Koment: Rrezik i nёnvleftёsuar

Rreziqet, qё vijnё prej rajoneve tё prekura nga ebola, BE-ja duhet t'i ketё pasur tё qarta mё sё voni nё mars, kur nё Bruksel u planifikuan takimet e para pёr koordinimin. Masat ndaj epidemisё nё Afrikёn e largёt u vunё nё lёvizje. U premtuan mjetet e para pёr ndihmat, u organizuan projektet e para nё terren. Pёrgjatё verёs pёrgjegjёsit e organizatёs sё ndihmёs sё BE-sё, ECHO, dhe nё drejtorinё e pёrgjithshme konstatuan qё nevojiten mё shumё ndihma. Premtimet financiare u dhanё, por qё nga gushti ka vёshtirёsi me tёrheqjen e personelit. Ky konstatim i shprehur hapur nё Bruksel me sa duket tani ka mbёrritur edhe tek ministrat e jashtёm, qё tashmё mes krizёs sё Ukrainёs dhe luftёs kundёr terrorit nё Siri gjetёn kohё tё merren me Afrikёn. Me vetёkritikё ministrat e jashtёm pranuan, se e kanё nёnvleftёsuar krizёn nё Afrikёn Perёndimore. Madje edhe mund tё thuash, se kreu politik i BE-sё ka fjetur shumё gjatё, sepse faktet i ishin parashtruar nga brenda, pra nga organizata ECHO.

Ministrat po veprojnё pikёrisht tani, sepse brenda BE-sё janё shfaqur infeksionet e para nga ebola. I njёjti model veprimi vёrehet edhe nё SHBA. Pra trokitja e rrezikut nё shtёpi i vё ata nё lёvizje. Deri tani Afrika ishte mjaft larg. Tani duhet tё ndihmohet shpejt e me vrull, pёr t'i bёrё ballё epidemisё sё ebolёs nё Liberi, Sierra Leone dhe nё Guinea. BE-ja duhet tё mbushё shpejt boshllёqet, qё nuk mund t'i pёrballojnё qeveritё dhe sistemet e shёndetёsisё sё kёtyre vendeve. Shumё gjёra janё bёrё gabim edhe prej vet qeverive nё Afrikёn Perёndimore. Por qё tё qahesh tani pёr kёtё nuk sjell gjё, e rёndёsishme ёshtё aktualisht qё tё veprohet bashkarisht. Mjete financiare ka mjaft, por mungojnё ndihmёsit vullnetarё tё kualifikuar, tё cilёt nga Europa tё mund tё shkojnё nё Afrikё. Pёrpjekjet e mirёfillta pёr tёrheqjen e kёtij personeli kanё nisur vetёm tani nё front tё gjerё. Eshtё shumё vonё, ҫdo ditё vlen, ҫdo ditё e mё shumё njerёz infektohen me virusin vdekjeprurёs. Kёto detyra duhet t'i ҫojnё pёrpara shtetet e mёdha nё BE, Gjermania, Franca, Britania e Madhe, Italia, Spanja. Varja e shpresave tek strukturat dhe orgjitё e koordinimit tё BE-sё dhe organizatave tё tjera jo qeveritare, mund tё zgjasin shumё.

BE-ja fillimisht do tё emёrojё njё „tё ngarkuar“ dhe tё mendojё pёr njё mision tё vetin civil tё BE-sё. Por kohё nuk ka mё. Ndёrkohё ka njё koordinim tё angazhuar prej komisares sё BE-sё Georgieva, e cila qysh nё mars tёrheq vёmendjen pёr rreziqet e ebolёs. Se pёrse duhet edhe njё nivel tjetёr koordinimi nё BE, ky mbetet njё sekret i ministrave tё jashtёm. Ideja e njё „trupe tё helmetave tё bardha“, pra krijimi i njё grupi nga Europa me luftёtarё tё epidemisё nё gatishmёri, ёshtё mirё, por nё krizёn aktuale ai nuk mund tё ndihmojё. Kёta „helmet-bardhё“ janё menduar pёr epidemitё e ardhshme. Pёr parandalimin e pёrhapjes sё mёtejshme tё ebolёs sё tmerrshme, duhet tё krijohen dhe tё pajisen sistemet e shёndetёsisё nё shtetet e prekura. Veҫ kёsaj duhet intensifikuar puna sqaruese me popullsinё nё Afrikёn Perёndimore. Kjo do tё kёrkojё vite dhe duhet tё jetё njё detyrё e rёndёsishme pёr politikёn e zhvillimit tё BE-sё. Qёndrimi indiferent ndaj epidemisё ёshtё i dёmshёm, sepse shumё shpejt ajo mund tё prekё kёdo.