Η ιδιαίτερη πολιτική σημασία της Ελλάδας για την ΕΕ
5 Οκτωβρίου 2010
«Ανάμεσα στα Βαλκάνια και την Τουρκία», είναι ο τίτλος του πρωτοσέλιδου σχολίου της γερμανικής εφημερίδας Frankfurter Allgemeine Zeitung. Το σχόλιο αναφέρεται στην απονομή του βραβείου Καρλομάγνου στον Κωνσταντίνο Καραμανλή το 1978, στον «πρωτοπόρο αγωνιστή για τη στενότερη σύνδεση της Ελλάδας με τη Δύση», και υπογραμμίζει τηn πολιτική σημασία της Ελλάδας για την ΕΕ: «Οι κυβερνήσεις των χωρών-μελών της τότε ΕΚ γνώριζαν πολύ καλά ότι η ένταξη της Ελλάδας ‘θα επιβάρυνε μάλλον την κοινότητα’, όμως το Παρίσι και η Βόννη, ο γαλλογερμανικός άξονας, στήριζαν την ένταξη της Ελλάδας για πολιτικούς λόγους, παρά τις αμφιταλαντεύσεις και τον σκεπτικισμό της Κομισιόν. Ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν και ο Χέλμουτ Σμιτ γνώριζαν την πολιτική σημασία της Ελλάδας για τη δυτική Ευρώπη. Γνώριζαν την πρόσφατη ιστορία της χώρας και την προαιώνια έχθρα της με την Τουρκία και θέλησαν με την ένταξη να την σταθεροποιήσουν. Επιπλέον διέβλεπαν τις ανακατατάξεις στα Βαλκάνια μετά το θάνατο του Τίτο.»
Μια σταθερή και ευρωπροσηλωμένη Ελλάδα προς το συμφέρον της ΕΕ
«Η Τουρκία και τα Βαλκάνια είναι οι παράγοντες που προσδίδουν ακόμη και σήμερα ιδιαίτερη πολιτική σημασία στην Ελλάδα. Οι χώρες των Βαλκανίων βρίσκονται μεν σε μια σίγουρη πορεία ένταξης στην ΕΕ, αλλά ο δρόμος τους είναι κοπιαστικός. Η Τουρκία αντίθετα δεν αναμένεται να ενταχθεί στην ΕΕ. Έτσι η Ελλάδα θα λειτουργεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στη γεωγραφική της περιοχή σαν υπόδειγμα ευρωπαϊκής χώρας. Επιπλέον η Ελλάδα είναι γείτονας της Τουρκίας, της σημαντικότερης χώρας μετά τη Ρωσία στα σύνορα με την ΕΕ. Είναι επομένως προς το συμφέρον της ΕΕ να ξέρει πως στα σύνορά της με την Τουρκία, δηλαδή στην Ελλάδα, επικρατεί σταθερότητα και ότι η χώρα παραμένει ενσωματωμένη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς.»
Αλλάζει η καθημερινότητα στην Ελλάδα – αλλάζει και η νοοτροπία;
«Άνεμος αλλαγής στην Ελλάδα», γράφει ο Γκέρντ Χέλερ σε δημοσίευμά του στην οικονομική εφημερίδα Handelsblatt. Το άρθρο του φιλοξενεί κυρίως δηλώσεις Γερμανών που ζουν στην Αθήνα:
«Ο Γερμανός Τομπίας Τσέλερ, που ζει τα τελευταία 3 χρόνια στην Ελλάδα, λέει ότι μπορεί το γενικότερο κλίμα στην Ελλάδα να είναι υποτονικό το τελευταίο διάστημα, αλλά οι άνθρωποι έχουν γίνει πιο ευγενικοί. Ο ίδιος δεν θα γύριζε ποτέ την πλάτη του στην Ελλάδα, ακόμη κι αν δεν υπήρχε η κρίση, λέει ‘δεν θα ήθελα ποτέ να αποχαιρετίσω τον ελληνικό τρόπο ζωής’.
Στις αντιφάσεις του χαρακτήρα των Ελλήνων αναφέρεται ο Γερμανός οικονομολόγος Γενς Μπάστιαν από το ΕΛΙΑΜΕΠ. Από τη μια επιδεικνύουν μεγάλη ανθρωπιά και αλληλεγγύη, από την άλλη είναι εξαιρετικά εγωκεντρικοί και συχνά υπερβολικά εγωπαθείς. Η Ελλάδα έχει γίνει όμως τα τελευταία χρόνια πιο διεθνής και πιο ανοιχτή σε ξένες επιρροές. Ωστόσο ως ξένος, ακόμη και μετά από πολλά χρόνια παραμονής στην Ελλάδα, δεν αισθάνεσαι πάντα κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας.»
Οι Έλληνες αισθάνονται ότι οι Γερμανοί τους εγκατέλειψαν
«Έλληνες και Γερμανοί - μια αμφίσημη σχέση. Σχεδόν σε καμία άλλη χώρα οι ναζί δεν διέπραξαν τόσες φρικαλεότητες. Κι όμως οι Έλληνες ήταν από τους πρώτους μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο που έτειναν χείρα φιλίας προς τη Γερμανία. Το ‘60 πολλοί Έλληνες ήρθαν στη Γερμανία σαν γκασταρμπάιτερ.
Η κρίση όμως έδειξε πόσο γρήγορα ο θαυμασμός μπορεί να μετατραπεί σε απογοήτευση. Οι Έλληνες αισθάνονται ότι ειδικά οι Γερμανοί τους εγκατέλειψαν, αν και τους θεωρούσαν τους καλύτερούς τους φίλους. Δεν ήταν απλώς η κωλυσιεργία της κ. Μέρκελ, αλλά κυρίως τα υποτιμητικά σχόλια γερμανικών ταμπλόιντ που τους πλήγωσαν. Οι Έλληνες δεν λένε όχι στην κριτική. Αλλά οι Γερμανοί έχουν τη φήμη του ξερόλα. Τόσο στις επαγγελματικές, όσο και στις διαπροσωπικές τους σχέσεις οι Γερμανοί θα πρέπει να δίνουν τη δέουσα σημασία στο ελληνικό φιλότιμο. Ωστόσο και οι Έλληνες αναγνωρίζουν ότι η κρίση είναι αποτέλεσμα δικών τους παραλείψεων επί δεκαετίες. Για πρώτη φορά, λέει ένας άλλος Γερμανός που ζει στην Ελλάδα, ‘διαπιστώνω’ ότι υπάρχει πραγματική θέληση για αλλαγές. Οι Έλληνες δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να δεχθούν τα κακώς κείμενα, επειδή απλά έτσι ήταν πάντα.»
Επιμέλεια: Βιβή Παπαναγιώτου
Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου