Έργα τέχνης στον κάλαθο των αχρήστων

Μερικοί άνθρωποι ανακαλύπτουν την κλίση τους αργά στη ζωή τους. Αυτό ισχύει και για τη Σεσίλια Χιμένεθ από τη βόρεια ισπανική πόλη Μπόρια. Ως συνταξιούχος, η 81χρονη κατάφερε τελικά να αφοσιωθεί στο χόμπι της, που ήταν η ζωγραφική.  Η ηλικιωμένη κυρία είχε ενοχληθεί εδώ και πολύ καιρό από την τοιχογραφία «Ecce homo», η οποία κινδύνευε να καταρρεύσει στην εκκλησία που βρισκόταν. Χωρίς καμία καθυστέρηση, η αυτοανακηρυχθείσα συντηρήτρια πήρε χρώματα και πινέλα για να ομορφύνει το πεπαλαιωμένο έργο τέχνης.

Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας αποκατάστασης του έργου προκάλεσε γέλιο σε όλο τον κόσμο το 2012 και έγινε viral στο Ίντερνετ, γιατί αντί για τον Ιησού με το αγκάθινο στεφάνι τώρα ένα είδος μαϊμούς στόλιζε τον τοίχο της εκκλησίας. Η κοροϊδία όμως μετατράπηκε σε ενθουσιασμό, γιατί όλο και περισσότεροι τουρίστες έρχονταν στο χωριό για να δουν τη «μαϊμού».

Ζωγραφίζοντας στο κενό

Στο διασκεδαστικό της βιβλίο «Αυτό ήταν τέχνη, τώρα δεν υπάρχει…» η συγγραφέας Κόρα Βούχερε απαριθμεί και άλλα αρκετά ατυχήματα στα οποία η τέχνη... δεινοπάθησε. Μια παρόμοια εμπειρία με την κυρία στην Μπόρια είχε και η ιδιοκτήτρια ενός καπνοπωλείου σε ένα χωριό στην Αστουρία, η οποία θεώρησε ότι ένα ξύλινο γλυπτό του 15ου αιώνα στην εκκλησία του χωριού της θα μπορούσε να γίνει λίγο πιο ενδιαφέρον και να "ομορφύνει". Για τον λόγο αυτό αποφάσισε να το καλύψει με βιομηχανικό χρώμα καταφέρνοντας πάντως να εισπράξει το χειροκρότημα των γειτόνων της.

Δεν είναι όμως μόνο οι χομπίστες συντηρητές, αλλά και κάποιοι δημιουργικοί φύλακες σε μουσεία που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την τέχνη. Αυτό συνέβη για παράδειγμα στη ρωσική πόλη Αικατερινούπολη. Στον πρωτοποριακό πίνακα «Τρεις φιγούρες» της Άννα Λεπόρσκαγια, σε έναν φύλακα του μουσείου προφανώς δεν άρεσαν τα άδεια πρόσωπα που απεικονίζονταν. Έτσι πήρε ένα στυλό και ζωγράφισε δύο μάτια για να γεμίσει το έργο... Η εκτιμώμενη ζημιά από την αυθόρμητη δράση του υπολογίζεται περίπου στα 900.000 ευρώ.

Ο Μπόις στον κάλαθο των αχρήστων

Σοβαρή απειλή για την πρωτοποριακή τέχνη μπορεί να είναι και κάποιοι άνθρωποι που παίρνουν πολύ σοβαρά τη δουλειά τους, όπως για παράδειγμα το προσωπικό καθαριότητας. Ένα από τα πιο διάσημα θύματα τέτοιων εργασιών καθαρισμού είναι ο Γιόζεφ Μπόις, του οποίου ένα έργο από λίπος κατέληξε στον κάλαθο των αχρήστων στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντίσελντορφ.

Μια παρόμοια περίπτωση συνέβη στο Αιγυπτιακό Μουσείο στο Κάιρο. Ο Φαραώ Τουταγχαμών έχασε τα γένια του, όταν μια καθαρίστρια έπεσε πάνω σε μια βιτρίνα που φυλάσσονταν η νεκρική μάσκα του. Τέλος, κάποια έργα τέχνης έπεσαν θύματα ορισμένων απρόσεκτων επισκεπτών, οι οποίοι παραπατώντας τα έκαναν θρύψαλα. Όπως για παράδειγμα το 2006, τρία πολύτιμα κινεζικά βάζα της Δυναστείας Τσινγκ έγιναν κομμάτια σε ένα μουσείο του Κέιμπριτζ, όταν ένας επισκέπτης σκόνταψε πάνω στο λυμένο κορδόνι του. 

 

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου