Kako do dvojnog državljanstva?

Nemačka sebe dugo nije smatrala useljeničkom zemljom. Vlada kancelarke Angele Merkel i dalje podržava zakon koji ne predviđa mogućnost dobijanja dvojnog državljanstva. Socijaldemokrate i Savez 90/Zeleni već su pokušali da modernizuju stari zakon iz 1913. Taj pokušaj 2000. godine nije urodio plodom, ali opozicija i dalje pokušava da inicira reforme koje bi strancima trebalo da olakšaju put ka dobijanju nemačkog državljanstva.

Građani koji stiču pravo na nemačko državljanstvo bi trebalo da imaju mogućnost da zadrže oba pasoša. Međutim, Bundesrat (Gornji dom nemačkog parlamenta) u kojem su tada dominirali demohrišćani, sprečio je izmene zakona. Tako je nastala situacija koja je samo dodatno raširila nezadovoljstvo među useljenicima, kaže Jens Šnajder, koji se na Univerzitetu Osnabrik bavi migracionim istraživanjima: „Ona ima veliku eksplozivnu snagu. Kada odemo u škole i posmatramo mlade, onda vidimo da među njima postoji veliki problem otuđivanja. Oni tačno znaju šta se dešava. Postoje različite reakcije, ali vrlo je malo pozitivnih.“

Isuviše ukomplikovana pravna situacija

Mnogi ljudi dolaze iz zemalja, koje svoje bivše građane ne žele da ispišu iz državljanstva. Pored Maroka tu je još i Sirija, Iran i desetine drugih zemalja. Ko iz njih potiče i želi da uzme nemačko državljanstvo, u Nemačkoj mora da podnese poseban zahtev za zadržavanje državljanstva zemlje porekla. Tek tada ovi građani mogu dobiti i nemačko državljanstvo.

Pravo na dvojno državljanstvo ima i tri miliona tzv. „povratnika“, Nemaca iz bivšeg Sovetskog saveza, deca čiji su roditelji Amerikanci i useljenici iz zemalja Evropske unije. Svi ostali useljenici moraju da se odluče koje državljanstvo žele da imaju - nemačko ili zemlje porekla.

To je posebno teško za decu migranata rođenu u Nemačkoj. Ona do svoje 18. godine imaju dva državljanstva, ali između 18. i 23. godine moraju da se odluče da li žele da zadrže nemačko državljanstvo. Ukoliko to žele, onda najpre moraju da se ispišu iz onog drugog državljanstva, što može da potraje nekoliko meseci, pa i godinu.

Suzane Vorbs iz nemačkog Saveznog ureda za migracije i izbeglice ističe da se pri tome mora voditi računa o rokovima: „Imamo slučajeva gde se zahtev za otpuštanje iz državljanstva zemlje porekla kasno podnosi. To znači da su se dotične osobe odlučile za nemačko državljanstvo, ali nisu pravovremeno dokazale da su ispisane iz onog drugog, na primer turskog. U tom slučaju gube nemačko državljanstvo kada napune 23 godine. Te osobe se onda tretiraju kao stranci. A to znači da moraju da podnesu zahtev za dozvolu boravka, jer više nemaju neograničenu boravišnu dozvolu.“

Možda će nešto promeniti izbori

Mnoge građane turskog porekla koji su rođeni u Nemačkoj ljuti, to što pod pritiskom moraju da se odluče za jedno državljanstvo. Imaju velike emocionalne probleme da se ispišu iz državljanstva zemlje iz koje potiču njihovi roditelji. Stiču utisak da time moraju da se odreknu kulture, domovine i identiteta.

Socijaldemokrate i Zeleni obećali su da će omogućiti dobijanje dvojnog državljanstva u slučaju da na parlamentarnim izborima, koji će biti održati na jesen, dobiju većinu. Isto je obećala i Levica.

Autor: Volfgang Dik / Jakov Leon
Odgovorni urednik: Ivan Đerković