1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

آمریکا: ایران فکر بستن تنگه هرمز را هم نکند

BK۱۳۹۱ تیر ۱۳, سه‌شنبه

شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی تهیه کرده‌اند که در صورت تصویب، دولت را موظف به بستن تنگه‌ی هرمز می‌کند. آمریکا در واکنشی شدید به تهران هشدار می‌دهد، فکر بستن تنگه هرمز را هم نکند.

https://p.dw.com/p/15QdU
عکس: AP Graphics

خبرگزاری مجلس روز دوشنبه (۲ ژوئیه/ ۱۲ تیر) از قول ابراهیم آقامحمدی، نماینده خرم‌آباد و عضو كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نوشت اعضای این کمیسیون طرحی تهیه کرده‌اند که در صورت به تصویب رسیدن دولت را موظف می‌کند در تنگه هرمز جلوی تردد نفت‌کش‌ها به مقصد کشورهای تحریم‌کننده نفت ایران را بگیرد.

یک روز پس از انتشار این خبر حشمت الله فلاحت‌پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی در مجلس هشتم این طرح را احساسی خواند و وزارت دفاع آمریکا نیز نسبت به هر اقدام احتمالی در این مورد شدیدا به ایران هشدار داد.

تکلیف دولت، اختیار رهبر

به گفته‌ی نماینده خرم آباد طرح یاد شده یک ماده بیشتر ندارد و قرار است با قید دو فوریت در صحن علنی مجلس مطرح شود: «مطابق این ماده واحده دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است تا بر اساس حق حاکمیت خود از عبور نفتکش‌هایی که به کشورهای تحریم‌کننده ایران، نفت حمل می‌کنند جلوگیری کند.»

دویچه‌وله روز دوشنبه ۱۲ تیر در گزارشی ضمن اشاره به پیامدهای منفی بستن احتمالی تنگه هرمز برای ایران و متحدانش نوشت، در این طرح دولت موظف به جلوگیری از عبور نفت‌کش‌ها به مقصد کشورهای تحریم‌کننده می‌شود. در حالی که این کار محتاج عملیات مشترک نیروهای نظامی است که فرماندهی کل آنها در اختیار رهبر جمهوری اسلامی علی خامنه‌ای است.

ابراهیم اقا محمدی یک روز پس از انتشار این گزارش (۱۳ تیر) در گفتگو با خبرگزاری ایسنا اذعان کرد، در نهایت تصمیم‌گیری در اینگونه موارد با رهبر جمهوری اسلامی است. او در عین حال توضیح نداد که با چنین پیش‌فرضی منظور نمایندگان از موظف کردن دولت چه معنایی دارد.

نماینده خرم آباد با اشاره به تقدیم طرح به هیات رئیسه تا پایان روز سه‌شنبه می‌گوید «بستن تنگه هرمز احتمالا تنها در مورد كشورهایی كه علیه منافع ما اقدام می‌كنند صورت خواهد گرفت، نه كشورهایی كه با ما منافع مشترك دارند.»

«مین‌ها را می‌روبیم، قایق‌ها را غرق می‌کنیم»

سال گذشته زمزمه‌های مشابهی از سوی ایران در مورد بستن احتمالی تنگه هرمز به گوش رسید که با واکنش شدید ایالات متحده آمریکا روبرو شد. موضع‌گیری مقام‌های آمریکا نسبت به طرح کمیسیون امنیت ملی به مراتب تندتر بوده است.

Piraterie Bildergalerie
عکس: AP/U.S. Navy

به گزارش نیویورک تایمز یکی از سخنگویان وزارت دفاع آمریکا گفته است، پیام ما به تهران این است که اصلا به بستن تنگه‌ی هرمز فکر هم نکنند.

مقام آمریکایی که نامش فاش نشده با تاکید بر این که "ما مین‌ها را می‌روبیم" به ایران هشدار می‌دهد، اصلا به فرستادن قایق‌های تندرو برای صدمه زدن به شناورهای ما فکر هم نکنید چون آنها را غرق‌ می‌کنیم. او در ادامه می‌افزاید، وقتی باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا می‌گوید در کنار مذاکرات هسته‌ای تمام گزینه‌های دیگر نیز مطرح هستند منظورش همین است.

طرحی احساسی و غیرعاقلانه

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه طرح دو فوریتی الزام دولت به بستن تنگه هرمز را احساسی و غیرعاقلانه خوانده و می‌گوید «چنین طرح‌هایی تنها به تصاعد و افزایش بحران کمک می کند. بحرانی که به نظر من نتیجه آن می تواند نشان دادن یک چهره منفی از ایران باشد.»

عضو سابق کمیسیون امنیت ملی در گفتگو با سایت خبری فرارو تاکید می‌کند «در مجلس گذشته هم طرح‌های دیگری  مطرح شد که به واقع آن طرح ها با شرایط کلی سیاست خارجی کشور هماهنگ نبود. بنابراین امیدوارم عقلانیت بیشتری بر رفتارهای سیاست خارجی حاکم شود.»

