Historyczny gest polskich i niemieckich biskupów. Wspólna msza w Gliwicach

Liturgia - w intencji pokoju i pojednania - sprawowana była po polsku i niemiecku z udziałem biskupów z obu krajów i ok. 1,5 tys. osób, w niedzielę (31.08) wieczorem w gliwickiej katedrze. Eucharystii przewodniczyli abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski i kard. Reinhard Marx, przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec.

Niektórzy uważają to za cud

- Kościół musi być budowniczym mostów pojednania i niosącym pokój. Nasze doświadczenia związane z wojną, terrorem czy przemocą w Iraku, Syrii czy na Ukrainie zobowiązują nas jako chrześcijan, by nieść świadectwo pokoju, walczyć o godność wszystkich bez wyjątku ludzi” – mówił w kazaniu arcybiskup Monachium i Fryzyngi.

- W zjednoczonej Europie mamy obowiązek jako Kościół z Polski i Niemiec nieść sprawiedliwość, pokój i przebaczenie. Musimy walczyć z izolacją, nacjonalizmem w naszym życiu czy w pracy. Możemy przeciwstawić się temu modlitwą, udziałem w liturgii, wspólnymi pielgrzymkami wszystkich narodów” – głosił.

Kard. Marx dał wyraz swej radości, że 75 lat po wybuchu II wojny światowej wspólnie mogą się modlić biskupi polscy i niemieccy. - Niektórzy uważają to za cud, że dzisiaj niemiecki biskup i kardynał może uczestniczyć we mszy w Gliwicach. Ale czyż troska o pokój i sprawiedliwość nie jest zadaniem Kościoła? To nie jest cud, to jest nasze głoszenie Ewangelii” – zaznaczył.

Niemiecki kardynał mówił też, że przebaczenie w duchu Ewangelii nie jest obowiązkiem Kościoła, ale jest dla niego wielkim wyzwaniem. Zwrócił uwagę, jak ważne jest to by pokazać prawdziwą historię, oczyszczać pamięć i pokazywać wagę wspólnoty, jak ją pielęgnować i dbać o dalszy jej rozwój.

Przewodniczący Episkopatu Niemiec stwierdził, że II wojna światowa odzwierciedliła wszelkie przerażające wyobrażenia, jakie kojarzymy z wojną. - Dopuszczono się upodlenia, przemocy i całkowitego zniszczenia. To, co wtedy wyszło z Niemiec, wstrząsa do dnia dzisiejszego nami – Kościołem w Niemczech. Dotknięci, stoimy przed tą rzeczywistością, że w czasie wojny ówczesny Kościół niemiecki nie potępił tego aktu – mówił.

Modlitwa w miejscu prowokacji

Po kazaniu odmówiono modlitwę powszechną. Dwa wezwania były odczytane w języku niemieckim, dwa – w polskim.

Uroczystość rozpoczęła się procesją do katedry z pobliskiego Centrum Edukacyjnego im. Jana Pawła II. W orszaku szli koncelebransi: towarzyszący kard. Marxowi bp Wolfgang Ipolt z Görlitz oraz metropolita katowicki abp Wiktor Skworc i inni dostojnicy Kościoła a także , przedstawiciele Żydowskiej Gminy Wyznaniowej, księża wchodzący w skład Kolegium Konsultorów Diecezji Gliwickiej oraz duchowni. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele władz miasta z prezydentem i województwa śląskiego oraz mieszkańcy Gliwic.

Po Mszy św. uczestnicy uroczystości udali się pod budynek dawnej radiostacji, by tam modlić się z okazji 75. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Tam 31 sierpnia 1939 r. w niemieckich wówczas Gliwicach do radiostacji wtargnęło kilku uzbrojonych esesmanów w cywilnych ubraniach. Sterroryzowali niemiecką załogę i nadali po polsku komunikat: "Uwaga! Tu Gliwice. Radiostacja znajduje się w polskich rękach...". Podczas prowokacji zamordowano Franciszka Honioka, polskiego Ślązaka, który uważany jest za pierwszą ofiarę II wojny światowej.

1 września 1939, Hitler w porannym przemówieniu w Reichstagu oświadczył: "Dziś w nocy Polska po raz pierwszy na naszym terytorium kazała strzelać do nas swym regularnym żołnierzom. Od godziny 5.45 odpowiada się im strzałami, a od tej chwili na bombę odpowie się bombą." Nazistowska propaganda przedstawiła III Rzeszę jako ofiarę polskiej agresji.

1 września kardynał Marx udał się do Warszawy. Program jego pobytu przewiduje spotkanie z arcybiskupem warszawskim, kard. Kazimierzem Nyczem. Uda się także do grobu bł. ks. Jerzego Popiełuszki oraz zwiedzi Muzeum Powstania Warszawskiego.

epd / Małgorzata Matzke