گمانه‌زنی درباره علت حضور برادر روحانی در وین
۱۳۹۳ تیر ۲۳, دوشنبه
روز گذشته (یک‌شنبه، ۲۲ تیر/ ۱۳ ژ.ئیه) تصویرهایی در رسانه‌های داخلی و خارجی منتشر شد که نشان می‌داد حسین فریدون، برادر و دستیار ویژه رئیس جمهور به جمع مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران اضافه شده است.
حضور حسین فریدون در وین از این جهت بیشتر جلب توجه کرده که پیش از این خبر آن منتشر نشده بود و توضیح‌های مقام‌های دولتی ایران درباره علت این سفر مبهم و متناقض به نظر می‌رسد.
افزون بر این، برادر حسن روحانی همزمان با پیوستن وزیران خارجه آلمان، بریتانیا، فرانسه و آمریکا به جمع مذاکراه‌کنندگان به وین سفر کرد و این همزمانی بازار گمانه‌زنی‌ها را داغ‌تر کرده است.
ماموریت ویژه، به درخواست ظریف یا روحانی؟
محمدرضا صادق مشاور حسن روحانی در امور رسانه‌ای درباره حضور غیرمنتظره حسین فریدون در وین به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت، این سفر به درخواست وزیر خارجه، محمدجواد ظریف و برای انتقال نتایج مذاکرات تیم ایران با گروه ۱+۵ به رئیس جمهور انجام شده است.
سایت خبری فرارو در روایت دیگری از این سفر به نقل از یک عضو هیئت مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران نوشت: «بنا به درخواست رئیس جمهور، آقای فریدون جهت حضور در این دور از مذاکرات به وین سفر کرد تا گزارشی تفصیلی از آنچه که در دور اخیر مذاکرات روی داده به اطلاع آقای دکتر روحانی برساند.»
عضو تیم مذاکرات ایران که نامش فاش نشده، این اقدام را با توجه به طولانی بودن این دور از گفتگوهای هسته‌ای امری بدیهی توصیف کرد و درباره "هرگونه گمانه‌زنی بی‌اساس" به رسانه‌ها هشدار داد.
دور ششم مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان) از یازدهم تیرماه در وین آغاز شد و با توجه به شکاف عمیق میان دو طرف مشخص نیست تا پایان مهلت تعیین شده (۲۹ تیر/ ۲۰ ژ.ئیه) به نتیجه برسد.
"چشم و گوش رئیس جمهور" در مذاکرات هسته‌ای
پایگاه خبری "بلومبرگ" در گزارشی پیوستن برادر رئیس جمهور به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران را نشانه اهمیت این دور از گفتگوها ارزیابی کرده است.
خبرگزاری فارس با استناد به این گزارش نوشت: «ایران برای اولین بار برادر حسن روحانی، رئیس‌جمهور را به عنوان ناظر ویژه به مذاکرات هسته‌ای در وین اعزام کرده که این نشانه اهمیت هفته آخر مذاکرات پیش از ضرب‌الاجل ۲۰ ژوئیه است.»
"بلومبرگ" از قول یک تحلیلگر گروه بحران بین‌الملل، حسین فریدون را "چشم و گوش رئیس‌جمهور ایران" خوانده و سفر او به وین را نشانه احتمالی تمایل بیشتر ایران برای دستیابی به توافق توصیف کرده است.
در تصویرهایی که از نشست مشترک تیم مذاکره‌کننده ایران با وزیران خارجه آلمان، بریتانیا و فرانسه منتشر شده حسین فریدون در صندلی سمت راست ظریف نشسته است..
تا کنون درباره حضور احتمالی برادر رئیس جمهور در گفتگوهای ظریف با همتای آمریکایی‌اش، جان کری گزارشی منتشر نشده است. دور دوم گفت‌وگوی دوجانبه‌ی وزیران خارجه ایران و آمریکا ظهر دوشنبه، ۲۳ تیرماه برگزار شد.
پیام محرمانه ایران به غرب؟
جان کری پیش از سفر به وین از وجود اختلاف‌های اساسی میان ایران و آمریکا سخن گفته بود. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران نیز به اختلاف‌نظرها میان ایران و کشورهای غربی در مسائل اصلی اشاره کرده است.
سایت خبری "تابناک"، متعلق به محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعزام فریدون به وین را یک اتفاق بی‌سابقه خوانده و می‌نویسد: «این تصمیم با هیچ توضیحی همراه نبوده و شاید از سوی طرفین غربی تحلیل به تضعیف تیم مذاکره کننده شود.»
بنا بر این گزارش حضور حسین فریدون در مذاکرات هسته‌ای که حساس‌ترین مرحله خود را می‌گذراند، می‌تواند از نظر تحلیلگران غربی به تضعیف تیم مذاکره‌کننده ایران و وجود یک "رئیس سایه" در کنار رئیس هیئت ایرانی (محمد جواد ظریف) تعبیر شود.
"تابناک" در ادامه گزارش خود می‌پرسد: «آیا این اقدام آن هم در این مقطع حساس ضرورتی داشت و کمکی به پیشبرد مذاکرات می‌کند؟»
برخی از ناظران احتمال می‌دهند که حسین فریدون حامل پیام‌های محرمانه‌ی ایران برای کشورهای غربی باشد. این گمانه‌زنی با تو به سابقه گفتگوها و توافق‌های محرمانه میان دو طرف پربیراه به نظر نمی‌رسد.
مطابق گزارش‌هایی که مقام‌های ایرانی و غربی آنها را تلویحا یا آشکار تائید کرده‌اند توافق مقدماتی هسته‌ای در آذرماه سال گذشته در پی چند دور مذاکره محرمانه میان ایران و آمریکا حاصل شده است.