ظاهرا وزارت خارجه جمهوری اسلامی و هیات رئیسه مجلس نیز به رای گذاشتن طرح دو فوریتی کمیسیون امنیت ملی را به صلاح نمی‌دانند و در صدد جلوگیری از آن برآمده‌اند. برخی از اعضای کمیسیون به منابع خبری گفته‌اند تا پایان وقت اداری روز یکشنبه این طرح به امضای یک صد نماینده رسیده بود.

۸ کشتی مین‌روب آمریکا در منطقه

ایالات متحده در خلیج فارس حضور نظامی پر رنگی دارد و در هفته‌های گذشته گام به گام به تقویت نیروی دریایی خود در منطقه پرداخته است. تنگه‌ی هرمز در باریک‌ترین بخش خود ۵۶ کیلومتر عرض دارد و محل عبور حدود ۳۵ درصد از نفت جهان است. جمهوری اسلامی با توجه به آمادگی رزمی و توان تسلیحاتی کشورهای غربی در دریای عمان و خلیج فارس، امکان کنترل تک‌ تک تنفت‌کش‌هایی را که از این آبراه عبور می‌کنند ندارد.

Seemanöver der Revolutionsgarden vor iranischer Küste
عکس: picture alliance / dpa

امکان دیگری که برخی از فرماندهان نظامی چند بار به آن اشاره کرده‌اند مین گذاری تنگه هرمز یا غرق کردن چند نفت‌کتش در این مسیر است. آرایش نیروهای نظامی امریکا در آبهای منطقه نشان می‌دهد که این کشور خود را آماده برخورد با چنین سناریوهایی کرده است. در این فاصله شمار کشتی‌های مین‌روب آمریکا در منطقه به هشت شناور افزایش یافته است.

بی‌اعتنایی آمریکا به تذکر ایران

به گزارش نیویورک تایمز تعداد ناوهای جنگی ایالات متحده در منطقه دو برابر شده است. ابتدای سال میلادی جدید آمریکا یکی از ناوهای هواپیمابر خود را برای مدت کوتاهی از خلیج فارس به دریای عمان منتقل کرد. سرلشکر عطاءالله صالحی فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی در واکنش به این تصمیم گفت «به آنها توصیه، هشدار و تذکر می‌دهیم که این ناو به منطقه سابق خود در خلیج فارس برنگردد چرا که ما عادت نداریم تذکر را تکرار کنیم.»

ناو آمریکایی چند روز بعد به آبهای خلیج فارس بازگشت و کمتر از یک ماه دیرتر ناو هواپیمابر "یو اس اس پونس" به آن ملحق شد. بنابر گزارش‌ها این ناو به درخواست مرکز فرماندهی استراتژیک آمریکا، توسط نیروی دریایی به یک پایگاه شناور برای کماندوهای آمریکایی، هلیکوپترها و قایق های تندروی تبدیل شد.

ایالات متحده در سال جاری میلادی تعدادی جنگنده‌ی "اف ۲۲ و اف ۱۵ سی" نیز به پایگاه‌های خود در منطقه، از جمله پایگاه ناوگان پنجم دریایی در بحرین اضافه کرده است. مجموعه‌ی تحرکات نظامی آمریکا نشان می‌دهد که این کشور بیش از پیش مصمم به حفظ امنیت کشتیرانی در تنگه هرمز و دفع خطرهای احتمالی از سوی ایران است.

شکایت و شعار نمایندگان مجلس

واکنش‌های احساسی و بعضا شتابزده‌ی مسئولان جمهوری اسلامی، به آغاز تحریم‌های شدید ایالات متحده (از ۲۸ خرداد) و اتحادیه اروپا (از اول ژوئیه/ ۱۱ تیر) مربوط می‌شود.

مطابق توافق کشورهای اروپایی هر گونه معامله نفتی با ایران از اول ژوئیه و از سوی تمام اعضای اتحادیه اروپا متوقف شده است. افزون بر این حمل نفت ایران نیز توسط نفت‌کش‌های اروپایی، و بیمه نفت‌کش‌ها از مبدا ایران ممنوع شد.

روز سه شنبه ۱۳ تیرماه ۲۲۰ نماینده‌ی مجلس شورای اسلامی با امضای بیانیه‌ای تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا را به عنوان "اقدامی خصمانه" محکوم کردند. نمایندگان در این بیانیه‌ی ضمن اعتراض به تحریم‌ها، آنها را بی‌اثر و حتا به سود ملت ایران خوانده‌اند.

در بند چهارم بیانیه آمده است «ملت بزرگ ایران بارها ثابت نموده است که با اتکا با ذات اقدس الهی و بهره‌گیری از توانمندی‌های ملی، تحریم‌ها به عنوان یک تهدید را به عنوان یک فرصت تبدیل کرده است. کاری که در سه دهه گذشته بارها آن را ثابت کرده است.» به رغم این ادعا، طراحان طرح دو فوریتی همین تحریم‌ها را "ظالمانه و ناجوانمردانه" توصیف می‌کنند.