اختلافات ایران و جمهوری آذربایجان بالا گرفت
۱۳۹۱ خرداد ۲, سه‌شنبه
احمد نعمتی، کاردار سفارت ایران در باکو در بیانیه‌ای که در اختیار خبرگزاری‌ها قرار گرفته، اعلام کرد: «محمد باقر بهرامی، سفیر جمهوری اسلامی در باکو روز دوشنبه (۲۱ مه/ اول خرداد) به دلیل توهین به مقدسات در جمهوری آذربایجان و به منظور پاره‌ای از مشورت‌ها به تهران فرا خوانده شد.»
شماری از خبرگزاری‌های ایران با انتشار متنی مشابه مدعی شده‌اند که به تازگی گروهی در یک تجمع به رهبر جمهوری اسلامی «توهین کرده‌اند.» آنها این تجمع را "از پیش برنامه‌ریزی شده" دانسته و گروه مورد نظر را «تعدادی از عناصر مزدور و فریب‌خورده وابسته به حزب حاکم جمهوری آذربایجان (ینی آذربایجان) و نیز تجزیه طلبان و قومگرایان مورد حمایت رژیم صهیونیستی» معرفی کرده‌اند.
خبرگزاری فارس نیز به نقل از یک "منبع آگاه" که نامی از وی برده نشده، گزارش داده است که باکو "بهای سنگینی" را برای سیاست‌های "ضد اسلامی و ضد ایرانی" خود پرداخت خواهد کرد.
همزمان، وزارت امور خارجه ایران جوانشیر آخوندوف، سفیر آذربایجان در تهران را احضار کرده و مراتب اعتراض جمهوری اسلامی را به دلیل "توهین به مقدسات مذهبی" به اطلاع وی رسانده است.
انتقاد شدید نمایندگان مجلس آذربایجان از ایران
نمایندگان پارلمان آذربایجان طی جلسه‌ای به شدت ایران را به دلیل فراخوانی سفیر خود به تهران مورد انتقاد قرار دادند.
مبارز قربانعلی، یکی از نمایندگان مجلس از حزب حاکم (ینی آذربایجان) دولت تهران را متهم کرد که از مسابقات آواز"یوروویژن" به عنوان "بهانه‌ای" برای افزایش فشار بر آذربایجان استفاده کرده است. به گفته‌ی این نماینده اقدام ایران "اشتباه" بوده و موجب "به خطر افتادن صلح و ثبات" در منطقه خواهد شد.
روابط نه چندان خوب ایران و آذربایجان در هفته‌های اخیر به دلیل میزبانی باکو در مسابقات آواز یوروویژن دستخوش تنش شده است. طبق قانون این مسابقات برنده هر دوره، میزبان دور بعدی رقابت‌ها خواهد بود. در مسابقات سال گذشته که در شهر دوسلدورف آلمان برگزار شد، الدار قاسموف و نگار جمال از کشور جمهوری آذربایجان موفق به کسب عنوان نخست شدند.
حساسیت ایران و روحانیان این کشور به میزبانی باکو در مسابقات یورویژن در حالی برانگیخته شده که یک سال از مشخص شدن این شهر به عنوان پایگاه بعدی اجرای این مسابقات می‌گذرد و در آن زمان ایران هیچ‌گونه مخالفتی با این موضوع ابراز نکرده بود.
یکی از مقامات ارشد آذربایجان اخیرا ایران را به دلیل "تهمت‌پراکنی" علیه باکو به شدت سرزنش کرد.
علی حسن‌اف معاون رئیس‌جمهور آذربایجان با دروغ خواندن اظهارات برخی مقامات و روحانیان ایرانی در مورد "برگزاری همزمان تظاهرات همجنس‌گرایان" تصریح کرده که هدف ایران از اشاعه‌ی چنین تهمت‌هایی، تبدیل آذربایجان به یک دولت اسلامی و قطع روابط دوستانه این کشور با آمریکا و اسرائیل است.
پیش از این آیت‌الله محسن مجتهد شبستری، نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی ادعا کرده بود: «در شرایطی که اکثر مردم این کشور (جمهوری آذربایجان) مسلمان و شیعه هستند، برگزاری رژه‌ی همجنس‌گرایان جای بسی تاسف دارد. تصمیم دولت باکو برای برگزاری مسابقه‌ی موسیقی و رقص یوروویژن قلب مسلمانان جهان را جریحه دار کرده است.»
دستگیری چند اسلام‌گرای افراطی در آذربایجان
یک کارشناس سیاسی پیش‌تر در گفت‌وگو با بخش فارسی دویچه‌وله واکنش‌های تند روحانیان ایرانی به میزبانی باکو را "نگرانی" جمهوری اسلامی از کنترل شدید تبلیغات و فعالیت‌های دینی این کشور در جمهوری آذربایجان تعبیر کرده بود.
به گفته‌ی این کارشناس براساس قوانینی که مجلس این کشور در سال پیش تصویب کرد، موسسات خیریه‌ی ایرانی، بنیاد شهید و دیگر نهادهای دولتی ایران نمی‌توانند آزادانه مثل گذشته فعالیت کنند و از دامنه‌ی نفوذ این گونه موسسات در آذربایجان کاسته شده است.
در همین حال رسانه‌های آذربایجان روز سه‌شنبه (۲۲ مه/ ۲خرداد) از بازداشت ۱۱ اسلام‌گرای افراطی به اتهام توطئه برای طراحی کارزاری علیه یوروویژن خبر دادند.
پلیس این کشور اعلام کرد که در محل دستگیری این افراد در شهر سومقاییت تعدادی سی‌دی حاوی مطالب اسلامی و بر ضد یوروویژن کشف کرده که در روزهای اخیر در خانه‌هایی در شهر سومقاییت و باکو توزیع شده بودند.
جمهوری آذربایجان در تلاش است تا از میزبانی مسابقات پرطرفدار یوروویژن به عنوان فرصتی برای معرفی جاذبه‌های دیدنی و ارائه تصویری مثبت از این کشور سود برد. اما اظهارات مقامات ایرانی و اعتراضات گروه‌های مدنی بین‌المللی در مورد نقض حقوق بشر در این کشور در روزهای منتهی به برگزاری این مسابقات موجب بروز مشکلاتی برای دولت باکو شده است.
تنش میان تهران و باکو در ماه‌های اخیر به دلیل انتشار خبر دستگیری چند نفر به اتهام جاسوسی برای سپاه پاسداران ایران به شدت به تیرگی گراییده است.
پیش از این تلویزیون آذربایجان از "یک سلسله دستگیری افراد مظنون به اجرای عملیات تروریستی در باکو" خبر داده و فعالیت‌های آنها را مرتبط با جمهوری اسلامی اعلام کرده بود.
در مقابل، دولت ایران آذربایجان را به همکاری با "سرویس‌های جاسوسی اسرائیل" در ترور دانشمندان هسته‌ای ایرانی متهم کرد. مقامات آذربایجان اتهامات وارده را "بی‌اساس" خوانده و آن را تکذیب کرده‌اند.