«زندان طالبان کمتر از دوزخ نیست»

«وقتی که وحشت و شکنجه‌های آن زمان به یادم می‌آید، موهای بدنم سیخ می‌شود و شبانه کابوس وحشتناک، خواب را بر من حرام می‌کند.»
این گفته‌های شخصی به نام مستعار محمود است که یک دوره زندان را در زیر حاکمیت طالبان سپری کرده است.

محمود به دویچه وله گفت که در داخل زندان هر شب آرزوی مرگ می‌کرد، زیرا رفتار طالبان در زندان انسانی نبود. 

او داستان زندانی شدن‌اش را این گونه بیان می‌کند: «یک روز من را به اداره امنیت ملی در ولایت خوست خواستند. هیچ باورم نمی‌شد که به ما این قدر ظلم شود، به خاطری که من هیچ کاری نکرده بودم و فعالیت‌های مدنی خود را جایز می‌دانستم. اما زمانی که در اداره امنیت ملی رفتم، بدون هیچ پرسش و پاسخی من را به نظارت خانه بردند. آن قدر شکنجه و لت و کوب کردند که حتی پرده گوشم پاره شد. برایشان گفتم که من چه گناه کردم؟ بدون اینکه صحبت‌های من به پایان برسد، به سر و صورتم زدند و با قهر و غضب یکی از آنها صدا زد: ‹خنزیر صدای خوده نکش›.»

 او می‌گوید ده نفر همزمان او را لت و کوب و شکنجه می‌کردند: «کاش تنها لت و کوب می‌کردند. در ۲۴ ساعت یک بار به گونه‌ای غذا می‌دادند که شاید سگ هم نمی‌خورد، به خاطری که غذاهای باقی مانده از غذای خود را داخل یک بشقاپ کثیف پیشم می‌گذاشتند.»

محمود می‌گوید پس از آنکه شماری از دوستانش از طریق رسانه‌ها خواهان آزادی او شدند و بزرگان ولایت خوست واسطه شدند، طالبان او را آزاد ساختند. او می‌گوید اما طالبان از فیس‌بوک‌اش مطلبی را نشر کردند که گویا «من بد کردم که از بیرق حکومت پیشین و یا از بیرق خود دفاع کردم.»

محمود که از طریق تلفون قصه‌اش را بیان می‌کرد، لحظه‌ای سکوت کرد و بعد چنین توضیح داد: «کاش مرا می‌کشتند، نه این که با تحقیر و توهین آزادم می‌کردند.» او در مورد آنچه توهین و تحقیر می‌خواند، بیشتر توضیح داد: «زمانی که از اداره بیرونم کردند، مردم را جمع و در مقابل چشمان همه موهایم را تراشیدند. از آنها خواهش کردم که با موهایم هر کاری که می‌کنید بکنید، اما صورتم را سیاه نکنید. با اهانت تمام گفتند: ‹چب باش خنزیر›».

در رسانه‌های اجتماعی ویدیوهای زیادی به نشر رسیده است که طالبان صورت جوانان را سیاه کرده و در کوچه و بازار در میان مردم می‌گردانند. 

دویچه وله با شماری از افراد دیگری نیز صحبت کرده است که به اتهام انتقاد از حکومت طالبان، فعالیت مدنی، کار در حکومت پیشین و یا اعلام حمایت از پرچم ملی سه رنگ افغانستان بازداشت شده اند. 

شخص دیگری به نام مستعار شمس که از منتقدین شیوه حکومتداری طالبان است، در صحبت با دویچه وله گفت: «من این را قبول دارم که با من رفتار غیرانسانی صورت گرفته است، اما باز هم به مبارزه خود ادامه می‌دهم.»

 شمس می‌گوید در زندان او را نه تنها شکنجه فیزیکی، بلکه آزار روانی نیز داده اند: «از داخل موبایلم عکس‌های شخصی و فامیلی من را گرفتند و اذیتم کردند. از تلفون من به کسانی دیگر پیام‌های را فرستادند که حالا نمی‌توانم در مورد آن صحبت کنم.» 

