برخورد پلیس با اتباع غیرمجاز افغان از آغاز تابستان
۱۳۹۱ اردیبهشت ۱۰, یکشنبه
عیسی موسوی نسب، مدیرکل اتباع و مهاجرین خارجی استان تهران، در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا گفت که از آغاز تابستان نیروی انتظامی با اتباع غیرمجاز افغان در ایران و نیز کارفرمایانی که این افراد را به کار گرفته باشند به طور جدی و برابر قانون برخورد می‌کند.
موسوی نسب گفت که پس از مهلت اعلام شده که تا پایان خرداد ماه است دیگر تبعه افغانی در ایران وجود نخواهد داشت که «تکلیفش تعیین نشده باشد».
موسوی نسب افزود که هم اکنون یک میلیون پناهنده افغانی در ایران سکونت دارند که تبعه مجاز هستند و یک میلیون و پانصد هزار تبعه افغان نیز در طرح ساماندهی اتباع افغان غیرمجاز در ایران شناسایی و تعیین تکلیف شده‌اند.
مدیرکل اتباع و مهاجرین خارجی استان تهران همچنین گفت: «با اجراي طرح ساماندهی هر نوع ورود و خروج به كشور به ويژه برای اتباع افغان تنها از مجاری قانونی انجام و كسانی كه تحت پوشش اين طرح قرار گرفته و تعيين تكليف شده و از كشور خارج شدند در صورتی كه تمايل داشته باشند به ايران بازگردند بايد پس از اخذ گذرنامه به صورت قانونی باشد.»
این نخستین بار نیست که مسئولان جمهوری اسلامی در مورد برخورد قانونی با اتباع غیرمجاز افغانستان در ایران از پایان خردادماه سخن می‌گویند. این مسئولان دستگیری و اخراج از کشور را از موارد برخورد قانونی ذکر می‌کنند.
فشار دولت و جامعه بر مهاجران افغان
طرح ساماندهی اتباع بیگانه غیرمجاز در ایران از سال ۱۳۸۹ با ثبت نام و اطلاعات مربوط به شهروندان غیرمجاز افغانستان در ایران آغاز شد.
محمد تهوری، مشاور وزیر و مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی، در گزارشی که روابط عمومی اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در نیمه فروردین ماه ۹۱ منتشر کرد، گفت که طبق این طرح شهروندان مجرد افغانستان بر اساس زمانبندی و سهمیه مشخص شده ماهانه ملزم به ترک ایران شده‌اند و تا ۱۶ فروردین ۹۱ حدود ۱۸۰ هزار نفر بدین طریق ایران را ترک کرده‌اند. وی افزود آن تعداد که تمایل به بازگشت به ایران دارند باید از کنسولگری ایران در افغانستان روادید بگیرند و این مهلت برای این گروه تا پایان خرداد ماه است.
اقدامات وزارت کشور جمهوری اسلامی برای شناسایی و اخراج چندین هزار شهروند افغانستان که به طور غیرقانونی وارد ایران شده، کار و زندگی می‌کنند و هشدار در مورد برخورد پلیس با آنان از آغاز تابستان در حالی صورت می‌گیرد که در هفته‌های اخیر اخباری درباره رفتارهای تبعیض آمیز در جامعه ایران با شهروندان افغان تبار منتشر شده است.
پیش از این مقامات استان مازندران تیرماه را آخرین فرصت برای شهروندان افغانستان اعلام کرده بودند تا از این استان خارج شوند. هادی ابراهیمی، معاون استاندار مازندران روز ۴ اردیبهشت گفته است که حضور اتباع افغانستان در ۱۰ شهر ساحلی مازندران از سال ۱۳۸۶ ممنوع بوده و حال در همه استان مازندران ممنوع می‌شود.
انعکاس بینش و رفتار مسئولان جمهوری اسلامی را از جمله می‌توان در حادثه‌ای دید که بتازگی در اصفهان پیش آمد: خبرگزاری محلی ایمنا که خود را "تریبون جهانی کلانشهر اصفهان" معرفی می‌کند روز جمعه ۱۱ فروردین ۱۳۹۱ از قول مسئول كمیته انتظامی ستاد تسهیلات سفر اصفهان، احمدرضا شفیعی نوشت: «به منظور رفاه شهروندان نیروهای این کمیته با همکاری پلیس امنیت و اداره اماکن در روز ۱۳ فروردین از ورود افاغنه به پارک کوهستانی صفه جلوگیری می‌کنند.» انتشار این خبر با اعتراض‌های شدیدی نیز از جمله در دنیای مجازی روبرو شد.
گروه‌های گوناگونی از فعالان اجتماعی و فرهنگی ایران نسبت به رفتار «ظالمانه و تبعیض‌آمیز» از سوی مقامات مسئول و در جامعه نسبت به شهروندان افغانستان در ایران ابراز انزجار کرده و از دولت خواسته‌اند که رفتاری انسانی‌تر در برابر این شهروندان داشته باشند.