Çöpte yatan servet
31 Mayıs 2012
Almanya geri dönüşüm konusunda dünya lideri konumunda. Avrupa genelinde çöplerin yaklaşık yüzde 40'ı geri dönüştürülürken, Almanya'da bu oran yüzde 60'ın üzerinde...
Bir ülkenin gelecek potansiyelinden bahsedildiğinde genellikle işçilik maliyetleri göz önünde bulundurulup, giderek daha fazla önem kazanan malzeme maliyeti konusuysa göz ardı ediliyor. Her yıl Almanya'da 500 milyar euro değerinde hammadde işleniyor. Hammaddelerin üretim maliyeti, Alman üretim sanayiindeki genel maliyetin yüzde 45'ini oluşturuyor. Bu alandaki işçilik maliyetinin oranıysa sadece yüzde 18.
Bu nedenle Federal Çevre Bakanlığı müsteşarı Katharina Reiche eldeki kaynakların etkili şekilde kullanımının büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor. Reiche "21'inci yüzyılın çevre, rekabet, güç ve refah konularındaki ana sorusu şu olacak: 'Pahalı hammaddeleri kim en akıllı ve rekabetçi şekilde, en az çabayla üretecek'. Biz bu alandaki yarışı kazanmak istiyoruz" açıklamasını yapıyor.
Evler cep telefonu kaynıyor
Bu bağlamda geri dönüşüm konusu hayati önem taşıyor. Aslında çöpte gizli bir hazine saklı… Buna en iyi örnek, kullanılmayıp, evlerde tozlanan cep telefonları. Almanya'da yaklaşık 100 milyon kullanılmayan, bir kenara atılmış cep telefonu olduğu tahmin ediliyor. Oysa bir ton cep telefonu hurdası, bir ton altın cevherinden 60 kat fazla altın içeriyor. Ancak kullanılmayan cep telefonlarının sonu, genellikle imha edilen çöplerin toplandığı gri çöp kutularına atılmak oluyor.
1 Haziran'da yürürlüğe girecek olan Hammadde Dönüşümü Yasası'nın hedefi bunun gibi kullanılmayan ya da çöpe giden hammaddeleri geri kazanmak. Plana göre hedef mümkün olduğunca az atık üretmek ve yeniden kullanılabilecek tüm maddeleri geri dönüştürmek.
Geri dönüşüm bol kazanç getiren bir iş kolu. Özel bir geri dönüşüm firması olan Berlinli Alba Group'un yıllık cirosu yaklaşık 3 milyar 200 bin euro. Almanya genelinde geri dönüşümden elde edilen toplam ciro 50 milyar euroyu buluyor. Alba Group yönetim kurulu başkanı Eric Schweitzer "yeşil ekonomi" şeklinde adlandırdığı bu sektörün Almanya'da önümüzdeki yıllarda daha da büyük bir öneme sahip olacağına dikkat çekiyor.
'Geri dönüşüm' giderek artıyor
Schweitzer "Geçtiğimiz yıl yedi milyon ton hammaddeyi geri dönüştürüp, sanayinin kullanımına sunduk. Ve müşterilerimizin bizden bekledikleri görevi yerine getirerek 6 milyon ton karbondioksit gazı salınımını engelledik. Bu neredeyse Almanya'nın toplam karbondioksit emisyonunun yüzde birine eşit" diyor.
Eric Schweitzer 1995 yılında kullanılan hammaddelerin ancak yüzde 2 ila 3'ü geri kazanılmış hammaddelerden oluşurken, bu oranın 2011 yılında yüzde 13'e yükseldiğini vurguluyor.
Eyalet yönetimleri Hammadde Geri Dönüşümü Yasası'nın kabul edilmesi sürecinde özel firmaların örneğin elektronik hurdalar gibi değerli hammaddelere sahip malzemeleri ayıklayıp, hâlihazırda ambalaj ve plastik atıklarda olduğu gibi büyük kazançlar elde etmelerini engellemek için ağırlığını koymuştu. Sonuç olarak yeni yasaya göre özel firmalar sadece eyalet yönetimlerinden açıkça daha verimli bir şekilde geri dönüşüm işlemlerini gerçekleştirebildikleri takdirde, bu görevi üstlenebilecekler.
Ancak Schweitzer’e göre eyaletler çöpleri ayrıştırmak yerine geri dönüşüm projelerinin artması nedeniyle giderek daha az çalışan atık imha tesislerine göndermeyi daha uygun buluyor. Alba Group yönetim kurulu başkanı bu şekilde geri dönüşüm için kullanılabilecek çok önemli bir potansiyelin elden kaçacağını savunuyor. Schweitzer bununla ilgili olarak "Almanya'da bugün imha edilecek atıkların toplandığı gri çöp bidonlarını inceleyecek olursak, bunların hâlâ yüzde 44'ünün organik malzemeler yani potansiyel biyo kütle olduğunu tespit ediyoruz. Yüzde 20’si metal bileşikler, plastik, ahşap ve benzeri değerli maddeler... Hâlâ yüzde 20'si kağıt ve cam. Geriye kalan gerçekten geri dönüştürülemeyecek malzemeyse sadece yüzde 16 oranında" açıklamasını yapıyor.
©Deutsche Welle Türkçe
Sabine Kinkartz / Çeviri: Banu Wöltje
Editör: Beklan Kulaksızoğlu