που τους οδήγησε να πιστεύουν ότι η ΕΕ δεν είναι κοντά τους ή ακόμα και για την αντίθετη σκέψη, ότι αναμειγνύεται πάρα πολύ».

Σε καμία άλλη χώρα της ΕΕ αυτή η δυσαρέσκεια δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο στη Μεγάλη Βρετανία. Ο συντηρητικός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον ζητά περισσότερες αρμοδιότητες για τα κράτη μέλη και δηλώνει πως σε ένα ενδεχόμενο δημοψήφισμα δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι οι Βρετανοί θα παρέμεναν στην ΕΕ. Επίσης οι Σκωτσέζοι σε ένα παρόμοιο δημοψήφισμα αποφάσισαν με μόλις 55% υπέρ της παραμονής στην M. Bρετανία -και την ΕΕ-, ενώ το κατά ανήλθε στο 45%.

Η ρωσική κρίση επισκιάζει όλες τις υπόλοιπες

Παράλληλα η οικονομική κρίση αγγίζει και άλλες χώρες που μέχρι τότε δεν ήταν τόσο στο επίκεντρο όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία. Στο επίκεντρο έρχονται τώρα η Γαλλία και η Ιταλία. Ο Γιάννης Εμαννουηλίδης από τη δεξαμενή σκέψης European Policy Centre θεωρεί πως η Γαλλία δεν έχει την ικανότητα να προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές και γι αυτό εκφράζει αμφιβολίες για το εάν η χώρα θα σταθεί γρήγορα και πάλι στα πόδια της, ενώ ερωτηματικά εκφράζει και για την άνοδο της ακροδεξιάς στη Γαλλία.

Με δυσκολίες συστήνεται και η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου ο σημερινός Επίτροπος για θέματα Νομισματικής Πολιτικής και πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Πιέρ Μοσκοβισί δέχεται πολλές επικρίσεις. Ως υπουργός Οικονομικών του επιρρίπτουν πως δεν τα είχε καταφέρει. Και δεν είναι ο μόνος από τους Επιτρόπους που δέχεται έντονη κριτική. Στο στόχαστρο της κριτικής βρίσκεται και ο ίδιος ο Γιούνκερ λίγο διάστημα αργότερα, όταν αποκαλύπτεται ότι το Λουξεμβούργο για χρόνια επεφύλασσε προνομιακή φορολογική μεταχείριση σε μεγάλες επιχειρήσεις.

Η κρίση όμως που σκίασε όλες τις υπόλοιπες είναι η σύγκρουση με την Ρωσία. Η Κριμαία ψήφισε υπέρ της προσάρτησής της στη Ρωσία και η κρίση με την Ουκρανία οξύνθηκε. Η ΕΕ επέβαλε μια σειρά κυρώσεων, τις οποίες με το χρόνο κλιμάκωσε. Το κλίμα θυμίζει την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.

Ο χρόνος μόνο θα δείξει εάν και κατά πόσο οι Ευρωπαίοι θα τηρήσουν μια κοινή ευρωπαϊκή γραμμή.

Christoph Hasselbach / Μαρία Ρηγούτσου