Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στη Μεγάλη Βρετανία

Τα πανεπιστήμια στη Μεγάλη Βρετανία είναι ανεξάρτητοι αυτοδιοικούμενοι οργανισμοί με «κρατική εποπτεία». Δεν στηρίζονται ωστόσο τόσο στην κρατική χρηματοδότηση, αλλά περισσότερο στην ιδιωτική. Ακολούθως οι σπουδαστές πληρώνουν δίδακτρα, ωστόσο προβλέπονται πολλές εξαιρέσεις. Στην πράξη οι περισσότεροι φοιτητές που παρακολουθούν προπτυχιακά μαθήματα δεν καταβάλουν δίδακτρα. Το μοναδικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο είναι αυτό του Buckingham. Παράλληλα υπάρχει μία σειρά από ιδιωτικά Ινστιτούτα τα οποία προσφέρουν μαθήματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Ο Γιώργος Λεκέας, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Λονδίνου, ο οποίος κάνει το διδακτορικό του στην πληροφορική στο πανεπιστήμιο City, μας εξηγεί: «Το μοναδικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο με νομικό στάτους ιδιωτικού πανεπιστημίου είναι αυτό του Buckingham. Τα υπόλοιπα είναι υπό τη σκέπη του δημοσίου, δεν έχουν νομικό στάτους ιδιωτικού πανεπιστημίου, αλλά είναι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Δηλαδή τα χρήματα που συλλέγονται από τα δίδακτρα, τις εγγραφές κτλ. διοχετεύονται στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, στην πρόσληψη επιπλέον ερευνητών, αλλά δεν αποτελούν άμεσο κέρδος. Υπάρχει δημόσιος έλεγχος μέσω τρίτης ανεξάρτητης αρχής, αλλά δεν είναι δημόσια με την ελληνική έννοια».

Η ποιότητα του επιπέδου των σπουδών αξιολογείται από αρμόδια επιτροπή η οποία και παρουσιάζει δημόσια τα αποτελέσματα των ερευνών της. Η απονομή δε των πτυχίων και οι τίτλοι σπουδών ανήκουν νομικά στα ίδια τα ιδρύματα και όχι στο κράτος. Τα πανεπιστήμια έχουν απόλυτη αυτονομία.

Ποια πανεπιστήμια όμως επιλέγουν οι Έλληνες φοιτητές; «Οι περισσότεροι», μας είπε ο κ. Λεκέας, «προτιμούν τα μη ιδιωτικά του Λονδίνου, ωστόσο αρκετοί στρέφονται και προς την επαρχία εξαιτίας του υψηλού κόστους ζωής στη βρετανική πρωτεύουσα».

Όπως μας είπε ο Γιώργος Λεκέας οι Έλληνες φοιτητές του Λονδίνου χαιρετίζουν τη συζήτηση για την αναθεώρηση του άρθρου 16, ωστόσο, όπως χαρακτηριστικά λέει, «θα πρέπει να τηρηθούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν την ποιότητα των σπουδών. Εάν αύριο ένα αγγλικό πανεπιστήμιο – που προσελκύει μεγάλο αριθμό Ελλήνων φοιτητών – ίδρυε ένα παράρτημα στην Ελλάδα το οποίο θα είχε τα τοπικά χαρακτηριστικά του εδώ πανεπιστημίου, τότε θα λέγαμε ‘γιατί όχι, γιατί να μην γίνει αυτό΄; Γιατί να πρέπει κάποιος να πάει σε μία ξένη χώρα, να χρεωθεί το κόστος ζωής στην Αγγλία το οποίο είναι κατά πολύ υψηλότερο από αυτό στην Ελλάδα ; Γιατί να μπει κανείς σε όλη αυτή τη διαδικασία;»

Το μοναδικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο στην Αγγλία, όπως αναφέραμε παραπάνω, είναι αυτό του Buckingham. Το κόστος φοίτησης εδώ είναι ιδιαίτερα υψηλό, ωστόσο την ίδια ώρα είναι σαφώς μικρότερη από ότι στα υπόλοιπα πανεπιστήμια η διάρκεια των σπουδών. Ο Δημήτρης Αλεξανδρής, πτυχιούχος της Νομικής του Buckingham, μας είπε σχετικά: «Η διάρκεια σπουδών στις Νομικές Σχολές της Αγγλίας είναι 3 χρόνια. Στο Buckingham τα μαθήματα είναι εντατικά και γι΄ αυτό απαιτούν μόλις 2 χρόνια. Το διδακτικό έτος στην Αγγλία είναι ουσιαστικά 6 μήνες, εάν αφαιρεθεί ο χρόνος των διακοπών. Στο Buckingham όμως είναι 9. Με αυτόν τον τρόπο κερδίζεις εδώ τον 3ο χρόνο».

Υπάρχει ποιοτική διαφορά όσον αφορά το επίπεδο των σπουδών στο Buckingham σε σχέση με τις υπόλοιπες Νομικές Σχολές της χώρας; «Εξαρτάται από το πανεπιστήμιο. Υπάρχουν καλές σχολές και άλλες που δεν θεωρούνται τόσο καλές. Το καλό στο Buckingham – ακριβώς επειδή είναι ιδιωτικό – είναι ο μικρός αριθμός των φοιτητών, δεν ξεπερνά τις 3.000. Καταλαβαίνετε τη διαφορά με ένα δημόσιο που μπορεί να αριθμεί έως και 80.000 φοιτητές. Στα tutorials στο Buckingham συμμετέχουν συνήθως 3 – 4 φοιτητές, οι δε tutors σε ξέρουν με το όνομά σου».

Το επίπεδο λοιπόν, αλλά κυρίως ο μικρός χρόνος σπουδών είναι, όπως μας είπε ο Δημήτρης Αλεξανδρής, οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους αρκετοί φοιτητές επιλέγουν το μοναδικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Αγγλίας για τις σπουδές τους, ανεξαρτήτως του ιδιαίτερα υψηλού κόστους. Βλέπει ο ίδιος τον εαυτό του σε πλεονεκτική θέση σε σχέση με κάποιον που έχει σπουδάσει για παράδειγμα στην Αθήνα;

«Θα έβλεπα τον εαυτό μου σε πλεονεκτική θέση, αλλά όχι από άποψη ποιότητας σπουδών. Και στην Ελλάδα από την εμπειρία μου το επίπεδο σπουδών είναι πολύ υψηλό με πολύ καλούς καθηγητές. Στο Buckingham ήταν ίσως καλύτερα από άποψη οργάνωσης, συγκρότησης των τμημάτων. Στις εξεταστικές δεν υπάρχει κάθε φορά αυτή η αναστάτωση που δημιουργείται στην Ελλάδα, όπου δεν γνωρίζεις εάν δώσεις ένα μάθημα ή όχι. Στην Αγγλία υπήρχε προγραμματισμός, μπορείς να ξαναδώσεις ένα μάθημα μία φορά και μετά σε διώχνουν από το πανεπιστήμιο. Θεωρώ ειρωνικό ένας φοιτητής που βρίσκεται για παράδειγμα στο 4ο έτος να χρωστά ακόμη μαθήματα από το πρώτο».