سپاه فرماندهان ارشد و افسران میانی را از سوریه خارج کرده است

خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه ۱۲ بهمن (اول فوریه) در یک گزارش اختصاصی به نقل از پنج منبع که نام آنها را افشا نکرد نوشت جمهوری اسلامی فرماندهان ارشد و افسران میانی خود را از سوریه خارج کرده است. تهران قصد دارد برای حفظ نفوذ خود در سوریه بیش از پیش از اهرم شبه‌نظامیان شیعه متحدش استفاده کند.  آنها گفته‌اند علت این اقدام حملات سنگین و پی در پی اسرائيل به مواضع سپاه در سوریه است.

به گفته این منابع سپاه پاسداران  بر اثر حملات اسرائیل از دسامبر گذشته به این سو بیش از نیمی از اعضا، از جمله یکی از ژنرال‌های اطلاعاتی ارشد خود را از دست داده است. جمهوری اسلامی از یک دهه پیش که برای کمک به بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در جنگ داخلی این کشور دخالت کرد، تاکنون چنین تلفاتی را متحمل نشده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

اشاره این گزارش به کشته شدن تعدادی از اعضای رده بالای سپاه بر اثر حملاتی است که به اسرائيل نسبت داده می‌شود، از جمله کشته شدن سید رضی موسوی، یک فرمانده ارشد نیروی قدس که در چهارم دی‌ماه در دمشق کشته شد.

رویترز به نقل از این منابع نوشت از آنجایی که "تندروها در تهران خواهان انتقام گیری هستند"، حکومت ایران تصمیم گرفت افسران ارشد و میانی خود را از سوریه خارج کند، "زیرا نمی‌خواهد پایش به طور مستقیم به درگیری‌های خاورمیانه کشیده شود."

آنها گفته‌اند این در حالی است که ایران "قصد خروج از سوریه  که بخش کلیدی حوزه نفوذش است نداشته"، اما این "بازنگری نشان می‌دهد که چگونه عواقب جنگی که توسط حماس در حمله هفتم اکتبر  به اسرائیل آغاز شد، در حال آشکار شدن در منطقه است."

با آغاز این جنگ و در حالی که "محور مقاومت"، متشکل از گروه‌هایی از لبنان، یمن، عراق و سوریه در برابر اسرائیل و آمریکا وارد میدان شده‌اند، ایران که حامی این گروه‌ها است، تلاش کرده خود را از درگیری دور نگه دارد.

آنها فقط دفاتر خود را ترک کرده‌اند

یکی از منابع رویترز که از مقامات ارشد امنیتی منطقه‌ای است و از سوی تهران مطلع شده، گفته است که فرماندهان ارشد سپاه به همراه ده‌ها افسر رده میانی آن سوریه را ترک کرده‌اند. او این را به عنوان کاهش حضور ایران در این کشور توصیف کرد. منبع یاد شده نگفت که چه تعداد از آنها سوریه را ترک کرده‌اند و رویترز به طور مستقل قادر به تعیین آن نیست.

اما یک منبع دیگر که یکی از مقامات منطقه‌ای نزدیک به ایران است، گفت که نیروهای سپاه هنوز در سوریه هستند، اما دفاتر خود را ترک کرده‌اند و دور از چشم می‌مانند. به گفته او ایرانی‌ها سوریه را رها نمی‌کنند اما حضور و تحرکات خود را تا حد زیادی کاهش دادند.

رویترز نتوانسته است برای اظهار نظر با سپاه پاسداران تماس بگیرد و وزارت اطلاعات سوریه به سوالات ایمیل شده در این رابطه پاسخی نداده. سه تن از این منابع به رویترز گفتند که سپاه با کمک حزب‌الله لبنان عملیات سوریه را از راه دور مدیریت خواهد کرد. حزب‌الله نیز به درخواست این خبرگزاری برای اظهار نظر پاسخ نداد.

بیشتر بخوانید:انفجار در زینبیه دمشق؛ "مقر نیروهای سپاه هدف حمله بوده است"

این منابع همچنین گفتند که این تغییرات تاکنون تأثیری بر عملیات ایران نداشته است. یکی از این منابع که یک ایرانی است، گفت: «کاهش نیرو به تهران کمک می کند تا از وارد شدن به جنگ اسرائیل و غزه جلوگیری کند.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

از زمان شروع جنگ غزه، اسرائیل حملات هوایی چند ساله خود را با هدف کاهش حضور ایران در سوریه افزایش داده و بارها به مواضع سپاه و حزب‌الله حمله کرده است. با این حال اسرائیل به ندرت درباره حملات خود در سوریه اظهار نظری می‌کند و مسئولیت حملات اخیر در سوریه را نیز برعهده نگرفته است. ارتش اسرائیل در پاسخ به سوالات رویترز گفت که در مورد گزارش رسانه‌های خارجی اظهار نظری نمی‌کند.

جابجایی در نگرانی از حفره اطلاعاتی

سید رضی موسوی تنها یکی از فرماندهان سپاه قدس بود که در حمله منتسب به اسرائيل کشته شد. رسانه‌های ایران روز ۳۰ دی اعلام کردند که در یکی از حملاتی که به اعضای سپاه در سوریه شد، پنج تن از آنان کشته شدند که یکی از آنها افسر اطلاعات نیروی قدس بوده که مسئول عملیات برون مرزی سپاه را برعهده داشته است. این حمله یک ساختمان در دمشق را با خاک یکسان کرد.

بیشتر بخوانید:سپاه کشته شدن چهار عضو خود در دمشق را تأیید کرد

رویترز برای این ماجرا با شش منبع آگاه از وضعیت استقرار نیروهای ایران در سوریه صحبت کرد که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نام‌شان فاش شود.

سه تن از این منابع گفتند که سپاه نگرانی خود را با مقامات سوری مبنی بر نشت اطلاعات از درون نیروهای امنیتی سوریه  در میان گذاشته است.

منبع دیگری که با عملیات ایران در سوریه آشنا است، گفت که حملات دقیق اسرائیل باعث شد که سپاه در "اوج نگرانی از نفوذ اطلاعاتی"، مکان‌های عملیاتی و محل اقامت افسران خود را جابجا کند.

بیشتر بخوانید:سفر "مهم" قاآنی به سوریه همزمان با تکذیب "حضور فیزیکی" ایران

سه تن از منابع گفتند که سپاه یک بار دیگر جنگجویان شیعه را از افغانستان و پاکستان برای اعزام به سوریه استخدام می‌کند، کاری که در مراحل اولیه جنگ در سوریه نیز کرد. این مقام منطقه‌ای نزدیک به ایران همچنین گفت که سپاه پاسداران از این پس بیشتر از شبه نظامیان شیعه سوری استفاده می‌کنند.

گریگوری برو، تحلیلگر گروه اوراسیا که یک شرکت مشاوره تهدیدهای سیاسی است گفته که "شکست در حفاظت از فرماندهان" موقعیت ایران را "به وضوح تضعیف کرده"، اما بعید است تهران به تعهدش به سوریه برای حفظ نقش خود در این کشور پایان دهد.