1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Βουλγαρικός δάκτυλος πίσω από την επίθεση στην Κριμαία;

17 Οκτωβρίου 2022

Η ρωσική μυστική υπηρεσία FSB ισχυρίζεται ότι τα εκρηκτικά της επίθεσης προήλθαν από τη Βουλγαρία. Γιατί όμως η Ρωσία επιδιώκει εμπλοκή της Σόφιας;

https://p.dw.com/p/4IDCW
Ουκρανία, Ρωσία, Κριμαία, γέφυρα Κερτς,
Περαστκοί παρακολουθούν την πυρκαγιά στη γέφυραΕικόνα: Roman Dmitriyev/AFP/Getty Images

Τι σχέση έχει η Βουλγαρία με τα εκρηκτικά που εξερράγησαν σε φορτηγό στις 8 Οκτωβρίου 2022 στη γέφυρα μεταξύ της Ρωσίας και της χερσονήσου της Κριμαίας; Προήλθε το φορτηγό από τη Βουλγαρία, όπως ισχυρίστηκε η Μόσχα στις 11/10; Ή μήπως πέρασαν μέσω Βουλγαρίας «μόνο» τα εκρηκτικά, όπως υποστήριξε στις 12/10 η ρωσική μυστική υπηρεσία FSB.

Λίγες μέρες νωρίτερα πάλι η Μόσχα ισχυρίζονταν κάτι διαφορετικό: Ότι δηλαδή «τα εκρηκτικά ήταν κρυμμένα μέσα σε κατασκευαστικά υλικά πολυαιθυλενίου βάρος 22.770 κιλών και μεταφέρθηκαν βάσει συμβολαίου με αριθμό 02/08/2022 μεταξύ των εταιριών  "Translogistic UA" (Kιέβου) und "Baltex Capital S.A." (Ρούσε) από το λιμάνι της Οδησσού στην βουλγαρική πόλη Ρούσε. Από εκεί μεταφέρθηκαν στο λιμάνι Πότι της Γεωργίας.

Είναι προφανές ότι η Μόσχα προσπαθεί να εμπλέξει τη Βουλγαρία στην επίθεση κατά της γέφυρας στον πορθμό του Κερτς. Το απόγευμα της 9ης Οκτωβρίου ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε δηλώσει ότι το φορτηγό με τα εκρηκτικά αναχώρησε από τη Βουλγαρία. Έρευνα των βουλγαρικών αρχών, μεταξύ των οποίων και η υπηρεσία πληροφοριών DANS, κατέληξε όμως σε διαφορετικό συμπέρασμα.  Ο μεταβατικός πρωθυπουργός Γκαλάπ Ντόνεφ ανακοίνωσε το απόγευμα της 11ης Οκτωβρίου ότι το εν λόγω φορτηγό ουδέποτε πέρασε από την Βουλγαρία.

Για μια τέτοια έκρηξη απαιτούνται στρατιωτικά εκρηκτικά

έκρηξη, πορθμός Κερτς
To σημείο της έκρηξης στον πορθμό του Κερτς

Οδησσός (Ουκρανία), Ρούσε στον Δούναβη (Βουλγαρία), Πότι (Γεωργία), Αρμενία: Σύμφωνα με την FSB αυτή ήταν η διαδρομή που ακολούθησε ο εκρηκτικός μηχανισμός. Ο Τιμοχίρ Μπετσλόφ, ειδικός σε ζητήματα ασφάλειας στη δεξαμενή σκέψης Center for the Study of Democracy στη Σόφια έχει σοβαρές αμφιβολίες για τους ρωσικού ισχυρισμούς. Στην DW δηλώνει ότι «είναι εντελώς ασαφές πώς τα εκρηκτικά έφτασαν από την Οδησσό στη Ρούσε και από εκεί μέσω του λιμανού της Βάρνας στη Γεωργία».

Το γεγονός ότι τον Αύγουστο του 2022 η στάθμη στο Δούναβη μεταξύ Βουλγαρίας και Ρουμανίας ήταν εξαιρετικά χαμηλή καταρρίπτοντας ιστορικό ρεκόρ ανατρέπει όσα ισχυρίζονται οι Ρώσοι. Τη περίοδο αυτή ακόμη και πλοία με ουκρανικά σιτηρά προς εξαγωγή δεν περνούσαν από την παραμεθόρια πόλη Ρούσε, στα σύνορα Βουλγαρίας-Ρουμανίας. «Επιπλέον η FSB δεν δίνει καμία πληροφορία για το πώς μεταφέρθηκε το φορτίο από τη Ρούσε στη Βάρνα, από όπου τα φέρι μποτ πηγαίνουν στη Γεωργία», υπογραμμίζει ο Τιμοχίρ Μπετσλόφ.

Σύμφωνα με την FSB το φορτίο στο φορτηγό ζύγιζε περισσότερους από 22 τόνους. Πόσο από αυτό αποτελούνταν από εκρηκτικά; Ο Γκούσταβ Γκρέσελ, ειδικός σε στρατιωτικά ζητήματα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, εκτιμά: «Εάν οι φωτογραφίες που δημοσίευσε η Μόσχα για την έκρηξη είναι σωστές, τότε πρέπει τα εκρηκτικά να είχαν τεράστια ισχύ. Απαιτούνται επομένως μεγάλες ποσότητες στρατιωτικών εκρηκτικών υλών και όχι κάποιος αυτοσχέδιος μηχανισμός. Ο όγκος των εκρηκτικών βρίσκεται κοντά στο δύο τόνους».

Φορτηγό ή εκρηκτικά πέρασαν από πολλά σύνορα

Τιμοχίρ Μπετσλόφ, Center for the Study of Democracy, Σόφια
Ο Τιμοχίρ Μπετσλόφ, ειδικός σε ζητήματα ασφάλειαςΕικόνα: BGNES

Η ρωσική μυστική υπηρεσία FSB υποστηρίζει ότι περίπου δύο τόνοι εκρηκτικών μεταφέρθηκαν από την Ουκρανία πρώτα στην ΕΕ και από εκεί στη Γεωργία, την Αρμενία, τη βόρεια Οσετία και τη Ρωσία, χωρίς ωστόσο να γίνουν αντιληπτές από ακτίνες Χ, τελωνεία ή σκυλιά ανιχνευτές. Σύμφωνα με τον Γκούσταβ Γκρέσελ είναι σχεδόν απίθανο ένα τέτοιο ενδεχόμενο: «Δεν εξηγείται πως μια τόσο σημαντική ποσότητα εκρηκτικών σχεδιάζεται να περάσει από τόσο πολλά σύνορα την ώρα που ο κίνδυνος εντοπισμού είναι πολύ μεγάλος. Είναι παράλογο!"

Είναι απορίας άξιο γιατί η Μόσχα συνεχίζει να επιδιώκει την εμπλοκή της Βουλγαρίας στην επίθεση κατά της γέφυρας στο στενά του Κερτς: «Η Ρωσία χρειάζεται απεγνωσμένα έναν ‘προδότη‘ στις γραμμές του ΝΑΤΟ και η Βουλγαρία είναι ένα από τα πιο αδύναμα μέλη της συμμαχίας», εξηγεί ο Τιμοχίρ Μπετσλόφ, για να προσθέσει ότι στην Βουλγαρία υπάρχουν ισχυρές φιλορωσικές δυνάμεις, στις οποίες ανήκει και ο πρόεδρος της χώρας Ρουμέν Ράντεφ.

Κρίστοφερ Νέρινγκ

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος