Istraživanje bez granica

Istraživači i naučnici iz inostranstva uvek su imali teškoće da nađu svoje mesto u Nemačkoj. To važi i za građane Evropske unije, ali i za takozvani „ treći svet“ odnosno građane zemalja van evropskog privrednog sistema. Ipak, oko osam odsto svih naučnika na nemačkim univerzitetima su stranci, među njima je oko 2.000 profesora.

Više istraživača idu u Nemačku

Broj stranih naučnika na nemačkim univerzitetima poslednjih godina stalno raste, po podacima Nemačke službe za akademsku razmenu (DAAD). U 2005-oj godini između Alpa i Severnog mora živelo je oko 20.000 stranih istraživača, a samo četiri godine kasnije – taj broj se popeo na oko 30 hiljada. Za takav rast, prvenstveno u broju naučnih radnika iz takozvanog trećeg sveta, zaslužan je pre svega novi zakon o doseljenicima donet 2007.

Naučnici iz zemalja trećeg sveta sada daleko lakše nalaze radno mesto na kome mogu da se bave istraživanjem. Pre reforme zakona, bila im je neophodna dozvola boravka u svrhu zaposlenja u Nemačkoj. A svaka ta dozvola morala je da se se posebno potvrdi od strane Nemačkog zavoda za zapošljavanje i Službe za strance. Po novom zakonu, istraživačima je sada potrebna samo dozvola boravka u svrhu istraživanja, a dobijanje te dozvole daleko je jednostavnije. Uslov je da strani istraživali imaju zvaničan sporazum o svojom projektu istraživanja sa priznatom institucijom u Nemačkoj.

Lakše povezivanje

Sa takvom dozvolom, istraživači u Nemačkoj mogu da rade van univerziteta , ali i da predaju na fakultetima. Više ne važi pravilo da strani naučni radnik može da se zaposli jedino ako ne postoji adekvatan kandidat u Nemačkoj ili iz zemalja EU.

Doduše, za dozvolu boravka neophodno je da istraživač ima određen nivo prihoda. To na zapadu Nemačke znači platu preko 1.750 evra neto mesečno i oko 1.500 u Istočnoj Nemačkoj.

Nove mogućnosti za doktorante

Novi propisi odgovaraju i budućim doktorima nauka, ukoliko rade disertaciju u okviru naučnog istraživanja, i zbog toga se nalaze na priznatoj istraživačkoj instituciji u Nemačkoj.

Naučni radnik, koji ima pravo boravka u drugim zemljama EU, mora da dobije vizu za duže boravke, i dozvolu boravka, da bi sproveo deo svog istraživanja u Nemačkoj. Naučnici kojima je potrebna viza za putovanje u Nemačku, moraju da je preuzmu u diplomatskim predstavništvima u svojoj zemlji. Za dozvolu boravka odgovorna je Kancelarija za strance u čijoj je nadležnosti istraživačka institucija u Nemačkoj.

Strani naučnici mogu da za vreme svog boravka dovedu i bračnog druga i decu (do 16 godina) koji imaju isti pravni status. Dakle, i bračni drug može da radi u Nemačkoj – i kao zaposleni a i samostalno.

Autor: Nenad Kreizer
Redakcija: Jakov Leon