او در پاسخ این که چگونه پیام‌هایی از تلفون او به دیگران فرستادند، گفت: «می‌خواستند بالایم اتهام فساد اخلاقی وارد کنند.» 

 شمس در ادامه افزود: «با عذر و زاری زیاد، در یک شبانه روز تنها یک بار به ما اجازه تشناب رفتن می‌دادند. هر صبح ما را با پاشیدن آب یخ و گاهی با آب جوش از خواب بیدار می‌کردند.» او در ادامه صحبت‌هایش تاکید کرد که «بلی من داستان فیلم را به شما قصه نمی‌کنم، بالای ما چنین ظلم‌هایی صورت گرفته است.»

او می‌گوید که به دلیل شدت شکنجه در زندان، «هربار از آنان درخواست می‌کردم که من را بکشید و از این عذاب خلاصم کنید، بس است.» 

شمس افزود که دقیقاً سه ماه را در «دوزخ» طالبان سپری کرده است: «من در زندگی ام دوزخ را دیدم، اما بازهم کسی نمی‌تواند مانع مبارزه من شود. سرم فدای این وطن است.»

شمس می‌گوید که در زندان تنها نبوده، بلکه صدها جوان دیگر نیز بودند که در بند به سر می‌برند: «من جایی بودم که یک یوتیوبر افغان به نام اجمل حقیقی نیز در آن زندانی بود. او را هم آنقدر شکنجه و لت و کوب کردند که قابل شناسایی نبود.»

اجمل حقیقی، یوتیوبر افغان به اتهام توهین به مقدسات از سوی طالبان بازداشت شده است و چندین ماه است که در بند به سر می‌برد. گزارش‌هایی وجود دارد که او یک بار در زندان تلاش به خودکشی کرده است. بازداشت او با انتقادهای زیادی مواجه شده بود.

دویچه وله در مورد این گفتههای شهروندان بازداشت شده با شماری از مسئولین زندان‌های طالبان نیز صحبت کرد. آن‌ها که نخواستند نام شان نشر شود چون اجازه صحبت کردن ندارند، این ادعاهای بازداشت شده‌ها را رد کرده و افزودند که در زندان‌ها با زندانیان برخورد خوب صورت می‌گیرد و غذایی که برای کارمندان زندان‌ها تهیه می‌شود، به زندانیان نیز داده می‌شود. 

طالبان در یک سال حاکمیت شان به تکرار منتقدین حکومت، خبرنگاران، معترضان و مخالفان شان را بازداشت کرده اند. اما اغلب بازداشت‌شده‌ها پس از آزادی سکوت اختیار کرده اند. 

فیض‌الله جلال، استاد دانشگاه از جمله منتقدین طالبان بود که در ماه‌های اول حاکمیت این گروه به دلیل اظهارات تندش بازداشت شد. او که یک چهره شناخته شده بود، بعد از آزادی رفتار طالبان را آمیخته با خشونت و احترام عنوان کرده بود. 

جلال که بعداً به آلمان مهاجر شد، قبلاً در مصاحبه‌ای با دویچه وله در مورد آنچه در زندان بر او گذشت، گفته بود: «تنها در روز اول یک سیلی به صورتم و یک مشت به چشمم زدند. پس از آن مسئولین آنان به من گفتند که این کار توسط یک فرد غیرمسئول انجام شده است.»

نیکولیت ولدمن، عضو سازمان عفو بین الملل ماه گذشته به افغانستان سفر کرده و در جریان سفرش با زنانی گفتگو کرده است که به گفته آنان در زندان‌های طالبان شکنجه شده اند.

ولدمن در گفتگو با دویچه وله گفت از گفتگو با زنان بازداشت شده دریافته اند که آن‌ها در هنگام بازداشت لت و کوب و شکنجه فیزیکی و روانی شده اند. 

عفو بین‌الملل در ماه جولای نیز با نشر گزارشی، جزئیات مفصل از بدرفتاری‌های طالبان با زنان بازداشت شده و شکنجه آن‌ها را نشر کرد. 
این در حالی است که شماری از بازداشت شده حاضر نمی‌شوند در مورد آنچه در زندان بر آن‌ها گذشته است صحبت کنند، حتی اگر نام شان هم ذکر نشود.