مسکو یک گروه پنج نفری از شهروندان جمهوری آذربایجان را که با نهادهای امنیتی/نظامی جمهوری اسلامی مرتبط بوده‌اند، به باکو مسترد کرده است.
یکی از این افراد، طالع یوسف‌اف، ملقب به "حاج تقی" است که پیشتر نام او در پرونده سوء قصد به ائلمار ولی‌یف شهردار شهر گنجه آذربایجان در سال ۲۰۱۸ توسط یونس صفراف مطرح شده است. صفراف همان زمان بازداشت و بعد از محاکمه به حبس ابد محکوم شده بود. او که در سال ۲۰۱۶ وارد ایران شده و هشت ماه در حوزه علمیه قم درس خوانده بود، در دادگاه اعلام کرد که "از عمل خود پیشمان نیست."
بر اساس گزارش وزارت امنیت ملی آذربایجان، یوسف‌اف، ۵۵ ساله، نیز در سال ۲۰۱۶ وارد ایران شده و مشغول جذب شهروندان جمهوری اسلامی در نیروهای "حسینیون" به منظور آموزش‌های نظامی و اطلاعاتی و مشارکت در جنگ سوریه بوده است.
جمهوری آذربایجان می‌گوید نیروی قدس، بازوی برون مرزی سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی شهروندان جمهوری آذربایجان را تحت عنوان نیروهای "حسینیون"، جذب و راهی جنگ سوریه کرده است. ایران گروه‌های مشابهی تحت عنوان لشکر فاطمیون و زینبیون از شهروندان افغانستان و پاکستان را نیز در جنگ سوریه به خدمت گرفته است.
شبه نظامیان "حسینیون" بنا بر گفته مقامات آذربایجان، در طرح‌های تروریستی در داخل خود این کشور نیز به خدمت گرفته شدهاند.
بازداشت در سوریه یا روسیه؟
گزارش وزارت اطلاعات جمهوری آذربایجان درباره نحوه بازداشت یوسف‌اف و افراد دیگر و استرداد آنها توسط روسیه توضیحی نداده؛ موضوعی که به گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای درباره بازداشت این افراد در سوریه توسط ارتش روسیه و حتی تحویل این افراد به اسرائیل و استرداد به باکو منجر شده است.
یک مقام رسمی جمهوری آذربایجان که نخواست نامش برده شود، به بخش فارسی دویچه وله گفت که این افراد در روسیه بازداشت و چهارشنبه هفته گذشته (۳۰ آذرماه) از همان‌جا تحویل جمهوری آذربایجان شدند.
در گزارش دادستانی جمهوری آذربایجان نیز به صورت تلویحی آمده که بعد از مشخص شدن محل اختفای این افراد، آنها توسط روسیه بازداشت و تحویل باکو شدند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آرزو نقی‌یف از مقامات امنیتی سابق و نماینده پارلمان جمهوری آذربایجان نیز به بخش فارسی دویچه وله گفت این افراد تحت تعقیب پلیس اینترپل بوده و بنابر توافق استرداد مجرمان میان مسکو و باکو، به جمهوری آذربایجان تحویل داده شدند.
او گفت استرداد این افراد با هماهنگی اینترپل نشان می‌دهد که هیچ انگیزه سیاسی در پشت بازداشت افراد یاد شده نبوده و اتهام آنها بر اساس مستندات جنایی انجام شده است.
وزارت اطلاعات جمهوری آذربایجان این افراد را به تشکیل "گروه افراطی مذهبی غیرقانونی" در خارج از کشور، مشارکت در آموزش‌های نظامی و عملیات "تروریستی و تخریباتی" در کشوری ثالث با مخفی کردن هویت واقعی با کمک نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی.متهم کرده است.
گزارش می‌گوید که یوسف‌اف در جذب شهروندان ایرانی در گروه "حسینیون" فعال بوده است.
حسینیون فراتر از طرح جنگ در سوریه
جمهوری آذربایجان آبان امسال از دستگیری یک گروه وابسته به وزارت اطلاعات ایران و بازداشت ۱۹ عضو "حسینیون" خبر داد. در میان اسامی افراد بازداشت شده، نام اورخان اسدف نیز دیده می‌شد.
پاییز پارسال دولت قبرس از بازداشت این فرد به اتهام طراحی عملیات برای ترور چند تاجر اسرائیلی در این کشور خبر داده و روزنامه «پولیتیس» چاپ نیکوزیا نیز نوشته بود که اورخان اسداف، شهروند جمهوری آذربایجان، با هدف عمل تروریستی و بررسی احتمال ربودن اسرائیلی‌ها به ماموریت قبرس اعزام شده بود. او به استفاده از گذرنامه جعلی کشور روسیه و پولشویی نیز متهم شده است.
اورخان اسداف در بازجویی به پلیس قبرس گفته است که از فردی به نام محمد مبلغ ۴۰ هزار دلار دریافت کرد تا این ماموریت را عملی کند. جزئیاتی در مورد هویت فرد مذکور اعلام نشده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
گزارش وزارت اطلاعات جمهوری آذربایجان نیز می‌گوید اعضای گروه بازداشت شده از طریق کشورهای ثالث به تهران رفته و بعد از تحویل مدارک شناسایی خود و دریافت پاسپورت‌های جدید جعلی و نیز آموزش عقیدتی و اطلاعاتی، با هواپیمای باری به سوریه اعزام شدهاند.
سوء قصد به جان شهردار گنجه در سال ۲۰۱۸ نیز مربوط به یکی از اعضای گروه "حسینیون" بود که نام یوسف‌اف، ملقب به حاج تقی، نیز در همان پرونده مطرح شد.
همان زمان وزارت کشور و دادستانی کل جمهوری آذربایجان با انتشار گزارش‌های جداگانه اعلام کردند که عامل شلیک به شهردار گنجه و محافظ او به مدت هشت ماه در شهر قم اقامت داشته و سپس برای آموزش‌های نظامی راهی سوریه شده بود.
یونس صَفَراف، عامل سوء قصد و متولد شهر گنجه که همان زمان بازداشت شد، شهروندی روسیه را داشت و هم‌زمان با یوسف‌اف در سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرده بود.
طبق اعلام دادستانی جمهوری آذربایجان، صفراف قصد داشت با تشکیل سازمانی با نام وحدت مسلمانان آذربایجان (حسینیون) و دعوت مردم به ترور مقامات، زمینه را برای ایجاد آشوب در کشور و برقراری دولت اسلامی تحت قوانین شریعت آماده کند.
دولت باکو می‌گوید توحید ابراهیم‌بیلو، شهروند معمم جمهوری آذربایجان و تحصیل کرده حوزه علمیه قلم از رهبران گروه "حسینیون" هنوز در ایران اقامت دارد.
مقامات جمهوری اسلامی نسبت به بازداشت و مسترد شدن این افراد واکنش نشان نداده‌اند، اما روابط دو کشور طی ماه‌های گذشته به شدت به سردی گراییده است.